10 milyar dolarlık emeklilik yarışı

Bireysel Emeklilik Sistemi, uzun süren bir hazırlık döneminden sonra hayata geçiyor. Onuncu yılın sonunda 10 milyar dolarlık fon büyüklüğüne ulaşılması hedeflenen sistemde, yarış 5 ÅŸirketle yarın baÅŸlıyor. Faaliyet izni alan diÄŸer 6 ÅŸirket de kısa süre sonra yarışa katılacak.Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES), tüm hazırlıklarını tamamlayan 5 ÅŸirket ile birlikte yarından itibaren uygulamaya geçiliyor. Sistemde en az 10 yıl kalmak ve 56 yaşını doldurmak koÅŸuluyla katılımcılarına emeklilik dönemlerinde ikinci bir gelir olanağı veren BES, bu tarihten itibaren fiilen ilk katılımcılarını kabul edecek.Ä°lk yılında 400 bin civarında katılımcı beklenen sistemin uzun vadede yerleÅŸeceÄŸi düşüncesiyle hareket eden emeklilik ÅŸirketleri, 10'uncu yılın sonunda, 3-3.5 milyon kiÅŸinin katılımıyla fonların en az 10 milyar dolara ulaÅŸacağı hesapları yapıyor. Hatta ekonomoik konjoktürdeki iyileÅŸmelerin devamı, istikrarın saÄŸlanması durumunda fonların büyüklüğünün 15-20 milyar dolara ulaÅŸacağı hesaplanıyor.7 Nisan 2001 tarihinde Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu'nun kabul edilmesinden bu yana hazırlıkları süren BES için kuruluÅŸ ve dönüşüm baÅŸvurusunda bulunan 13 ÅŸirketin 11'i ruhsat aldı. Pazartesi günü itibariyle Ak Emeklilik, Anadolu Hayat Emeklilik, Garanti Emeklilik ve Hayat, Oyak Emeklilik ile Yapı Kredi Emeklilik ÅŸirketleri ilk emeklilik sözleÅŸmesini yaparak faaliyete baÅŸlayacak. Bu ÅŸirketlerin hemen ardından Koç Allianz Hayat ve Emeklilik devreye girecek. Prosedürü tamamlanmak üzere olan Ankara Emeklilik, BaÅŸak Emeklilik, Commercial Union Emeklilik, DoÄŸan Emeklilik, Garanti Emeklilik ve Hayat ile Vakıf Emeklilik de çok kısa bir süre sonra emeklilik fonlarını katılımcılara sunacak.HEDEF GRUP KATILIMLARBireysel Emeklilik ÅŸirketleri yelpazeleri A, B ve C1 gelir grupları olarak açan ÅŸirketler, çalışan, çalışmayan herkesi sisteme beklerken, özellikle gençlerin ilgisini çekmeye çalışacak. Ancak gönüllülük esasına dayandığı için ilk yıllarda bireysel katılımın az olacağı tahmin edilen BES'te ÅŸirketler, öncelikle grup sözleÅŸmelerine yoÄŸunlaÅŸacak. Emeklilik ÅŸirketleri ilk hedef olarak patronları ve ÅŸirket yöneticilerini çalışanları adına sisteme katılmaya ikna etmeye uÄŸraÅŸacak. Oyak Emeklilik'in Türk Silahlı Kuvvetleri'ni, Ankara Emeklilik'in Emniyet mensuplarını, BaÅŸak Emeklilik'in çiftçiyi, Vakıf Emeklilik'in sendika ve vakıfları hedef kitle olarak seçtiÄŸi sistemde, faaliyet gösterecek diÄŸer ÅŸirketler de ilk olarak baÄŸlı bulundukları grup ÅŸirketlerine yönelecek. Åžirketler dışında da, grup sözleÅŸmesinin yapıbileceÄŸi her alanın deÄŸerlendirilmeye çalışıldığı BES'te, geniÅŸ katılımın olduÄŸu her dernek, birlik, kuruluÅŸ hedef kitle arasında. Bunun yanı sıra Galatasaray, BeÅŸiktaÅŸ, Fenerbahçe gibi spor camiasının da özel uygulamalarla sisteme çekilmesi için pekçok ÅŸirket hazırlıklara baÅŸlamış durumda. Grup katılımlarda masraf ve giderlerin düşük olmasını bir avantaj olarak deÄŸerlendirmek isteyen emeklilik ÅŸirketleri, kurdukları fonlar dışında gruplara özel emeklilik yatırım fonları da oluÅŸturacak.Çalışan çalışmayan herkes emeklilik hakkı kazanacakDevletin saÄŸladığı sosyal sigortalarının alternatifi deÄŸil tamamlayıcı olan bireysel emeklilik sistemi gönüllü katılıma dayalı bir sistem. 18 yaşını dolduran çalışan veya çalışmayan herkes sisteme katılabiliyor. Sistemde en az 10 yıl bulunmak ve katkı payını düzenli ödemek koÅŸuluyla 56 yaşını doldurunca sonra emekli olmaya hak kazanılıyor. BES'de bireysel katkılardan oluÅŸan birikimler, emeklilik yatırım fonlarında deÄŸerlendiriliyor. Katılımcı istediÄŸi takdirde bu fonları ya da fonlar arasındaki dağılım oranını, dahil olduÄŸu emeklilik planını yılda 4 kez deÄŸiÅŸtirebiliyor. Katılım paylarının aylık ücretinizin en az yüzde 10'u olması öneriliyor. Ancak ÅŸirketler düşük katılımlar ve gerekli durumlarda ödemelere ara verip, daha sonra devam etmek de mümkün. Belirlenen oranlar üzerinden bir yıllık ödemeler ya da ara ödemeler de yapılabiliyor.Bir emeklilik ÅŸirketinde bir tam yılını doldurduktan sonra birikimler baÅŸka bir emeklilik ÅŸirketine aktarılabiyor.Emeklilik hakkı kazanıldıktan sonra, birikimlerin bir kısmını ya da tamamını toplu olarak da almak mümkün, ömür boyu maaÅŸ alabilmek de. Ancak maaÅŸ alabilmek için emekliliÄŸe hak kazandıktan sonra ayrı bir sözleÅŸme imzalanması gerekiyor.SözleÅŸme süresi içinde herhangi bir anda veya sürekli iÅŸ görmezlik durumunda sistemden birikimler alınarak çıkılabiliyor. Ancak, gönüllü olarak ayrılma durumunda kazanılmış olan vergi avantajları kaybediliyor.Â