Türk Halk Müziği nedir? Türk Halk Müziği türleri, çalgıları, sanatçıları ve örnek türkü sözleri

Türk Halk Müziği mani, koşma, destan gibi halk edebiyatı türlerinden beslenir. Türk kültürüne ait geleneksel motifler bu müzik türünün arka planını oluşturur. Türk Halk Müziğinde asker uğurlaması ve kız kaçırma gibi toplumsal konulara sıklıkla yer verilir.

 Türk Halk Müziği Nedir?

 Yöresel (etnik) bir müzik türüdür. Tarihte sözlü edebiyatın bir parçası olarak ortaya çıkmıştır. Halkın duygularını, inançlarını, düşünce ve geleneklerini yansıttığı için bu ismi almıştır.

 Türk Halk Müziği Türleri

 1- Kırık Hava: Belirli bir ölçü ile icra edilen müzik türüdür. Aynı zamanda oyun havalarının bir türüdür. Kırık havalar, kendi içerisinde birçok türe ayrılır. Belli bir kişi ya da olayı eleştiren kırık havalara taşlama denir. Yiğitlemede kahramanlık konusu işlenirken, güzellemede sevgilinin güzelliği methedilir.

 2- Uzun Hava: Herhangi bir ölçüye dayanmayan, serbest ritimli Türk Halk Müziği türüdür. Doğaçlama geleneğinin bir parçası olan uzun havaların en bilinen formları bozlak, divan ve hoyrattır.

 Türk Halk Müziği Çalgıları

 1- Bağlama: Halk arasında daha çok saz adıyla bilinen, yedi telli bir enstrümandır. Bu tellerden beşi çelik, ikisi sırma bam telidir. Gelmiş geçmiş en eski müzik aletlerinden biridir. ''Kısa sap bağlama'' ve ''uzun sap bağlama'' olarak ikiye ayrılır. Bazı yörelerde tambura, kopuz ve çöğür gibi isimlerle de bilinir.

 2- Ney: Sadece Türk Halk Müziğinde değil Tasavvufta da önemli bir yer tutan ney, budaklı kamışlardan yapılan nefesli bir çalgıdır. Çalınması en zor enstrümanlardan biridir. En bilinen ney çeşitleri, Davud Bolahenk Mabeyni, Yıldız Ney, Müstahsen ve Bolahenk Süpürde Mabeyni'dir. Gaysi Baykara ve Osman Dede en önemli neyzenler arasında yer alır.

 3- Davul: Türk Halk Müziğinde en çok kullanılan vurmalı çalgıdır. Günümüzde hala devam eden asker uğurlama ve düğün gibi geleneksel kutlamalarda kullanılır. Tuğ ve köbürge isimleriyle de bilinir.

 4- Zurna: Yedi delikli ve nefesli bir müzik aleti olan zurna, genellikle dut ve ceviz ağaçlarından yapılır. Baş, boru ve çatal olmak üzere üç bölümden oluşur. Boyutlarına ve yapıldığı malzemeye göre ondan fazla çeşidi vardır.

 5- Cümbüş: Zeynel Abidin Cümbüş tarafından geliştirildiği için bu ismi alan cümbüş, telli bir çalgıdır. Ahşaptan yapılan cümbüşlere ''ahenk'' denir.

 Türk Halk Müziğindeki diğer çalgılar şu şekilde sıralanabilir: Kabak Kemane, Sipsi, Def, Zil, Kaşık, Tulum ve Cura.

 Türk Halk Müziği Sanatçıları ve Örnek Türkü Sözleri

 1- Aşık Mahzuni Şerif (1940 - 2002)

 Genelde taşlamaları ile bilinen Türk Halk Müziği sanatçısıdır. Müzik kariyeri boyunca 20'den fazla albüm ve plak çıkarmıştır.

 Çıkardığı albüm ve plaklardan bazıları: Maraş Dramı, Yara Yara, Zevzek, Dom Dom Kurşunu

 Hasılı sözümün tersine yürü

 Görmesin gözlerim topalı körü

 Nice yerden eksik etme ömürü

 Mahzuni Şerif'ten bık da öyle git

 Tersname

 2- Nida Tüfekçi (1929 - 1993)

 Çıkardığı albümlerin yanı sıra koro şefliği de yapmıştır. Konservatuar Okulunda Türk Müziği bölümünü kurarak, Türk Halk Müziğinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır.

 Çıkardığı albümlerden bazıları: Sürmeli, Oyun Havaları, Allı Turnam

 Yıldız akşamdan doğarsın

 Dağlara boyun eğersin

 Ben gibi yar mı seversin

 Doğmayaydın mavi yıldız

 (Bu türkü Nida Tüfekçi tarafından derlenmiş ve notaya alınmıştır.)

 Diğer Türk Halk Müziği sanatçıları: Arif Sağ, Muzaffer Sanrısözen, Ruhi Su, Aşık Veysel, Bedia Akartürk)