Tanzimat dönemi şiir özellikleri nelerdir? Tanzimat dönemi şairleri, şiir örnekleri ve konuları

Tanzimat dönemi şiirinde birçok dikkat çeken özellik vardır. Bu özellikleri kullanan çok iyi şairler olmuştur. Bu şairler günümüzde de çok büyük etkiler yaratmayı başarmışlardır. Tanzimat dönemi şairlerinin yazdığı eserler büyük bir zevkle okunmaktadır.

Tanzimat Dönemi Şiir Özellikleri Nelerdir?

Tanzimat dönemi şairleri şiirin konusunu ve anlatımını değiştirmiştir. Özellikle dönemin en ünlü şairi Namık Kemal, bu konuda birçok çalışma yapmıştır. Namık Kemal, edebiyatın yeniden düzenlenmesini ve yeni bir anlatım yolu bulunmasını istemiştir.

1. Tanzimat şiirinde yeni fikirler ve konular ortaya çıkmıştır.

2. Dilde sadeleşme yapılmaya çalışılmıştır. Ancak bu konuda başarı elde edilememiştir.

3. Tanzimat şiiri; birinci dönem ve ikinci dönem olarak ikiye ayrılmaktadır. İlk dönemde kaside, gazel ve bunlara benzer biçimler kullanılmıştır. İkinci dönemde ise Fransız şiirinden etkilenilmiştir.

4. Tanzimat döneminde şiirde aruz ölçüsü kullanılmıştır. Hece ölçüsü ise azda olsa denenmiştir. Nazım birimi ise beyittir.

5. Konu bütünlüğüne dikkat edilmiştir.

6. Birinci dönemde toplumsal ve siyasal problemler işlenmiştir. İkinci döneminde ise duygusal ve kişisel konular işlenmiştir.

7. Birinci dönem şiirinde dışa dönük bir yapı bulunmaktadır. İkinci dönem ise içe dönüktür.

8. Birinci dönem şiirinin dili oldukça sadeydi. İkinci dönem ise birinci döneme göre daha ağır olmuştur.

9. Birinci dönem şairleri divan şiirini eleştirmiştir. İkinci dönem şairleri ise divan şairleri gibi şiirde estetiğe önem vermişlerdir

10. Tanzimat şiirleri genellikle kanun, düzen, vatan, bayrak, millet ve bu kavramlara yakın temalar ile işlenmiştir. Bunun nedeni ise Fransız İhtilali'dir.

Tanzimat Dönemi Şairleri, Şiir Örnekleri ve Konuları Nelerdir?

Birinci Dönem Tanzimat Şairleri

Şinasi (1826-1871)

- Batı edebiyatı alanında ilk eser veren kişidir.
- Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.

- Toplum için sanat anlayışını savunmuştur.

Ziya Paşa (1825-1880)

- Daha çok eskiye bağlı bir sanatçıdır.

- Yazdığı hicivleri ile ön plana çıkmıştır.

- Türk edebiyatında ilk antoloji sayılan “Harabat” adlı eserin yazarıdır.

- Aşk, mücadele, sevgili, adaletsizlik gibi konuları işlemiştir. Ayrıca karamsar ve kötümser dünya görüşünde şiirler yazdığı görülür.

- Sade bir dili savunsa da, Arapça ve Farsça tamlamaları çok kullanmıştır.

Namık Kemal (1840-1888)

- Sanat hayatına Divan şiiri tarzındaki eserleri ile başlamıştır.

- 'Vatan Şairi' lakabı ile tanınmaktadır.

- Divan edebiyatı nazım biçimlerini sıkça kullanmıştır.

- Millet, hak, kanun ve özgürlük gibi konuları sıklıkla kullanmıştır.

İkinci Dönem Tanzimat Şairleri

Recaizade Mahmut Ekrem (1847- 1914)

- Sanat sanat içindir düşüncesi hakim olmuştur.

- Genellikle aruz ölçüsünü kullanmıştır.

- Ölüm, doğa ve aşk konularını işlemiştir.

Abdülhak Hamit Tarhan (1852-1937)

- Sanat sanat içindir anlayışı vardır.

- Tabiat ve aşk kavramlarına önem vermiştir.

- Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır.

Muallim Naci (1850-1893)

- Sade ve anlaşılır bir dil kullanmayı seçmiştir.

- Yalnızlık, gurbet, millet ve doğa gibi temaları şiirlerinde kullanmıştır.

- Divan şiirine yakın bir tarzı benimsemiştir.

Şiir Örnekleri

Namık Kemal (Murabba)

Sıdk ile terk edelim her emeli her hevesi,

Kıralım hâil ise azmimize ten kafesi;

İnledikçe eleminden vatanın her nefesi,

Gelin imdada diyor, bak budur Allah sesi!

Recaizade Mahmut Ekrem (Yâd Et)

Vakta ki gelip bahâr...Yekser

Eşyâda ‘âyân olur tagayyîr,

Vakta ki hezâr-i ‘aşk-perver