Oğuz Yabgu Devleti tarihi - Oğuz Yabguluğu Kuruluşu, Kurucusu, Hükümdarları, Sınırları Ve Yıkılışı hakkında özet bilgi
Güncelleme Tarihi:
Türkler tarih boyunca pek çok devlet kurmuşlardır. Bu devletler zaman zaman imparatorluk haline gelmiş zaman zaman ise sadece devlet olarak kalmışlardır. Tarih sahnesinde Türkler çeşitli coğrafyalara yayılarak en güçlü devletleri kurmuşlardır. Bu devletlerden birisi de Oğuz Yabgu devletidir. Oğuz Yabgu devleti son aylarda en çok araştırılan Türk devletleri arasında yer almaktadır. Peki, Oğuz Yabgu devleti tarihi nedir? Oğuz Yabgu devleti nasıl kurulmuştur? Oğuz Yabgu devletini kim kurmuştur? Bu devletin hükümdarları kimlerdir? İşte Oğuz Yabgu devleti ile ilgili tüm detaylar.
Oğuz Yabgu devleti 300 yıl hüküm sürmüş olan bir Türk devletidir. Tarihte bu devlet için Oğuz Yabguluğu olarak da bahsedilmektedir. Oğuz Yabgu Devleti başkenti Yengi Kend olan bir Türk devletidir. Oğuz Yabgu Devleti'nin kuzeyinde bulunan yere ise Oğuz Bozkırı denilmekte idi. Hayat ve gelenek bakımından bu devlet Göktürk devletine bağlı idi. Günümüzde yer alan Türkmenistan devletinde yaşayan kişiler ise Oğuz Türklerinin soyundan gelmektedirler.
Oğuz Yabgu Devleti 750 yılında kurulmuştur. Hazar Devleti'nin güç kaybetmesi ile birlikte ortaya çıkan bir devlettir. Oğuz Yabgu Devleti Hazar Denizi ve Aral Gölü çevresinde bağımsız bir şekilde yaşayan topluluktan oluşmaktaydı. Oğuz Yabgu Devleti Hazarlar'dan kopuk bir şekilde bağımsız bir topluluk olarak yaşamışlar ve daha sonra ise Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlanmışlardır. Oğuz Yabgu Devleti Kağanlık ile yönetilen bir devletti. Oğuz Yabgu Devleti var olduğundan yıkılışına kadar çevresindeki diğer tüm devletler ile sorunlu olan bir devletti.
Bundan dolayı çevresindeki diğer devletlerle sık sık çatışmalara ve savaşlara girmiş olan Oğuz Yabgu Devleti bu dönemde Dede Korkut Destanını da ortaya çıkarmıştır. Oğuz Devleti'nin başında bulunan hükümdarlara ise yabgu unvanı verilirdi. Peçenekler, Kıpçaklar ve Karluklar ile Oğuz Yabgu Devleti tarihte sürekli olarak husumetli idi. Oğuz Yabgu devleti Üçok ve Bozok adında iki kolda teşkilatlanma sürecine girdi. Göktanrıcılık inancını resmi olarak yaşatmış olan tarihteki son devlet Oğuz Yabgu Devleti olmuştur.
Oğuz Yabgu Devleti Kuruluşu
Hazar Kağanlığı Kiev Knezliği ile büyük savaşlar gerçekleştiriyordu. Kiev Knezliği Hazar Kağanlığını yendikten sonra Hazarlar bu savaştan büyük yara almışlardı. Hazar Denizi ve Aral Gölü çevresinde yaşayan Tengricilik inancına mensup olan Oğuzlar Hazarlar'dan bağımsız bir şekilde yaşamaktaydılar. Bu dönemde de devlet olmanın adımlarını atmışlardır. Oğuzlar Tengricilik inancına mensuptu. Hazarlar'dan bağımsız bir şekilde yaşayan Oğuz Yabgu devleti daha sonra bu çevrede zamanla devletleşmiş ve ordu kurarak devlet haline gelmişti. Bu devletinde başkenti Yeni Kent idi.
Oğuz Yabgu Devleti Kurucusu
Oğuz Yabgu Devleti'nin kurucusu tarihi kaynaklarda kesin olarak bilinmemektedir. Oğuz Türkleri'nin kurduğu bilinmektedir.
Oğuz Yabgu Devleti Hükümdarları
- Ali Han
- Selçuk Bey
Oğuz Yabgu Devleti Sınırları
Oğuz Yabgu devleti Hazar Denizi ve Aral gölü çevresinde yaşamış ve devlet kurmuştur.
Oğuz Yabgu Devleti Yıkılışı
Kıpçak kökenli olan Kimek Kağanlığı'nın yıkılması Oğuz Yabgu Devleti'nin yıkılmasına sebep olan en önemli etmenlerden olarak görülmektedir. Oğuz Yabgu Devleti ve Oğuz boylarının Selçuk Bey ile arasının açılması ile birlikte bir takım Oğuzlar Karadeniz'in Kuzey tarafına doğru göç ettiler. Ardından buradan da Batı'ya doğru göç ettiler. Kalan diğer Oğuzlar ise farklı coğrafya olarak Cend bölgesine göç ettiler. Oradan da Horasan'a ve nihayetinde Anadolu'ya göç ettiler. Kalan diğer oğuzlar ise aynı şekilde devletin içinde kaldı ve göç etmediler. Bu şekilde Oğuzlar devlet teşkilatı da dağılarak 1055 yılında tamamen yıkılan bir devlet oldu.