Arabuluculuk nedir, kimler olabilir? Arabuluculuk sistemi nedir, ne işe yarar?

Ülkemizde arabulucu ile çalışmak isteyen kişiler pek çok davada arabulucuya başvurabilmektedir. Arabulucu ile çalışmak için 3. taraf bir kişiye ihtiyaç duyulması gerekmektedir. Arabulucu ile çalışabilmek için önceden başvuru ya da dava sırasında başvuru yapmak gerekmektedir.

 Arabuluculuk Nedir?

 Arabulucunun sözlük anlamı; "3. bir kişiye ihtiyaç duyulan durumlarda arabulucu, iki ya da daha çok kişinin anlaşma sağlayabilmelerine, yaygın ilgi odağı olmuş bir konu hakkında, somut etkiler ile yardım etmiş olduğu bir aktivitedir." olarak tanımlanır. Arabuluculuk mesleği, kişileri nefrete veya kavgaya değil, karşılıklı fayda ve anlayışa dönüştürebilmek için taraflara yardımcı olma sanatı şeklinde ifade edilmektedir. Hukukçular ise arabuluculuğu, iletişim köprülerini yeniden kurma, anlaşmazlıkları ortadan kaldırma, toplumsal ve bireysel barışa katkıda bulunma olarak yorumlamaktadır.

 Kimler Arabulucu Olabilir?

 İsteyen her kişi arabulucu olamaz. Arabulucu olmak isteyen kişiler için istenen bazı koşullar bulunmaktadır. Bu koşullar kanunda şu şekilde belirtilmiştir; Türk vatandaşı olma, üniversitelerin Hukuk Fakültelerinden mezun olma ya da yabancı ülkelerde bulunan herhangi bir hukuk fakültesinden mezun olan kimselerin ülkemizde eksik olarak sayılan derslerini tamamlayıp başarı belgesi alma, kasti olarak işlenmiş herhangi bir suçtan dolayı mahkum olmamak, meslek hayatında en az 5 sene kıdem sahibi olmak, arabulucu eğitimlerini tamamlamış olmak aranan şartlar içerisindedir.

 Belirtilen bu şartları sağlayan kimseler arabuluculuk sınavında başarılı olmaları halinde Arabuluculuk siciline kayıt olarak göreve başlayabilirler. Arabuluculuk listesi yalnızca Adalet Bakanlığı tarafından tutulmaktadır. Bu listeye kayıtlı olan kişiler Arabuluculuk yapabilmektedir.

 Arabuluculuk Sistemi Nedir, Ne İşe Yarar?

 İki ya da daha fazla kişi arasında yaşanan uyuşmazlıkların, dava sürecine intikal etmeden önce ya da dava sürecinde kişiler arasındaki sorunların giderilerek karşılıklı anlaşma yapmalarını sağlayan kişilere arabulucu denmektedir. Bu kimseler Adalet Bakanlığı arabulucu listesine kayıtlı olan ve arabulucu sınavından başarı olmuş kişilerdir.

 Uzlaşmanın sağlanabilmesi için arabulucular bir takım sistematik yöntemler uygular. Bu sistemler ile kişilerin problemlerinin çözümlerini kendilerinin bulmalarını hedeflemiştir. Arabulucu kişiler bağımsız ve tarafsız olmalıdır. Arabulucu, kişilerden herhangi biri ile bir bağa sahip ise arabuluculuk yapmaması gerekmektedir.

 Arabuluculuğun Özellikleri

 Arabuluculuk, isteğe bağlıdır. Sorun yaşayan kimseler istekleri halinde arabulucu ile çalışabilir, istemezlerse arabulucu olmadan dava açabilirler. Arabuluculuğa başvurmuş olan kişiler istedikleri her an arabuluculuğu bitirme hakkına sahiptir. Yani taraflar arabuluculuğu bitirmekte kimse tarafından zorlanamazlar. Arabulucu kimse, taraflar arasında eşitliği korumakla yükümlüdür. Bu nedenle taraflara eşit sürelerde söz hakkı vermek eşitliği korumalarını sağlayacaktır. Arabulucu gerektiği taktirde taraflar ile ayrı ayrı ya da birlikte görüşme yapma hakkına sahiptir.

 Arabulucu ile paylaşılan bilgiler, konuşulan tüm konular ibraz edilmiş olan belgeler tarafların talebi olmadığı sürece asla bir başkası ile paylaşılamaz., gizlidir. Belirtilen bu gizliliğe sorunun tarafları, arabulucu kimseler, avukatlar ve yanlarında gelmiş olan kişilerin uyması gerekmektedir. Gizli olan bu belgelerin herhangi bir istek olmadan açıklanması ve 3. taraf kimseler ile paylaşması kural ihlali sayıldığından dolayı, suçu işleyen kişiye 6 ay kadar hapis cezası verilebilmektedir.

 Arabuluculuk Hangi Ülkelerde Uygulanır?

 ABD, Almanya, İngiltere, İtalya, Fransa, Danimarka, Macaristan, Polonya, Hollanda, Çek Cumhuriyeti, Singapur, Hong Kong, Güney Kore, Portekiz, Slovakya, Romanya, Litvanya gibi ülkeler sıklıkla kullanmaktadır.