Aitlik eki nedir ve yapım eki midir? Aitlik eki örnekleri ile konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Cümle içerisinde nesnelerin kime ait olduğunu ya da bir eylemin kim tarafından, nerede, ne zaman yapıldığını bildiren eklere aitlik eki denir. ''Ki'' iyelik eki adıyla da bilinir. Ki eki alan isim soylu sözcükler cümle içerisinde hem sıfat hem de zamir görevinde kullanılır. ''Masanın üstündeki kalemler'' (Sıfat) ''Seninki daha güzel.'' (Zamir) Aitlik eki nedir ve yapım eki midir tüm detayları ile derledik.
Türkçede ''ki'' hem bağlaç hem de aitlik eki olarak kullanılır. Bağlaç olarak kullanılan ''ki'' ayrı, aitlik eki olan ''ki'' ise ayrı yazılır.
Örnekler:
1- Başına kötü bir şey geleceği belliydi ki ben onu defalarca uyarmıştım. (Bağlaç)
2- Okuldaki son günümde arkadaşlarımla tek tek vedalaştım. (İyelik eki)
Aitlik Eki Nedir?
İsim tamlamalarında ve zaman - yer bildiren cümlelerde kullanılan aitlik eki, cümle içindeki nesnelerin kime ait olduğunu bildirir. Türkçede sadece ''ki'' eki aitlik eki olarak kullanılır. Bu ek bazı sözcüklerde ismin bulunma eki olan -de ile birlikte kullanılır. Örneğin: ''Kütüphanedeki'' ''Sınavdaki'' ''Çarşıdaki''
Aitlik Eki Yapım Eki midir?
Yapım eki, sonunu getirildiği kelimelerin anlamlarını değiştirir. Aitlik ekleri ise yer ve zaman bildirir. Aynı zamanda bir ismin yerini tutan -ki ekleri, kelimenin anlamını değiştirmediği için yapım eki değildir.
Aitlik Eki Örnekleri ile Konu Anlatımı
A- Zaman Bildiren Aitlik Ekleri
1- Bugünkü maçta ikinci yarı oyuna giren yıldız futbolcu iki gol attı.
Bugün - Bugünkü
2- Yarınki sınavda sana da arkadaşlarına da bol şans.
Yarın - Yarınki
3- Geçen ayki toplantıda söylediğim her şeyin arkasındayım.
Ay - Ayki
4- Bu haftaki dersimizde Simple Present Tense konusunu işleyeceğiz.
Hafta - Haftaki
5- Eylül ayındaki buluşmamız çok daha sönük geçmişti.
Ay - Ayındaki
B- Yer Bildiren Aitlik Ekleri
1- Buradaki iki katlı binayı yıkıp yerine büyük bir alışveriş merkezi yapacaklar.
Burada - Buradaki
2- Maalesef mezun olduktan sonra fakültedeki hiçbir arkadaşım benimle iletişime geçmedi.
Fakülte - Fakültedeki
3- Önümüzdeki ay Şarköy'deki akrabalarımızı ziyarete gideceğiz.
Şarköy - Şarköy'deki
4- Duvardaki tabloları yenilemenin zamanı geldi de geçiyor bile.
Duvar - Duvardaki
5- Kömürlükteki tahta sandıkları kırmama yardımcı olur musun?
Kömürlük - Kömürlükteki
6- Ne yaparsam yapayım içimdeki öfke bir türlü dinmek bilmiyor.
İçim - İçimdeki
C- İsim Tamlamalarında Kullanılan Aitlik Ekleri
1- Sıranın üstündeki kırmızı kalemi gördünüz mü?
Sıranın üstündeki
2- Panonun altındaki yazıları sen mi çıkardın?
Panonun altındaki
3- Şu mağazanın yanındaki boş dükkan kiralık mı satılık mı?
Mağazanın yanındaki
4- Abimin bilgisayarındaki oyunları senin bilgisayarına yüklememiz için hard disk gerekiyor.
Abimin bilgisayarındaki
5- Ahmet'in yanındaki çocukları daha önce gördün mü?
Ahmet'in yanındaki
6- Şu dükkanın karşısındaki mağazada iki yıl boyunca çalıştım.
Dükkanın karşısındaki
D- Zamirlerde Kullanılan Aitlik Ekleri
1- Senin kıyafetin çok güzel görünüyor, benimki ise çok özensiz.
Benim - Benimki (Elbise kelimesinin yerine kullanılmış)
2- İkisinin de yüzüğü güzel ama onunki daha pahalı ve değerli görünüyor
Onun - Onunki (Yüzük kelimesinin yerine kullanılmış)
3- Bizimki yine tek başına oturmuş, kara kara düşünüyor.
Bizim - Bizimki (O zamirinin yerine kullanılmış)
4- Zillerin üstünde isim yazmadığı için sizinkini hep karıştırıyorum.
Siz - Sizinki (Zil kelimesinin yerine kullanılmış)
Not: Aitlik ekleri birçok deyim ve atasözünde de kullanılır. Örneğin:
''Tencere dibin kara, seninki benden kara.'' Senin - Seninki