Tarihi depremden korumaya ‘Zeynel Bey Modeli’
Güncelleme Tarihi:
TBMM Deprem Araştırma Komisyonu, zeminlerindeki sıvılaşma nedeniyle yıkılma tehlikesi bulunan kültür varlıklarının korunması için Zeynel Bey Türbesi’nin taşınmasını örnek gösterdi. Zeynel Bey sular altında kalan Hasankeyf’ten tekerlekli platforma konarak taşınmıştı.
TBMM Deprem Araştırma Komisyonu, 935 sayfadan oluşan raporunu geçen hafta TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a sundu. Raporda, kültürel varlıkların depreme karşı korunmasına yönelik olarak da tespitler ve tavsiyeler sıralandı. Anıt eser veya eşsiz taşınmaz kültür varlıklarının doğal salınım periyotları ile bulundukları zemin özelliklerinden dolayı deprem anında yıkılma ihtimali olması durumunda, Zeynel Bey Türbesi örneğinin hayata geçirilmesi önerildi. Raporda, “Türkiye’de bir eski esere yönelik olarak ilk kez Zeynel Bey Türbesi’nde yapıldığı gibi yapının temel sistemine sismik izolatörler entegre edilmesi hususunda fizibilite çalışmaları yapılmalıdır” denildi.
HASANKEYF GİBİ KURTARILMALI
Raporda, bulundukları zeminde sıvılaşma ihtimali olan anıt eser veya eşsiz taşınmaz kültür varlıkları için ise “Hasankeyf’te bulunan anıt eserlerin taşınarak kurtarılmasında olduğu gibi, daha uygun zemin şartlarına nakledilmesi hususunda, eserin şahitlik ettiği tarih ve içinde bulunduğu ortamdan bir başka yere taşınması konusu evrensel koruma ilkeleri çerçevesinde de değerlendirilerek, fizibilite çalışmaları yapılmalıdır” ifadeleri yer aldı.
192 TEKERLEKLE TAŞINDI
Batman’ın Hasankeyf ilçesi sınırlarında kalan 650 yıllık Zeynel Bey Türbesi, 2017 yılında yerinden taşınmıştı. Hollanda ve Türk firması tarafından hazırlanan projeyle gerçekleştirilen 1100 tonluk türbenin taşıma işlemi Türkiye’de ilk kez kullanılan bir yöntemle gerçekleştirildi. 192 tekerlekli platforma yüklenen türbe 2 kilometre uzaktaki yeni Hasankeyf Kültür Parkı’na götürüldü.