Molla kaleleri yerle bir

İran'da seçim sonuçları belli oldukça, mollaların hazin sonu açık seçik ortaya çıkıyor. Başkent Tahran'da sayım sürüyor ancak reformcular farklı bir şekilde önde. Büyük kentler İsfahan, Tebriz, Meşhed ve Bender Abbas'da reformcular tulum çıkardı.

En büyük bozgun Meşhed ve İsfahan'da yaşandı. Bu kentler muhafazakarların geleneksel kalesi biliniyordu. Ancak her iki kentte de 5'er sandalyenin tümünü reformcular aldı. Tahran'dan adaylığını koyan eski Devlet Başkanı Rafsancani'nin sandıktan çıkma ihtimali zayıf.

İRAN'daki tarihi parlamento seçimlerinde Devlet Başkanı Muhammed Hatemi yandaşı reformcular, büyük kentlerde bir bir tulum çıkartıyor. Reformcular, ülkenin başkent Tahran'dan sonra ikinci ve üçüncü büyük kentleri İsfahan ve Tebriz'de tüm sandalyeleri kazandı. Reformcular, mollaların geleneksel kalesi Meşhed kentinde de 5'de 5 kazanarak mollaları şoke etti.

İsfahan ve Meşhed kentleri muhafazakarların geleneksel kaleleri olarak biliniyordu. İsfahan, Tebriz ve Meşhed 5 milletvekili çıkartıyor. 3 milletvekili çıkartan Bender Abbas kenti de reformcuların tulum çıkardığı kentler arasında.

290 sandalyeli parlamentonun 30'unu belirleyecek olan Tahran'da ise sayım devam ediyor. Tahran'da ilk 15 sıra reformcuların. Tahran zaten reformcuların kalesi olarak kabul ediliyor. Ve şu ana kadar sayılan oyların yüzde 75'ini reformcular almış durumda.

RAFSANCANİ PAMUK İPLİĞİNDE

Tahran'dan seçimlere katılan ve muhafazakarlar ile reformcular arasında denge unsuru olması hedeflenen eski Devlet Başkanı Haşimi Rafsancani ise, 45'inci sıraya düştü.

İran seçim sisteminde bir adayın kazanabilmesi için oyların yüzde 25'ini alması gerekiyor. Tahran 30 milletvekili çıkartıyor. Eğer yüzde 25 ve üzerinde oy alan 30 aday çıkmaz ise, kalan milletvekillikleri için ikinci tur seçimlere gidilecek. Oy oranlarında sürpriz bir değişiklik olmazsa Rafsancani sandıktan çıkamayacak. Ya da eski cumhurbaşkanı ikinci tura kalacak.

Sayım elle yapılıyor ve İçişleri Bakanlığı erken sonuç açıklamayacak. Sayım işleminin bu hafta içinde bitmesi bekleniyor.

Uzmanlar, flört, çanak anten, müzik, ve kadınların giyimi gibi aşırı dincilerin yasaklarından bıkan gençlerin seçim sonucunu belirlediği görüşünde. Ancak en önemli neden ise, işsizlik.

Yeni parlamento haziran ayında göreve başlayacak. Seçim sonuçları genel hatlarıyla ortaya çıktı ancak, cevap aranan en önemli soru, yenilen muhafazakarların nasıl bir tutum takınacağı.

Her ne kadar parlamento reformcuların denetimine geçse de, buradan çıkacak her yasa 12 molladan oluşan bir kurul tarafından onaylanmak zorunda. Bir yasa, bu kuruldan geçse bile, muhafazakarların en tepedeki ismi dini lider Ali Hamaney'in önüne geliyor.

Mollaların düşmanı liste başı

Tahran'daki bir çok ünlü reformcu daha sayım bitmeden milletvekilliklerini kesinleştirdi. Mollaların en fazla saldırdığı isimler de en fazla oy alan adaylar oldu.

Rıza Hatemi: Tahran'da en çok oyu aldı. Cumhurbaşkanı Hatemi'nin kardeşi. Muhafazakarların en fazla eleştirdiği isim.

Ali Rıza Nuri: Tahran'da 2. sırada. Mollaların hapse attırdığı İçişleri eski Bakanı Abdullah Nuri'nin kardeşi.

Cemile Kediver: Tahran'da 3'üncü. Mollaların görevden almaya çalıştığı Kültür Bakanı Ataullah Mohacerani'nin eşi.

Ahmet Burkani: Basının özgürlüğüne için uğraşan ve muhafazakarların hedef listesindeki Kültür Bakanlığı görevlisi.

Sandığa gömülenler

Bu listeye eski Devlet Başkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin de girmesi bekleniyor.

Ali Fallahan: Eski istihbarat Bakanı. Muhafazarların önde gelen isimlerinden. Alman mahkemesi 1997'de Fallahan hakkında Berlin'deki Kürt muhaliflerin öldürülmesiyle ilgili tutuklama emri çıkardı. İsfahan'da sandıktan çıkamadı.

Ali Zadzar: Özgürlükleri savunan Kültür Bakanı'nı görevden alınması için dava açtı. Seçilemedi.

Ahmet Natık Nuri: Aşırı muhafazakar Meclis Başkanı Ali Akber Natık Nuri'nin kardeşi. Seçilemedi.

Manuşehr Eliasi: Mollalara destek veren Yahudi azınlığın milletvekili. Seçilemedi.

Ahmed Resuli Necad: Mollaların liderlerinden. 1998'de reformcu İçişleri Bakanı Abdullah Nuri'nin hapse atılmasını sağlayan isim. Damavand kentinde reformculara yenildi.