Krizin pençesinde
Güncelleme Tarihi:
Avrupa Birliği ve Rusya arasındaki güç mücadelesinin ‘en belirgin sahası’ Ukrayna’da halk dondurulmuş krizin gidişatından umutsuz. Rusya yanlılarının kontrolündeki Donetsk ve Luhansk’a yaklaştıkça krizin boyutları iyice belirginleşiyor: Devasa altyapı sorunları ve işsizlik. Hürriyet, bir zamanlar Rus yanlılarının kontrolündeki bölgelerin nabzını tuttu.
KASIM 2013’te Rusya yanlısı eski Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’in Avrupa Birliği ile işbirliği anlaşmasından çekilmesinin ardından ülkede başlayan küçük çaplı gösteriler 2014 yüzbinlerce kişinin sokağa döküldüğü geniş çaplı sokak olaylarına dönüştü. Kasım sonundaki bir gösteride yaklaşık 100 bin kişi, Aralık’takinde ise 800 bin kişi sokaktaydı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ekonomisi çöken Ukrayna’ya milyarlarca dolar yardımda bulunsa da bu adımlar sokaktaki kitlenin taleplerini karşılamak yerine onları daha da öfkelendirdi. Kiev merkezinde 18 Şubat’taki çatışmalarda 48 saat içinde yaklaşık 90 kişi öldü, 96 saat sonra ise Yanukoviç ülkeyi terk etti. Putin’in sert hamleleri gecikmedi...
RUSYA GAZI KESMİŞ
Rusya, mart ayında Kırım’ı ilhak etti. Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk’ta yoğun çatışmalar başladı. Ukrayna, ‘Maidan (Meydan) Devrimi’ olarak adlandırılan sürecin akabideki zorlukları AB yardımıyla aşmaya çalıştı...
Ukrayna ile doğusundaki ayrılıkçılarla yaşanan 3.035 sivilin öldüğü kriz, 11 Şubat 2015’te Ukrayna, Rusya, Fransa, Almanya ve Belarus liderlerinin katılımıyla Minsk ateşkesiyle dondurucuya kaldırıldı. Hürriyet, Ukrayna Basın Akademisi’nin davetiyle bir zamanlar Rusya yanlılarının işgali altında olan ateşkes bölgelerinde temaslarda bulundu. Kramatorks savaş sırasında kriz noktalarından biriydi. İç savaşta havan topu ve kurşun izleriyle zarar görmüş binalarıyla açık hava müzesini andıran Kramatorsk, Stalin döneminde inşa edilen, tek geçim kaynağı kimya fabrikası olan küçük bir kent. Rusya’nın gazını kestiği fabrika çalışmıyor, kentin önemli bir bölümü işsiz. Çatışmalar sırasında kentteki direnişi örgütlemeye çalışan gazeteci Arif Bakirov, o dönemde savaşın yoğunlaştığı Donetsk ve Luhansk’tan insanların Kramatorks’a kaçtığını anlatıyor.
Mariupol’da iç savaş sırasında Rus ayrılıkçıları durdurmak için yollara konan beton bloklar şimdi üzerlerine çizilen resimlerle sanat eserine dönüştürülmüş.
KIRIM KÖPRÜSÜ ETKİLEDİ Mİ?
2014 yılında Rusya yanlıları ile çatışmalara sahne olan liman kenti Mariupol’de ise yeniden yapılanma çalışmaları göze çarpıyor. Batı medyasının ‘dondurulmuş kriz’ (frozen conflict) olarak adlandırdığı durum beraberinde büyük bir belirsizlik getirmiş... Kırım’ı Rusya’ya bağlayan Kerç Boğazı Köprüsü’nün Mariupol limanı ve Azak Denizi’ndeki diğer limanlar için uzun vadede büyük sorunlar yaratmasından endişe ediliyor. Mariupol Belediye Başkan Yardımcısı Ivchenko Mikhail, Kerç Boğazı Köprüsü’nün ticaret rakamlarına henüz somut bir etkisi olmadığını ancak Rusya’nın bölgeye gelen gemileri geçiş yaparken beklettiği söylentilerinden haberdar olduğunu belirtti.
‘TÜRKİYE ÇÖZÜME KATKI SAĞLAYABİLİR’
Hürriyet’in görüştüğü Ukrayna Geçici Olarak İşgal Edilmiş Bölgeler Bakanlığı Danışmanı Oleksandr Levchenko, kendileri için önceliğin ülkenin doğusunda Donetsk ve Luhansk yerine Kırım olduğunu söyledi. Rusya’nın Kırım’a inşa ettiği köprünün ticareti yavaşlattığını söyledi. Levchenko, Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna ile oldukça iyi ilişkilere sahip olmasının krizin çözümüne katkı sağlayabileceğini belirtti. Dondurulmuş kriz hâlinin sadece Rusya’nın çıkarına olduğunu vurgulayan Levchenko, Ukrayna’nın planının Kırım dahil işgal altındaki bölgelerde uluslararası geçici bir hükümet kurulması olduğunu söyledi. Geçmişte bunun en iyi örneğinin 1995’te Hırvatistan’da uygulandığını söyleyen diplomat, Ukrayna’nın planına göre, işgal altındaki bölgelerde askerlerin yüzde 75’inin, polisin yüzde 15’inin, memurların ise yüzde 10’unun ilk etapta yabancı olacağını, entegrasyon çalışmaları sonrasında buraların zaman içinde Ukrayna yönetimine devredileceğini söyledi.