BMGK uzlaştı İsrail reddetti! Tel Aviv ‘insani ara’ için zorlanabilir mi?
Güncelleme Tarihi:
Savaşın başından bu yana BM Güvenlik Konseyi ilk kez “insani duraklama” çağrısı yapsa da İsrail kararı tanımadığını duyurdu. Hürriyet’in ulaştığı kaynaklara göre İsrail’in kararı reddetmesinin ardından Konsey’in yaptırım uygulamak için yeniden karar alması gerekiyor.
İsrail Gazze’ye saldırılarını aralıksız sürdürürken Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) saldırıların aralıklarla durdurulması için karar aldı. Konsey’de 12 evet, 3 çekimser oyla kabul edilen kararla “genişletilmiş insani duraklamalar, sınırsız yardım dağıtımı, tıbbi tahliyeler ve Gazze’de tutulan esirlerin serbest bırakılması” çağrısında bulunuldu. Ancak İsrail, Hamas’ın rehineleri serbest bırakmamasını gerekçe göstererek kararı reddetti. Peki bundan sonra ne olacak?
İKİNCİ ÇAĞRI GEREKİYOR
Konu, BMGK anlaşmasının 41 ve 42’inci maddelerinde düzenleniyor. Buna göre kararlarını yürütmek için silahlı kuvvet kullanımını içermeyen ne gibi önlemler alınması gerektiğini kararlaştırabilir ve Birleşmiş Milletler üyelerini bu önlemleri uygulamaya çağırabilir. Bu önlemler, ekonomik ilişkilerin ve demiryolu, deniz, hava, posta, telgraf, radyo ve diğer iletişim ve ulaştırma araçlarının tümüyle ya da bir bölümüyle kesintiye uğratılmasını, diplomatik ilişkilerin kesilmesini içerebilir. Anlaşma bu önlemlerin yetersiz kalması durumunda BMGK’nın uluslararası barış ve güvenliğin korunması ya da yeniden kurulması için hava, deniz ya da kara kuvvetleri aracılığıyla gerekli saydığı her türlü girişimde bulunmasını da düzenliyor.
ABD VETO EDEBİLİR
Ancak tüm bu yaptırım kararlarının alınması için BMGK’nın Daimi Üyelerinin oybirliğiyle karar alması gerekiyor. Hürriyet’in sorularını yanıtlayan Emekli Büyükelçi Hasan Göğüş, ABD’nin veto ihtimalini hatırlattı: “BMGK kararlarına uymak mecburi ama ayrıca bir önlem gerekiyorsa yine oy birliğiyle karar alması gerek. Ekonomik abluka, askeri güç kullanma gibi yaptırımlar olabilir ama bunların olması için Güvenlik Konseyi’nin karar alması gerek. Ama İsrail ABD’ye güveniyor. Böyle bir kararı ABD veto eder.”
Bilgi notu: Daha önce de Doğu Kudüs başta olmak üzere Filistin topraklarının işgali ile ilgili birçok kararı yok sayan İsrail yönetimi, yakın geçmişte 2004, 2009 ve 2016 yıllarında BMGK kararlarını reddetmişti.