Avrupa'da ırkçılık şoku

İsveç'ten sonra İsviçre ve Avusturya'da da Nazi Almanyası'nın lideri Adolf Hitler'in uyguladığı, ‘üstün ırk' soykırımlarına dayanak oluşturan bir yasanın geçerli olduğu belirlendi. İsviçre'de geçerli olan yasanın, Adolf Hitler'e esin kaynağı oluşturduğu ve 1933 yılında iktidara gelir gelmez İsviçre'deki bu yasanın kopyasını yürürlüğe koyduğu belirtildi. Şimdi bu üç ülkede de skandal hakkında soruşturma başlatıldı.

Bugüne kadar kamuoyuna yansımayan ve hâlâ geçerli olan yasaların varlığı ilk önce İsveç'de ortaya çıktı. İsveç'de yayınlanan Dagens Nyheter adlı gazete, 1936 ve 1976 yılları arasında 60 bin kadının zorla kısırlaştırıldığını yazınca skandal patlak verdi. Skandal Avrupa'nın diğer ülkelerine de sıçradı. İsviçre'de 1928 yılında kabul edilen, ‘zihinsel ve bedensel özürlüler ile topluma ters düşen' insanların kısırlaştırılmasını öngören yasanın yürürlükte olduğu ve Avusturya'da ise, aksi yönde bir yasa olmadığı için kısırlaştırma işleminin doğal kabul edildiği açıklandı.

İsveç, İsviçre ve Avusturyalı tarihçiler ile siyasetçilerin verdikleri bilgilere göre, İsveç'de, ‘saf ve üstün ırk' oluşturmak için kısırlaştırma uygulamaları 1920'lerde başladı. 1928'de, İsviçre'nin Vaud kantonuna gelen Auguste Forel adlı Zürihli psikiyatrist, ‘ırkta temizlik' adı altında bir uygulama teklif etti ve kanton meclisi de ‘saf ırk' politikasına destek vermek için bu yasayı kabul etti. 1933 yılında ise, Adolf Hitler Almanya'da iktidara geldi ve üstün Alman ırkı yaratmak için ilk önce İsviçre'den bu yasanın bir kopyasını istedi. Akıl hastası, özürlü ve melez ırktan olan kadın ve erkeklerin kısırlaştırılması emrini verdi. O tarihte düşük seviyede de olsa, aynı yöndeki uygulama, İsveç ve İsviçre'de devam ediyordu. Nazi Almanyası döneminde bu ‘temiz toplum' uygulaması Norveç, Danimarka, Finlandiya ve Estonya'da hızlı bir şekilde uygulandı. Nazi Almanya dönemi kapanmasına rağmen İsveç'de ‘zorla kısırlaştırma' uygulaması 1976'ya kadar resmi olarak sürdü.

İsveç ana muhalefet lideri Carl Bildt'in soru önergesini dün yanıtlayan Sosyal Kalkınma Bakanı Margot Wallstroem, çok geniş çaplı bir soruşturma başlattıklarını belirttti. Bayan Bakan, ‘‘Muhalefetin iddia ettiği gibi bu Sosyal Demokrat hükümetlerinin uygulaması değildir. Yasa olarak mevcut, parlamento da kabul etmiş. Bu yasayı değiştirmeliyiz'' diyerek savunma yaptı.