Arap ülkelerinin Ä°srail'le iliÅŸkileri

Ä°srail'le hiçbir iliÅŸkisi olmayan ülkelerin de aralarında bulunduÄŸu Arap ülkelerinin kabul ettiÄŸi barış giriÅŸimi, yol haritasında da öngörülen, Ä°srail'in Arap topraklarından çekilmesi ve Filistinli mültecilere dönüş hakkının tanıması karşılığında bu ülkeyle iliÅŸkilerin normalleÅŸtirilmesini içeriyor.ABD BaÅŸkanı George Bush, Filistin-Ä°srail anlaÅŸmazlığını sona erdirmeyi amaçlayan ve kısmi olarak, Arap BirliÄŸi'ne üye 22 ülkenin geçen yıl kabul ettiÄŸi barış giriÅŸimine dayanan ''yol haritası''na destek bulmak için Arap liderlerle Mısır'da bir araya geliyor.Barış giriÅŸimini kabul eden Arap birliÄŸi ülkelerinin Ä°srail'le iliÅŸkileri genel çerçevede şöyle:  MISIR: 1979 yılında Ä°srail'le ilk barış anlaÅŸması imzalayan Arap ülkesi. Ä°srail'i, Filistinlilere karşı aşırı güç kullanmakla suçlayarak, ikinci Filistin intifadasının baÅŸla2000'de büyükelçisini geri çekti.  IRAK: Filistinlilerin sadık destekçisi olan Saddam Hüseyin'in döneminde hiçbir iliÅŸki bulunmuyordu. Arapların çoÄŸu, Saddam sonrası dönemde, ABD'nin de etkisiyle, farklı bir Irak-Ä°srail iliÅŸkisi olacağını düşünüyor.  ÃœRDÃœN: 1994'te Ä°srail'le barış anlaÅŸması imzalayan bir diÄŸer Arap ülkesi. Tel Aviv'de diplomatik temsilciliÄŸi bulunuyor ve ülkeler arasında geliÅŸen ekonomik iliÅŸki var.  LÃœBNAN: Teknik olarak Ä°srail'le savaÅŸ halinde. Lübnan, bir barış anlaÅŸmasına Suriye'nin de dahil edilmesini istiyor.  LÄ°BYA: Ä°srail'i kurmaca bir ülke olarak kabul ediyor.  MORÄ°TANYA: Ä°srail'le 1999'da iliÅŸki kurdu.  FAS: Tel Aviv'deki baÄŸlantı bürosu ÅŸefini, intifadanın baÅŸlamasından sonra Kasım 2000'de geri çağırdı.  UMMAN: 1994'te eski Ä°srail BaÅŸbakanı Ä°zak Rabin'i kabul ederek, bir Ä°srail baÅŸbakanını ağırlayan ilk Körfez ülkesi oldu. Alt düzeydekiticari iliÅŸkiler Ä°srail-Filistin ÅŸiddet olaylarından sonra donduruldu. FÄ°LÄ°STÄ°N YÖNETÄ°MÄ°: Ä°srail'le ilk olarak 1993'te anlaÅŸma imzaladı. Ä°srail'in varlığını tanıdı, ancak Yahudi bir ülke olarak kabul etmedi. KATAR: 1996'da Ä°srail'le diplomatik ve ekonomik iliÅŸkiler baÅŸlatanilk Körfez ülkesi oldu. Ä°srail-Filistin ÅŸiddetinin baÅŸlamasından sonra2001'de Ä°srail ticari temsilciliÄŸini kapattı. Ä°srailli diplomatların halen Katar'da olduÄŸu sanılıyor.  SUUDÄ° ARABÄ°STAN: Ä°srail'le hiçbir diplomatik iliÅŸkisi bulunmuyor. Geçen yıl, daha sonra Arap BirliÄŸi tarafından da kabul edilen barış giriÅŸimini baÅŸlattı.  SOMALÄ°: Ä°srail'le hiçbir resmi iliÅŸkisi bulunmuyor.  SURÄ°YE: Teknik olarak Ä°srail'le savaÅŸta olan bir diÄŸer ülke. Ä°srail'in Golan Tepeleri'nden çekilmesi talebi üzerine, barış görüşmeleri Ocak 2000'de belirsiz bir süre için askıya alındı.  BÄ°RLEŞİK ARAP EMÄ°RLÄ°KLERÄ°: Filistinliler, Suriye ve Lübnan'la barış saÄŸlanıncaya kadar Ä°srail'le iliÅŸkiyi reddediyor.  Cezayir, Bahreyn, Cibuti, Kuveyt, Sudan, Tunus, Yemen ve Arap BirliÄŸi'nin diÄŸer üyesi Komor Adaları'nın da Ä°srail'le hiçbir iliÅŸkisi bulunmuyor.Â