80 yıllık define haritası ortaya çıktı, kazmayı küreği kapan o köye koştu! Üç kavak ağacının yanında, 70 santimetre derinde...

Takvimler 1945 yılının ilkbahar aylarını gösteriyordu. Hollanda'nın Nazi işgalinden kurtulmasına sayılı günler kalmıştı. Alman ordusuna mensup beş asker, içinde altınlar, değerli taşlar ve saatler bulunan dört mühimmat sandığını, bir köyün dışında bulunan ormanlık araziye gömdü.

Nazi askerleri, bu çok değerli parçaları kelimenin tam anlamıyla sokaktan toplamıştı. 1944 yılında Arnhem şehrinde patlatılan bir banka kasasından çıkan ve sokaklara dağılan eşyaların değerinin milyonlar olabileceği tahmin ediliyordu.

Ancak askerlerin ganimeti gömerken bilmedikleri önemli bir şey vardı. Kendileri gibi Alman ordusuna mensup bir asker olan Helmut Sonder, çok yakınlarındaydı.

Aldığı yara nedeniyle çalıların arasında yatmakta olan Sonder, diğer askerlerin sandıkları gömdükleri noktayı dikkatle izlemiş ve hafızasına kazımıştı. Daha sonra da çizdiği çok ayrıntılı haritayla gördüklerini ölümsüzleştirmişti. Harita (üç kavak ağacının yanında, 50 ila 70 santimetre derinde gibi detaylar içeriyordu.

Sonder'in başına daha sonra ne geldiği bilinmiyor. Ancak çizdiği harita şu an Lahey'de bulunan Hollanda Ulusal Arşivleri'nde saklanıyor.

HAZİNE AVCILARI KÖYE AKIN ETTİ

Ocak ayı başında kurumun her yıl düzenlediği "tanıtım günü" kapsamında gizliliği zaman aşımına uğrayan binlerce belge kamuoyuyla paylaşıldı. Sonder'in çizdiği harita da o belgeler arasındaydı.

Nazi askerlerinin sandıkları gömdüğü düşünülen ormanlık arazi, bugün 751 nüfuslu Ommeren köyünün sınırları içinde kalıyor. Harita Hollanda basınında gündem olunca, gözler bir anda bu küçük köye çevrildi. Ülkenin dört bir yanından meraklılar, "Nazi hazinesini bulur muyuz?" umuduyla soluğu Amsterdam'a bir saat uzakta bulunan Ommeren'de aldı.

Yazın bisikletçilerin ve kampçıların uğrak yerlerinden olan Ommeren, kış aylarında tam bir sessizliğe gömülüyor. Dolayısıyla hazine avı meraklılarının hücumu köyde yaşayan halkın hayatında önemli bir hareketliliğe neden oldu.

Köyün bağlı olduğu ilçenin eski belediye başkanı Klaas Tammes, "Bu sayede bilinir bir yer haline geldik. Güzel bir şey bu" dedi.

Halkın bir kısmı Tammes'in heyecanını paylaşıyor ama eline metal detektörünü, kazmayı, küreği alıp ormana dalanlardan memnun olmayanlar da var.

Şehir sakinlerinin mesaj gruplarında dolaşan bir fotoğrafta, bir adamın yarı beline kadar toprağa gömülü halde kazı yaptığı görülüyor.

HAZİNE ARARKEN BOMBA BULMAK DA VAR

Ne var ki Hollandalıların aklını başından alan, dünya basınında da manşetlere taşınan bu gizemli hazinenin hâlâ Sonder'in haritasında işaret edilen yerde olup olmadığı belli değil.

Komşu kasabada yaşayan ve Ommeren'de bulunan yerel müzede çalışan tarihçi Joke Honders, The New York Times'a yaptığı açıklamada, "Ben bundan şüpheliyim" dedi.

Bir tarih atlasının ve elle çizilmiş olan haritanın yardımıyla hazinenin gerçek yerini tespit ettiğini de iddia eden Honders, "Bildiğim kadarıyla henüz orayı kazan olmadı. Size de söylemeyeceğim" diye konuştu.

Birilerinin bulması durumunda hazineye ne olacağı belli değil. Honders, "Ben bulursam içindeki değerli eşyaları saklamayı düşünmüyorum. Bunların hepsi çalıntı eşyalar. Bu parçalara yüklenmiş çok fazla olumsuzluk var" ifadelerini kullandı.

YouTube kanalında Hollanda'nın dört bir yanında bulduğu değerli eşyaları takipçileriyle paylaşan amatör define avcısı Sebastiaan Hoogenberg ise bölgede hazine aramanın tehlikeli olabileceğini söyledi. Zira toprak altında İkinci Dünya Savaşı'ndan kalma patlamamış bombalar bulunuyor.

Ommeren Belediyesi'nin internet sitesinde define avcıları bölgeden uzak durmaları konusunda uyarılıyor. Zira yerel yasalar gereği arazisinde hazine aramak yasak.

Belediye sözcüsü Birgit van Aken-Quint, haritanın kamuoyuyla paylaşılmasının ardından birçok kişinin kendilerini arayarak, "Hazinenin tam yerini biliyorum. Para karşılığı açıklarım" dediğini söyledi. Van Aken-Quint, aradan geçen birkaç haftada ilginin kısmen azaldığını, bununla birlikte 5 kişinin hazineyi aramak için resmi izin başvurusunda bulunduğunu belirtti.

DÖRT KERE ARAMA YAPILDI, DÖRDÜ DE BOŞ ÇIKTI

Hollanda Ulusal Arşivleri'ndeki belgelere göre, hazineyle ilgili dedikodular ilk olarak 1946 yılında Almanya'da görevlendirilmiş Hollanda askerleri arasında yayılmaya başladı. Çalınan varlıkların bulunması ve sahiplerine iadesinden sorumlu bir kurum, Aralık 1946'da sandıklara dair bir istihbarat alınca bölgede resmî aramalar yapıldı.

Ocak 1947'deki ilk arama, toprağın donuk olması nedeniyle fiyaskoyla sonuçlandı. Birkaç hafta sonraki ikinci aramada da metal detektörünün bozuk olması sebebiyle bir yere varılamadı. 1947'nin yaz aylarında yapılan üçüncü arama için haritayı çizen Sonder, Almanya'dan Hollanda'ya götürüldü ve hazinenin yerini göstermesi istendi. Ancak yine bir şey bulunamadı.

Dördüncü ve son deneme Ağustos 1947'de gerçekleştirildi. Yine eli boş dönen yetkililer, hazinenin gömüldüğü noktada olmadığı sonucuna vardı.

Ommeren sakinleri ise daha önce hazineye dair hiçbir şey duymadıklarını söylüyor. Tammes, "Bizim için tam bir sürpriz oldu. Bu hikâye burada hiç bilinmez" ifadelerini kullandı.

Koleksiyonunda yüzlerce harita bulunan Hollanda Ulusal Arşivleri'nin araştırmacılarından Annet Waalkens de "Biz de bu haritaya tamamen tesadüf eseri denk geldik. Haritayı görünce kendi hazinemizi bulmuş olduk. Sararmakta olan o güzel kâğıdı görmek insanı duygulandırıyor" dedi.

BELKİ DE GÖMEN ASKERLER GELİP GERİ ALDI

Bütün her şeyin Sonder'in uydurması olması da mümkün elbette ancak aramalara dair belgeler, Hollandalı yetkililerin hazinenin gerçek olduğuna inandığını gösteriyor.

Tabii başka ihtimaller de var. Bunlardan biri 1947'de yapılan aramalardan birinde hazinenin bulunmuş ve bunun daha üst makamlardan gizlenmiş olması.

Üçüncü ve birçok kişiye göre en güçlü ihtimal ise hazineyi gömen Nazi askerlerinin bir noktada sessiz sedasız geri dönüp sandıkları topraktan çıkarmış olmaları.

Bu senaryoların hiçbiri kanıtlanmış değil. Dahası Sonder'in şu an hayatta olup olmadığı da bilinmiyor.

Diğer yandan hazine heyecanına hiç katılmayanlar da var. 54 yıldır Ommeren'de aynı evde yaşadığını söyleyen 76 yaşındaki Dicky Briene onlardan biri. Briene, kürekli ve metal detektörlü kimseyi görmediğini belirtti ve ekledi: "Bence bu iş fos çıkacak. Hiçbir şey bulamayacaklar."

The New York Times'ın "Nazi Soldiers Buried a Treasure. Nearly 80 Years Later, the Search Goes On." başlıklı haberinden derlenmiştir.