3 yıl sonra istifa kararı aldı: Boris’i işte bu skandallar yaktı

İngiltere Başbakanı Boris Johnson (58), uzun süredir direndiği baskılara dayanamayarak dün görevinden istifa etti. Hem başbakanlık hem de Muhafazakâr Parti başkanlığı görevinden istifa ettiğini açıklayan Johnson, ekim ayında yeni başbakan seçilene kadar vekâleten göreve devam edeceğini bildirdi. Sadece İngiltere değil dünya siyasetinin de renkli figürleri arasında şimdiden yerini alan Johnson, Osmanlı’nın son İçişleri Bakanı “Ali Kemal’in torunu” olarak (Stanley Johnson’un oğlu) Türkiye’de sempati kazandı.

BREXIT VAADİYLE GELDİ

Kariyerine The Times’ta gazeteci olarak başlayan Johnson, 2001 yılında Avam Kamarası’na seçilerek siyasete girdi. 2008 yılında Londra Belediye Başkanlığı’na seçilerek, 2016 yılına kadar iki dönem bu görevde bulundu. Ardından Dışişleri Bakanlığı görevine getirilen Johnson, 2018’de Theresa May’in istifasının ardından ‘Brexit’ (İngiltere’nin AB’den ayrılması) vaadiyle ülkenin yeni başbakanı oldu. Brexit vaadini 31 Ocak 2020 tarihinde yerine getirse de ardından patlayan pandemi ve sonraki süreç Boris’in 3 yıllık döneminde kapanmaz yaralar açtı.

KURALLARI ÇİĞNEDİ

Johnson, görevi süresince skandal üzerine skandallarla gündeme geldi. Bu süreçte adı bir yasak aşka karıştı. 25 yıllık eşinden boşanarak yasak aşk iddialarıyla gündeme geldiği Carrie Symonds ile üçüncü evliliğini yaptı. Pandemi kısıtlamaları sürerken Başbakanlık Konutu’nda verdiği gizli partilerle çok konuşuldu.

Ona son darbeyi vuran, Chris Pincher’ı şubat ayında Muhafazakâr Parti’nin parlamentodaki grup yöneticisi olarak ataması oldu. Pincher hakkındaki taciz iddialarından haberi olmadığını açıklayan Johnson’ın, bunları bildiği ortaya çıkınca kabinede istifalar peş peşe geldi. İstifası kaçınılmaz oldu.

PEŞ PEŞE SKANDAL

1- PANDEMİYİ HAFİFE ALDI

Boris Johnson’a ilk darbeyi vuran, COVID-19 pandemisi oldu. Başta salgını ciddiye almayan ve sürü bağışıklığı yöntemini tercih eden Johnson, İngiltere’de koronanın hızla yayılmasına ve sağlık sisteminin neredeyse çökmesine neden oldu. Johnson, Mart 2020’de koronavirüse yakalandı ve yoğun bakımda da tedavi gördü. Sürü bağışıklığı tercihi sonrası hastalığa yakalanmasıyla alay konusu oldu.

2- ‘PARTYGATE’ SKANDALI

Johnson’ı sarsan bir başka skandal, salgın kısıtlamaları döneminde Başbakanlık Konutu 10 Numara’da verdiği gizli partiler oldu. Johnson’ın hem yaşadığı hem de çalıştığı 10 Numara’da ve diğer birkaç bakanlık binasında en az 17 parti düzenlendiği ortaya çıktı. İngiltere’de o dönemde COVID kısıtlamaları sürüyordu. Ev ortamlarında ikiden fazla kişinin bir araya gelmesi yasaktı. Daha da kötüsü, 16 Nisan 2021’de, İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in eşi Prens Philip’in cenazesinden bir gün önce COVID kurallarını çiğneyen iki parti düzenlendiği ortaya çıktı. Kraliçe ise kısıtlamalar nedeniyle cenazeye yalnız katılmıştı. Boris Johnson özür diledi. Ancak tepkiler sürdü.

3- EŞİNE ELEŞTİRİLER

Johnson, özel hayatıyla da sıkça gündeme geldi. Kendisinden 24 yaş küçük Muhafazakâr Parti’nin eski iletişim danışmanı Carrie Symonds ile birlikte olduğu ortaya çıktı. İkilinin Johnson evliyken yasak aşk yaşadığı iddiaları da gündeme geldi. Çiftin oğulları Wilfred 2020 yılında doğdu ve Johnson 6’ncı kez baba oldu. Nişanlı çift, daha sonra hayatlarını birleştirdi. Ancak Carrie Symonds’ın, Johnson’ın hükümete ilişkin kararlarında etkili olduğu öne sürüldü. Boris Johnson’a yakın pek çok ismin peş peşe istifa etmesinin ardından, Symonds’ın yönetime müdahalesine işaret edildi.

4- TACİZ İDDİALARI

Johnson, kendisine yönelik istifa baskılarına uzun süre göğüs gerdi. Ta ki, Muhafazakâr Parti’nin Parlamento’daki Grup Yöneticisi Chris Pincher hakkında çıkan taciz iddialarına kadar. Pincher’ı şubat ayında bu göreve getiren Johnson’ın, taciz iddialarından haberdar olmadığı açıklanmıştı. Ancak Johnson baskılar üzerine Pincher hakkında üç sene önce böyle bir suçlamanın kendisine ulaştığını önceki gün kabul etti. ‘Büyük pişmanlık’ duyduğunu da söyledi. Bu itiraftan saatler sonra da kabineden 5 bakan da dahil olmak üzere yaklaşık 50 üst düzey isim Johnson’a tepki olarak istifa etti.

 YENİ BAŞBAKAN KİM OLACAK

İngiltere’de Boris Johnson’ın istifası sonrası ortaya çıkan en büyük soru yeni başbakanın kim olacağı. İşte muhtemel bazı isimler:

PARLAYAN YILDIZ

Ben Wallace:

Boris Johnson hükümeti boyunca Savunma Bakanlığı görevinde bulunan Ben Wallace, özellikle Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından bu yana İngiltere siyasetinde etkinliği artan isimlerden. Ukrayna’nın silahlandırılmasında önemli rol oynayan Wallace, Johnson’a olan sadakati bilinmesine rağmen parti içinde de desteklenen bir isim. Wallace, anketlerde de diğer muhtemel adaylardan büyük farkla öne çıkıyor.

YENİ THATCHER Mİ

Liz Truss:

Geçen yıl eylül ayından beri İngiltere Dışişleri Bakanlığı görevinde bulunan Truss, hükümetin şahin kanadından ve tıpkı Ben Wallace gibi Ukrayna savaşı sonrası popülerliği artan isimler arasında. Daha önce bir tankın içinden verdiği pozlarla Demir Leydi lakaplı eski İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher’a benzetilen Truss, küresel kriz ortamındaki etkinliğiyle öne çıkan adaylardan biri.

SÜRPRİZ YAPAR MI?

Rishi Sunak:

Önceki gün istifasını veren Maliye Bakanı Rishi Sunak, daha önceleri Johnson sonrası dönemin doğal lider adaylarından görülse de Koronavirüs döneminde verilen parti skandalları ve karısının adının vergi usulsüzlüklerine karışması nedeniyle kredisini bir ölçü de kaybetmiş gibi. Yine de ölçülü ve sakin yaklaşımının yanı sıra pandemi dönemindeki finansal yardım paketleri ile devlet meselelerine ciddi yaklaşımı Sunak’ın ismini öne çıkarıyor.

TECRÜBELİ İSİM

Dominic Raab:

Geçen eylülden bu yana Başbakan Yardımcısı olarak görev yapan Dominic Raab, Johnson sonrası dönem için önde gelen isimlerden bir diğeri. Skandallar döneminde Johnson’a olan desteği bilinen Raab, hem tecrübesi hem de parti içinde gördüğü destekle kuvvetli adaylar arasında yer alıyor.