Kendi savunmasını kendi yapacak

Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da cezaevinde tutulan ve hafta sonunda Lahey’e gönderilmesi beklenen Karaciç’in yakınlarının İngiliz Reuters ajansına verdiği bilgiye göre, uzun saçlı, sakallı olarak farklı kimlikle Belgrad’ın banliyösünde otobüste tutuklanan Karaciç, 11 yıl kaçtı. Karaciç, bugün tıraş olmak istediğini söyleyerek, savunmasını da eski Sırbistan ve Yugoslav lideri Slobodan Miloşeviç gibi (1941-2006) tamamen kendisinin yapacağını belirtti.

Sırbistan’ı ileride tam üyeliğe alabileceğini belirten 27 devletli Avrupa Birliği, Karaciç’in askeri lideri general Ratko
Mladiç’in Lahey’deki mahkemeye mutlaka teslim edilmesi gerektiğini dün yeniden hatırlatmıştı.

Karaciç ile Mladiç, Bosna Savaşı’nda (Nisan 1992-Kasım 1995), Temmuz 1995’te savaşacak nitelikte görülen 8106 Müslüman Boşnak erkeği ile genç çocuğun öldürüldüğü Srebreniça katliamı ve Saraybosna kentinin 43 aylık
kuşatmasında 11 bin insanın katledilmesinde doğrudan sorumlu.

Mladiç ile Karaciç’i koruyan Slobodan Miloşeviç, Lahey’deki mahkemede yargılanırken, Lahey’e yakın Kuzey Denizi kenti Scheveningen’de kurulu özel BM cezaevinde 11 Mart 2006’da öldü. Miloşeviç, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair ile kendisiyle toplam 100 saat telefonda konuştuğu eski NATO Müttefik Kuvvetler Başkomutanı Orgeneral Wesley Clark’ın mahkemeye tanık olarak çağrılmasını defalarca istemişti.

Lahey’deki Yugoslavya savaş suçları mahkemesinin temeli, ABD’nin 1992’deki girişimiyle atıldı.

Karaciç, BM’nin 2000 yılının mayıs ayında güncellediği iddianameye göre, 1992-1996 yılları arasında soykırım, savaş suçu, insanlığa karşı suç işlemekten yargılanacak.

KARACİǒİN, BM MAHKEMESİNE TESLİM SÜRECİ

BM savaş suçları mahkemesine önümüzdeki günlerde teslim edilmesi beklenen Bosnalı Sırpların soykırımla suçlanan eski lideri Radovan Karaciç’in, BM’ye teslim süreci bir dizi yasal işlem gerektiriyor.

Sırbistan yasalarına göre, Karaciç’in, Lahey’deki eski Yugoslavya için kurulan BM savaş suçları mahkemesine teslimindeki hukuki prosedür şöyle:

-Soruşturma yargıcı, Karaciç’in BM mahkemesine teslim edilebileceğine dair karar verdi.

-BM mahkemesine teslim etme kararına karşı Karaciç’in yapacağı itiraz başvurusu için 72 saatlik süre, salı sabahı başladı.

-Karaciç’in avukatı, itiraz başvurusunu cuma günü yapacaklarını söyledi. Böylece, Karaciç’in daha uzun süre Belgrad’da kalması ve ailesi ile daha fazla zaman geçirmesi amaçlanıyor.

-Karaciç’in itiraz başvurusunda bulunması halinde, bunu değerlendirecek yargıçlar heyetinin karar vermek için 72 saat daha süresi bulunuyor.

-Lahey’e teslim ile ilgili nihai kararsa hükümet tarafından alınıyor. Adalet Bakanlığı da nihai iade (teslim) talimatını imzalıyor.

-Böylece Karaciç’in bu hafta sonunda ya da gelecek hafta pazartesi, salı gibi Lahey’e teslim edilebileceği belirtiliyor.

BM’YE TESLİMİNDEN SONRAKİ SÜREÇ

Karaciç’in soykırım ve insanlığa karşı suçlarla ilgili fiillerden yargılanmak üzere BM mahkemesindeki dava sürecinin de şöyle olacağı tahmin ediliyor:

-Kendisinden önceki savaş suçlularına yapıldığı gibi muhtemelen Karaciç de Sırp hükümetine ait bir uçakla Hollanda’ya, Kuzey Denizi kıyısındaki Scheveningen’de bulunan BM gözaltı merkezine götürülecek.

-Karaciç’in, ilk olarak tıbbi kontrolden geçirilmesi ve ardından savunmasında yasal temsiliyet konusundaki planlarıyla ilgili soruları cevaplandırması gerekecek.

-Tuvaleti ve çalışma köşesi olan tek kişilik bir hücreye konacak olan Karaciç’in, kendi savunmasını kendisi üstleneceği için muhtemelen bilgisayar kullanmasına ve internet erişimine izin verilecek.

-Karaciç, BM mahkemesine teslim edildikten birkaç gün sonra ilk duruşmasına çıkarılacak.

-Mahkemenin ne kadar süreceği belli değil. Bazı davalarda birkaç ay içinde karar verilebiliyor, ancak çoğu kez davalar 1 ya da 2 yıl sürüyor. Örneğin, Lahey’deki BM mahkemesinin en büyük ve en karmaşık davası olan eski Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç’in davası, Miloseviç Mart 2006’da gözaltındayken öldüğü sırada 5. yılına girmişti.