‘Atakları da azaltıyor’

Migren hastaları için deyim yerindeyse ‘devrim niteliğinde’ bir gelişme yaşandı; migren ilacının çok yakında Türkiye pazarına gireceği açıklandı. Bir migren hastası olarak bu haberi görünce çok mutlu oldum. Çünkü mevsim geçişlerinde başlayan ataklarım haftalarca sürebiliyor. Karanlık odada ağrılarla geçirdiğim günler hem psikolojik hem de fiziksel olarak beni çok yıpratıyor. Migren ilacı müjdesini duyduğum gibi Dünya Başağrısı Cemiyeti Komite Direktörü, BEYİNDER Kurucu Başkanı Prof. Dr. Derya Uludüz’ün kapısını çaldım ve migrendeki son durumu, mevsim geçişlerinde dikkat etmemiz gerekenleri ve migren hapını sordum: “Firmalar Türkiye pazarına girmeye hazırlanıyor. Yurtdışında yüksek rakamlarda satılıyor, 900 dolar civarında. Ancak yurtdışında 600 euro civarında
olan migren iğnesi Sağlık Bakanlığı sayesinde ülkemize 100 euro civarında girmişti. Umuyoruz haplar da yurtdışına kıyasla daha uygun fiyatlara satılır.”

* Migren hastaları için sevindirici bir haber geldi... Hapı piyasaya çıkıyor. Bu ilaçtan bahsedebilir misiniz? Her migren hastası bu ilacı kullanabilecek mi?
İğneden sonra hapı da dünyada kullanılmaya başlandı. Dileriz kısa sürede ülkemize gelir. Bugüne kadar migren için kullandığımız tedaviler diğer hastalıklarda kullanılan ancak tesadüfen migrene iyi geldiği ortaya koyulmuş tedavilerdi. Epilepsi ilaçları, depresyon ilaçları, kalp ilaçları... Migren iğnesi ağrı
atağı sırasında ortaya çıkan CGRP denilen antijen maddeye karşı geliştirilmiş ‘monoklonal antikor’ bir tedavi. Haplar da içerik olarak aynı. Hapın avantajı hem atak sırasında hem de önleyici olarak ayda 18 dozakadar kullanılması. Yani siz atak için ağrı kesici gibi kullanıyorsunuz ama atakların gelmesini de azaltıyor.

Derya Uludüz: Üç sorumuz var, en az ikisine cevabınız evetse yüzde 90 migreniniz var demektir: Ağrıya bulantı eşlik ediyor mu? Işık rahatsız ediyor mu? Ağrılarınız günlük işlerinizi olumsuz etkiliyor mu?

* Hap daha mı avantajlı?
İğneler hastalarda korku yaratıyordu. Haplar bu anlamda kolaylıklar sağlıyor. Hapların avantajlarından biri de daha önce atak sırasında kullandığımız ağrı kesiciler gibi kardiyak yan etkilere neden olmaması.

* Atak döneminin yaklaştığını hangi belirtilerle anlarız?
Genellikle ‘prodromal’ ve ‘aura’ dönemi görülür. Prodromal dönem 24 saat önce başlayabilir; sinirlilik, halsizlik, konsantre olamama, iştah değişikliği gibi yakınmalar olur. Ardından bazı hastalarda ‘aura’ dediğimiz görememe, ışık çakması, uyuşma şikâyetleri gelir ve ağrı başlar.

* Bu belirtileri fark ettiğimizde önlem alarak ağrı sürecine girmeyi engelleyebilir miyiz?
Evet. Hızlıca bir bardak su içeceğiz, ağzımıza hafif tuzlu bir atıştırmalık atacağız; ceviz, badem gibi... Camı açıp ortama oksijen girmesini sağlayacağız. Eğer bilgisayar, tablet veya telefon karşısındaysak hemen bırakacağız ve gözlerimizi bantla kapatıp sessiz bir ortamda dinleneceğiz.

“Atak dönemleri sinirlilik, halsizlik, konsantre olamama, iştah değişikliği gibi yakınmalarla başlar.”

* Mevsim geçiş dönemindeyiz. Neden yakınmalar bu dönemde başlar? Nelere dikkat etmek gerekli?
Bu dönemde basınç değişiklikleri beyin damarlarını etkileyerek daralma ve genişlemelerine yol açıyor. Bu dönemde mümkün olduğunca evden çıkmamak, tetikleyicilere karşı dikkatli olmak önemli.

NASIL BESLENMELİ?

* Serotonin seviyenizi besinlerle arttırın. ‘Triptofan’ içeriği yüksek besinler ağrı kesici besinler olarak bilinir. Muz, ceviz, bezelye, fındık, badem, mercimek, kabak çekirdeği, ananas gibi besinler triptofanın beyne geçişini destekler. Serotonin üretimini etkileyen diğer besin öğeleriyse omega-3 yağ asidi, magnezyum, çinko ve folik asittir.
* Zencefilin migren ağrısı üzerinde olumlu etkisi olduğundan ağrı sırasında toz zencefili suyla karıştırıp içmek ya da zencefil çayı tercih edilebilir.
* Diğer bir ağrı kesici besinse çok güçlü özelliklere sahip olan zerdeçaldır. Ağrıyı bloke eden, inflamasyonla mücadelede etkili olan ‘kürkümin’ maddesini içerir.
* Çalışma mekanizması tam olarak bilinmemekle beraber magnezyumdan zengin bir diyet tercih edildiğinde migren atakları daha az sıklıkla görülür. Magnezyum açısından zengin besinler tam tahıllar, baklagiller, yeşil sebzeler, kuru meyveler ve kuruyemişlerdir. En fazla kabak çekirdeği, badem ve ıspanakta vardır.