Chelsea kafaları karıştırdı... 329,5 milyon Euro'luk harcama FFP'ye nasıl takılmadı?
Güncelleme Tarihi:
İngiltere Premier Lig’de şampiyonluk yarışından kopan Chelsea, ara transfer döneminde sekiz futbolcuya 329,5 milyon Euro harcadı. Benfica’dan 121 milyon Euro karşılığında Enzo Fernandez’i kadrosuna katan Maviler, Manchester City'ye ait Premier Lig rekorunu da kırdı. Peki Chelsea FFP'yi nasıl atlatıyor?
İngiltere (Premier Lig), İspanya (La Liga), İtalya (Serie A), Almanya (Bundesliga) ve Fransa'nın (Ligue 1) da aralarında bulunduğu Avrupa futbolunun önde gelen liglerinde 2022-2023 sezonu ara transfer dönemi 31 Ocak itibarıyla sona erdi.
Pek çok takım yeni futbolcularıyla kadrolarını güçlendirirken harcadığı paralarla ön plana çıkan kulüp ligde zor günler geçiren Chelsea oldu. Premier Lig'in 21’inci haftasının ardından zirvenin 21 puan gerisinde 10’uncu sırada yer alan Londra ekibinin kasasından, transfer ettiği veya kiraladığı sekiz isim için 329,5 milyon Euro çıktı.
ABRAMOVİCH SONRASI HARCANAN UÇUK PARALAR
Geçen yıl Mart ayında Chelsea’nin satışı çıkarıldığına dair kulübün internet sitesinde bir açıklama yayımlayan Rus iş insanı Roman Abramovich, bu kararın “İnanılmaz derecede zor olduğunu” ve kendisine “acı verdiğini” söyleyerek şu ifadeleri kullanmıştı:
"Bütün kararlarımı tüm samimiyetimle kulübün çıkarına hizmet edecek şekilde aldım. Mevcut durumda, kulübü satma kararını alırken bunun; kulübün, taraftarların, çalışanların, sponsor ve ortaklarının yararına olduğuna inanıyorum."
Ayrıca Abramovich açıklamasında, kulübe verdiği hiçbir borç ya da krediyi geri istemeyeceğini belirtmişti. Bir-iki ay sonra da Abramovich, kulübü ABD'li Todd Boehly öncülüğündeki konsorsiyuma sattığını duyurdu.
Kulübün yeni sahibi Boehly, öncelikle Chelsea'yi 2020/21 sezonunda ikinci Şampiyonlar Ligi şampiyonluğuna taşıyan teknik direktör Thomas Tuchel'i görevden alarak yerine Graham Potter'ı getirdi.
Aslında değişikliklerin yapılacağının sinyali verilmişti. Todd Boehly Chelsea'yi satın alma işlemi tamamlandığında yaptığı açıklamada, “Genç kadroyu geliştirmek ve dünyadaki genç yetenekleri kadromuza katmak istiyoruz. Bu iyi yetenekleri kazanma konusundaki kararlılığımızla birlikte, eylem planımız kulübe uzun vadeli yatırım yapmak ve Chelsea'nin olağanüstü başarı geçmişini geliştirmek olacak. Takım sahipleri olarak vizyonumuz açık ve taraftarları gururlandırmak istiyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
AVRUPA’DA ARA TRANSFERİN ŞAMPİYONU
Kadroyu gençleştirme üzerine yapılan çalışmalarda Chelsea'ye geldiğinden beri Boehly'nin transferler için yaklaşık 600 milyon Euro’dan fazla para harcadığı tahmin ediliyor. Özellikle bu yıl ara transfer döneminde kulübün adı hemen hemen her gün birçok önemli oyuncuyla anıldı.
Hatta bu hareketliliği 'London Is Blue Podcast'ten Dan Dormer CNN Sport'a verdiği demeçte, "Geçtiğimiz ayın oldukça heyecan verici olduğunu düşünüyorum. Aynı zamanda biraz yorucu da oldu çünkü her gün yeni bir bağlantı ya da yeni bir hikâyeyle uyandık” şeklinde yorumladı.
Transfermarkt'ın verilerine göre de Chelsea, Enzo Fernandez için Benfica'ya 121, Mykhaylo Mudryk için Shakhtar Donetsk'e 70, Benoit Badiashile için Monaco'ya 38, Noni Madueke için PSV'ye 35, Malo Gusto için Olimpik Lyon'a 30, Andrey Santos için Vasco da Gama'ya 12,5, David Datro Fofana için Molde'ye 12 ve Joao Felix (kiralık) için Atletico Madrid'e 11 milyon Euro ödedi.
Ocak ayında en fazla para harcayan 10 Avrupa kulübünden 9'u İngiltere Premier Lig'den çıktı. En yakın rakibinden 5 kattan fazla transfer gideri bulunan Chelsea'yi, Southampton ve Arsenal takip etti. Ara transferde en çok para harcayan ilk 10 kulüp ise şöyle; Chelsea (329,5 milyon Euro), Southampton (63,25 milyon Euro), Arsenal (60,3 milyon Euro), Bournemouth (56,2 milyon Euro), Newcastle United (49,35 milyon Euro), Liverpool (42 milyon Euro), Leeds United (41,2 milyon Euro), Olimpik Marsilya (40 milyon Euro), Wolverhampton (38,5 milyon Euro), Leicester City (31 milyon Euro).
Transfer edilen oyuncular gösterişli olsa da tartışma yaratan konu kulübün çoğu transferde ne kadar harcadığını detaylı olarak hiçbir zaman bildirmiyor oluşu… Dan Dormer “CNN tarafından kulübün yeni oyunculara yaptığı son harcamalar hakkında sorular sorulduğunda yorum yapmıyorlar. Bu da oldukça düşündürücü…” ifadelerini kullandı
Öte yandan Chelsea’nın genç oyuncularla birlikte derin bir kadroya ihtiyacı olduğunu da söyleyen Dormer, “Kadrodaki futbol için ‘yaşlı’ olarak adlandırılan oyuncuların sözleşmelerinin sona ermesi ve bazılarının en iyi dönemlerini geride bırakması nedeniyle kadroyu yenilemeye kesin bir ihtiyaç vardı" dedi ve ekledi:
"Örneğin Ocak ayındaki transfer döneminin son gününde, tecrübeli orta saha oyuncusu Jorginho lig lideri Arsenal'e satıldı. Fakat UEFA yönetmeliklerine göre bir kulüp Şampiyonlar Ligi için ara transfer döneminde kadrosuna yalnızca üç yeni oyuncu kaydedebilir. Bu da Mudryk, Félix, Badiashile, Madueke, Fofana ve Fernández'den dördünün Chelsea adına turnuvada oynayamayacağı anlamına geliyor. Bu da oldukça düşündürücü…”
Enzo Fernandez için Benfica'ya 121 milyon Euro ödeyen Chelsea, 2021 yazında Jack Grealish'i 117,5 milyon Euro karşılığında renklerine bağlayan Manchester City'ye ait Premier Lig rekorunu da kırdı. Ayrıca Temmuz 2022’de Enzo Fernandez’i Benfica’ya 14 milyon Euro bedelle gönderen River Plate de bu transferden kazanç sağladı. Arjantin devi, Benfica’nın Fernandez’i Chelsea’ye satmasıyla yüzde 25’lik pay olarak 31 milyon Euro elde edecek.
BU KADAR TRANSFER VE HARCANAN PARALAR FFP KURALLARI İÇİNDE NASIL GERÇEKLEŞTİ?
Bilindiği üzere UEFA, Avrupa futbolunun genel mali durumunun iyileştirilmesi için Finansal Fair Play Düzenlemeleri (FFP) adıyla bilinen uygulamayı 2011 yılında başlattı. Bu uygulama kulüplerin başta futbolculara, vergi dairelerine ve diğer kulüplere olan borçları başta olmak üzere birçok mali kalemi inceleme altına alıyor.
Coutinho ve Aubameyang için Fenerbahçe iddiasıAyrıca UEFA, FFP kapsamında 2013 yılında kulüplerin mali gelir giderlerini başa baş dengelemek için Mali Kontrol Kurulu’nu da kurdu. Bu kurul ise UEFA organizasyonlarına katılan kulüplerin mali borçlarının olup olmadığını kontrol ediyor, şartları yerine getirmeyen kulüplere de gerekli yaptırımları uyguluyor.
Peki Avrupa futbolunda her kulüp için FFP kriterleri bu denli önemliyken, ara transfer döneminin şampiyonu Chelsea için parayı saçmak neden göründüğü kadar riskli değil?
CHELSEA KURALLARI AÇIKÇA ÇİĞNEDİ Mİ?
Todd Boehly ve ekibi Chelsea’yi satın aldığı andan itibaren kulübün FFP kurallarını hemen ihlal etme tehlikesi olmadığından emin olmak için kulüpte ayrıntılı bir strateji sürdürüyor. Şu ana kadar Chelsea limitleri aşmış görünmüyor. Özellikle bu yıl yürürlüğe girecek olan yeni UEFA 'maliyet kontrol limitleri' kulüplerin gelirlerinin yüzde 90'ını transferlere ve maaşlara harcamasını kısıtlayacak. Bu nedenle Chelsea çok dikkatli davranıyor.
Ayrıca yakın zamanda elde edilen saha içi başarılar (2021'de Şampiyonlar Ligi Şampiyonluğu ve Avrupa Süper Kupası) Boehly konsorsiyumunun devralması öncesinde zararlara karşı sağlıklı bir yastık oluşturdu. Bu iki kupa kulübe, üç yıllık bir dönemdeki zararları değerlendiren mevcut sisteme göre 150 milyon Euro’dan fazla gelir sağladı.
KULÜBÜN AKADEMİSİ DE GELİR SAĞLIYOR
Kulübün akademisine gösterdiği ilgi de kasaya oldukça katkı sağlıyor. Son yıllarda Billy Gilmour, Fikayo Tomori, Marc Guéhi ve Tammy Abraham yüksek ücretler kazandırdı. Örneğin Tammy Abraham’ı Roma’ya 40 milyon Euro’ya, Fikayo Tomori’yi de Milan’a 31 milyon Euro’ya satan Chelsea, bu gelirlerle bugüne kadar yaptığı bazı transferleri de dengelemiş oldu ve açık oluşturmadı.
Ayrıca kulüp; gençlik gelişimi, kadın futbolu ve diğer giderler için yaptığı harcamaları da akademiden çıkarıyor ve daha da fazlasını yapabilir. Tüm bunlar büyük bir zararı çok daha küçük bir zarara dönüştürmeye yardımcı oluyor.
Finans liginin lider FenerbahçeARA TRANSFERDE UZUN SÜRELİ SÖZLEŞMELER YAPILARAK DOĞRU ADIMLAR ATILDI
En önemlisi Chelsea, UEFA'nın toplam ücretin sözleşmelere yayılmasına izin veren kuralları akıllıca kullanıyor. Bu yılki ara transferde de bu stratejinin dışına çıkmadı.
Örneğin Enzo Fernandez 121 milyon Euro’luk tek seferlik bir satın alma olarak beyan edilmeyecek. Kulüp, Benfica ile anlaşmayı bir büyük ödeme ve beş sonraki ödemeye yayma konusunda görüşmelerini sürdürüyor. Ancak FFP açısından, Fernandez'e verilen sözleşme boyunca ödemelerin beyan edilebilmesi daha önemli.
Bu, Chelsea'nin Ocak transfer döneminde uyguladığı, Mykhailo Mudryk, Joao Felix, Benoit Badiashile ve Noni Madueke'yi ve gelecek vaat eden bir dizi genci kadrosuna kattığı stratejiyle de uyumlu. Mudryk sekiz buçuk yıllık bir sözleşme imzalarken, Fransız savunma oyuncusu Badiashile ise yedi buçuk yıllık bir anlaşma imzaladı.
ŞAMPİYONLAR LİGİ İÇİN OYNANAN BÜYÜK KUMAR
Chelsea’nin şu ana kadar izlediği yol oldukça iyi gözüküyor. Fakat riskleri de barındırıyor. Burada en önemli olan çok iyi bir gelir kapısı olan Şampiyonlar Ligi’ne katılmak… Bu kadar büyük bir iş yaptıktan sonra, gelecek sezon Şampiyonlar Ligi'ne katılamamak kulüp için yıkıcı olabilir. Ligde 21 haftalık performansa bakıldığında Maviler için gelecek yıl Şampiyonlar Ligi pek garanti gözükmüyor.
Liverpool Üniversitesi'nde futbol finansı öğretim görevlisi olan Kieran Maguire Telegraph Sport’da yaptığı açıklamada, "Turnuvaya katılamazsa bunun önemli bir zincirleme etkisi olur. Eğer ligde üst sıralara çıkılamayacaksa bu yıl Şampiyonlar Ligi şampiyonu olmak için çok iyi çalışmak gerekiyor” dedi.
Ayrıca Maguire, “Chelsea ligi nerede bitirirse bitirsin, Boehly’in geçen yıl Mayıs ayında taraftarlara verdiği bir sözü yerine getirmiş oldu. Genç yeteneklere yatırım yapacağız diyordu ve bu doğrultuda hareket etti” ifadelerini kullandı.