Suya hasret günler yakın
Güncelleme Tarihi:
Genel olarak yağışlı dönemleri kurak geçiren Türkiye’de sıcakların da etkisiyle su tüketiminin arttığı günlerdeyiz. Birçok ilde, birçok baraj kuraklık alarmı veriyor. Bizim yapmamız gerekense tüm canlıların suya ihtiyaç duyduğunu aklımızdan çıkarmadan her damlayı son damlaymış gibi kullanmak. Çünkü son damlaya çok yakınız!
Geçen gün yolda giderken bir kadın elinde su hortumuyla evinin önündeki kaldırımı yıkıyordu. Önce yanından geçtim, aşağı doğru dere gibi yol tutan suyun yanından devam ettim. Çok gitmemiştim ki barajlardaki doluluk oranı aklıma geldi. Önce tereddüt ettim, sonra dayanamayıp “Barajlardaki suyumuz çok azaldı, biliyorsunuz değil mi” dedim. Tepki vermedi. Elindeki hortumdan su kaldırıma dökülmeye devam ederken öylece yüzüme baktı ve hortumunun yönünü bahçesine çevirdi.
Sayılı gün...
Günlerden 14 Temmuz’du. İstanbul’un 3 milyon 550 bin 435 metreküple tüm zamanların en yüksek günlük su tükettiği ve barajlardaki doluluk oranının yüzde 40’ın altına indiği gündü. Bu satırların yazıldığı sırada İstanbul’daki barajların doluluk oranı yüzde 38’in altına inmişti.
Yağışlı dönemi kurak geçiren Trakya’da başta Keşan olmak üzere birçok yerleşim yerinin suyunun bitmesine sayılı günler kaldı. Orta, Güney ve Doğu Anadolu’da da tarımsal sulamanın artması nedeniyle barajlardaki sular hızla azalıyor. Ankara Su Kanalizasyon İşleri (ASKİ) geçen günlerde sıcakların artması ve bahçe sulama, araç, halı yıkama gibi nedenlerle Polatlı’da su tüketiminin normalden 2,5 kat arttığını açıkladı. Bayramda da turist akını nedeniyle Bodrum’un 36 günlük suyunun 9 günde tüketildiği, barajların doluluk oranlarının yüzde 5 azaldığı belirtilmişti.
Özetle suyu bol olan illerin bile barajları geçmiş yıllarla kıyaslandığında oldukça düşük doluluk oranına sahip. Bir yandan aşırı buharlaşma, diğer yandan tarlasından evine kadar savurganca tüketim, su sorunumuzu giderek ağırlaştırıyor. Hiç şüphe yok ki sorunu gidermek için kamunun yapabileceği çok şey varken sorun pek de önemseniyor gibi görünmüyor. Örneğin tarımda tasarruflu sulama yöntemlerine geçerek dahi toplam su tüketimimizin yarıya yakını tasarruf edilebilecekken bir türlü modern sulama sistemleri tarıma entegre edilemiyor. Yıllık su tüketimi 54 milyar metreküp olan ülkemizde, bu suyun 40 milyar metreküpü (yüzde 74) sulama, 7 milyar metreküpü (yüzde 13) içme-kullanma, 7 milyar metreküpü ise (yüzde 13) sanayi suyu ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılıyor. İçme-tüketim oranı az gibi görünse de evde su tasarrufu yapmanın hem barajlara hem de oradaki suya ihtiyacı olan diğer canlılara azımsanmayacak faydası olacaktır.
Su tasarrufu için neler yapabiliriz?
İstanbul Su ve Kanalizasyon İşleri’nin (İSKİ) verilerine göre evdeki su sarfiyatının yüzde 70’i
tuvalet ve banyoda gerçekleşiyor. Tasarruf için sıralanan önerilerse şöyle:
◊Evde damlatan musluk, klozet gibi ne varsa tamir ettirin ve musluk vanalarını biraz kısın.
◊ Banyoda geçirdiğiniz süreyi kısaltın, duş esnasında suyu sürekli akar halde bırakmayın.
◊ Diş fırçalarken, tıraş olurken suyu boşa akıtmayın.
◊ Çamaşır ve bulaşık makinelerini tam dolmadan çalıştırmayın.
◊ Sebze ve meyvelerinizi bir kap içinde yıkayın.
◊ Bahçeniz varsa sabahın erken saatlerinde ya da akşam sulayın.