Karadeniz’de yeni enerji dalgası

İklim hedefleri doğrultusunda ülkelerin temiz enerji kaynaklarına olan ilgisi giderek artıyor. Dünyada ve Türkiye’de güneş ve rüzgâr enerjisine yatırımlar artarken son zamanlarda dalga enerjisi de gündemde yerini aldı. Dünyada pek çok firma dalga enerjisini kullanırken Türkiye’de de daha önce 2017 yılında Zonguldak’ta 25 hanenin enerji ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede pilot bir dalga enerji santralı projesi başlatılmıştı. Şimdi ise İsrailli Eco Wave Power Global (EWP) şirketi ile Ordu Enerji A.Ş. (OREN) Karadeniz dalgalarından enerji üretimi yapılması için protokol imzaladı. Santral, Türkiye’de ilk olmasının yanında dünyanın da en büyük dalga enerji santralı olacak.

150 MİLYON DOLAR

İsrail Büyükelçiliği’nin Twitter hesabından yapılan paylaşımda, EWP ile OREN Ordu Enerji arasında kentte 77 megavatlık enerji santralının kurulması için anlaşma imzalandığı duyuruldu. Paylaşımda, Türkiye’de ilk olacak santrale yönelik “Tesis tamamladığında, dünyanın en büyük dalga enerji santrali olacak” ifadeleri kullanıldı. EWP firmasından konuya ilişkin yapılan açıklamada santral projesinin tutarının yaklaşık 150 milyon dolar olduğu aktarıldı.

ÇEVRE DOSTU ENERJİ

Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Hilmi Güler, düzenlenen meclis toplantısında açıklamalarda bulundu. Güler, “Deniz dalgalarından elektrik enerjisi üretmek için çalışmalarımızı yaptık. Çalışma arkadaşlarımız İsrail’de de görüşmeler yaptılar. Türk-İsrail ortaklığında dalga enerjisi üretimi için 150 milyonluk dolarlık anlaşma imzaladık. İnşallah Karadeniz dalgalarından enerji üretimi gerçekleştirmiş olacağız. Dalga enerjisi çevre dostu tertemiz bir enerji” dedi.

11 BİN 382 SANTRAL

Türkiye’deki elektrik enerjisi üretim santralı sayısı, 2022 yılı kasım ayı sonu itibarıyla 11 bin 382’ye (Lisanssız santraller dâhil) yükseldi. Mevcut santralların 750 adedi hidroelektrik, 68 adedi kömür, 358 adedi rüzgâr, 63 adedi jeotermal, 345 adedi doğalgaz, 9 bin 308 adedi güneş, 490 adedi ise diğer kaynaklı santrallardan oluşuyor.

KÖMÜR VE DOĞALGAZ ÜRETİMDE ZİRVEDE

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre Türkiye, 2021 yılında elektrik üretiminin yüzde 30.9’unu kömürden, yüzde 33.2’sini doğalgazdan, yüzde 16.7’sini hidrolik enerjiden, yüzde 9.4’ünü rüzgârdan, yüzde 4.2’sini güneşten, yüzde 3.2’sini jeotermal enerjiden ve yüzde 2.4’ünü diğer kaynaklardan elde etti.

MALİYETTE AVANTAJ

Yapılan bu anlaşmayla Türkiye için önemli bir adım atılmış olacak. Dalga enerjisi, alternatif enerji kaynakları arasında ayrı bir yere sahip. Peki nedir bu dalga enerjisi?

DALGA ENERJİSİ NEDİR?

Okyanus ve denizlerde oluşan dalgaların itme hareketi ile beraber enerji üretimine dalga enerjisi deniyor. Özellikle sınırsız ve yenilenebilir enerji kaynağı olması ile önemli bir potansiyel teşkil ediyor.

ELEKTRİK NASIL ÜRETİLİR?

Deniz ve okyanus dalgalarındaki enerji üretimi, dalga enerjisi türbinlerinin inşa edilmesiyle gerçekleşir. Bu türbinler dalgaların yüzey hareketleri ve dalga basınçlarından faydalanarak enerji üretir.

TÜRKİYE’NİN POTANSİYELİ NEDİR?

Karadeniz’in güneybatı kıyıları, bir dalga çiftliği kurulması için en iyi yer olarak öneriliyor. Yapılan araştırmada, Karadeniz’e ait 13 yıllık rüzgâr verileri 3. Jenerasyon spektral dalga modeli ile analiz edildiği ve dalga enerji potansiyelinin batıdan doğuya doğru azaldığı belirtiliyor. Araştırmalara göre, Türkiye’nin dalga enerjisi potansiyelinin yılda 140 milyar kilovat olduğu öngörülüyor.

AVANTAJLARI NELERDİR?

Yenilenebilir ve sürdürülebilir bir enerji kaynağı olan dalga enerjisi; çevre dostu, yenilikçi ve maliyet yönünden diğer pek çok enerji kaynağına göre daha avantajlı. Deniz içindeki canlı popülasyonlarının gelişmesini destekleyerek ekolojik dengeye katkıda bulunabilir. Ayrıca, okyanus ve deniz üzerinde kurulduğu için tarım alanlarının korunmasını sağlar.

DEZAVANTAJLARI NEDİR?

Yalnızca deniz veya okyanus yakınında konumlanmış bölgelerde hizmet verebiliyor. Büyük bir ülkenin tüm nüfusuna hizmet vermesi çok zor. Üretilecek enerji miktarı kesin olmamakla beraber değişim gösterebiliyor.

HANGİ ÜLKELER KULLANIYOR?

Portekiz, İspanya, İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri, İsrail, Yunanistan, İsveç ve Gana dalga enerjisini kullanan ülkeler arasında bulunuyor. Dünyanın en fazla dalga enerjisi ise 2,4 megavat kurulu gücü ve yıllık 120 gigavat enerji üretimi ile İngiltere’de yapılıyor.