Spor ayakkabı moda tapınağına girdi
Güncelleme Tarihi:
Sibel ARNA
Oluşturulma Tarihi: Aralık 04, 2004 00:35
Eskiden spor ayakkabı demek lastikten yapılmış ayakkabı demekti. Köseleler top oynamaya elverişli olmadığından özellikle erkek çocukların en büyük hedefiydi. Yıllar ilerledikçe spor prestij kazandı. Spor ayakkabı ve spor giyim de onunla birlikte sınıf atladı.
Profesyonel sporcuların talepleri doğrultusunda endüstri gelişti. Haute couture tasarımcıları bir zamanlar şıklığın antitezi olarak gördükleri spor giyimi, tasarımlarının parçası haline getirdiler. Bugün ise artık spor giyim markaları ünlü tasarımcılarla işbirliği yapıyor. Stella McCartney, Yohji Yamamoto, Marc Newson, Philippe Starck, Christy Turlington gibi isimler Adidas, Puma, Nike gibi markalar için ürün tasarlıyorlar. Kimisi sadece ayakkabı yapıyor, kimisi eşofmandan mayoya kadar koca bir koleksiyon hazırlıyor. Bu rüzgardan Türk markası Kinetix de etkilendi. Ayşe ve Ece Ege kardeşler nam-ı diğer Dice Kayek, Kinetix için yılan derisinden, deve tüyünden spor ayakkabı tasarladı.
YOHJI YAMAMOTO İLE ADIDAS İLİŞKİSİNE JAPON İMPARATORU ARACI OLDU
Alman spor giyim markası Adidas’ın birlikte çalıştığı ilk tasarımcı Yohji Yamamoto oldu. Adidas ve Yamamoto arasındaki ilişki 2001’de başladı. Yamamoto o günlerde Japon İmparatoru için bir koleksiyon hazırlıyordu. Tanıtımda kullanmak üzere Adidas’tan ayakkabı istedi. Adidas koleksiyonun kumaşlarını kullanarak ama kendi imajından ödün vermeyerek bir şeyler hazırladı. Yamamoto ayakkabıları çok beğendi ve kendi koleksiyonundaki ayakkabılarda da üç çizgiyi kullanmak istedi. Sonuç etkileyiciydi: Yamamoto kendini daha geniş bir müşteri kitlesine tanıtmış, Adidas ise yüksek modanın içinde kendine yer bulmuştu. Üretilen 50 bin ayakkabı anında tükendi.
Radikal ve minimalist tasarımlar yapan, siyah tutkusuyla tanınan Japon modacı Yamamoto, Adidas ile anlaştığında bazı sert eleştirilere uğradı. Ancak Yamamoto, ‘Jimnastik için terzilik mi yapacaksınız?’ ‘Spor kıyafetlerde çiçeklerin işi ne?’ gibi küçümseyici soruları hep olumlu yanıtladı. Adidas için tasarladığı boks ayakkabıları tüm dünyada bir trend haline gelince zaferini ilan etti.
Yamamoto’nun Adidas için yaptığı Y-3 koleksiyonunun son serisi bu sezon vitrinlere çıktı. Adidas’ın imzası üç çizgi, kapüşonlu bir elbisenin kollarından akabiliyor ya da Coco Chanel tarzı ceketin önünde belli belirsiz seçilebiliyor. Lastik cepli ceketler, ince çizgili üstler ve tek renk çizgili blazerlar göze çarpıyor. ‘Meselenin burun kıvrılacak bir tarafı yok. İşim üç katı daha zor. Koleksiyonu bölümlere ayırdım. Essentials (basit tişörtler, ayakkabılar), Image (Adidas çizgileriyle yaratılan oyunlar), Statement (değişik kumaşlarla üretilenler) ve Exclusive (kısıtlı sayıda üretilenler)’ diyor Yamamoto.
Kadın ve erkek koleksiyonu 70’er parça hazırlanmış, ayakkabılar 7 model. Y-3’ün Adidas satışlarını 10 yılda yüzde beş 5 artırması öngörülüyor. Bu küçük oranın maddi değeri yaklaşık 310 milyon dolar.
STELLA MCCARTNEY EKSİKSİZ BİR KOLEKSİYON YAPTI
Adidas’ın birlikte çalıştığı bir diğer tasarımcı ise Stella McCartney. Herkes onu hayvan haklarına saygı gösterdiği için kürk üreten Gucci’nin teklifini reddeden moda dahisi olarak tanıyor. Beatles’ın efsanevi üyesi Paul McCartney’in kızı olmasına rağmen babasının şöhretinin altında ezilmeyen Stella (32), Adidas için tasarladığı koleksiyonu ‘Spor yaparken de stil sahibi olun’ felsefesiyle pazarladı. Koleksiyonda ayakkabının yanı sıra şık spor kıyafetler de bulunuyor. Taytlar, bodyler, mayolar, bikiniler ve arkasında Swarovski taşlarla Stella McCartney yazan ceketler adeta kapışılıyor.
MARC NEWSON, NIKE İÇİN YAPTIĞI AYAKKABIYA RUS UZAY MEKİĞİNİN ADINI VERDİ
30 yıllık marka Nike, yıllardır otomobil endüstrisinden NASA’ya kadar çok farklı sektörlerden yaratıcı beyinlerle sık sık fikir alışverişi yapıyordu. Ama geçen yıl ilk kez bir tasarımcıyla işbirliği yaptı. Ev eşyaları ve mekan tasarımlarıyla ünlü Marc Newson, Nike için Zvezdocka adlı bir koleksiyon hazırladı.
Marc Newson bugüne kadar, bisikletten konsept arabaya, restorandan ev ürünlerine kadar birçok farklı tasarıma imza atmış, Capellini, Flos ve Morosso gibi tasarım devleri için projeler yaratmıştı. Tasarımları New York Modern Sanatlar Müzesi, London’s Design Museum gibi müzelerde sergileniyor. Tasarımcı insanların giydikleri ürünlerden çok nasıl giydiklerine dikkat ediyor.
Zvezdochka bir çeşit fütürist koleksiyon; ayakkabı yapımında geleceğin standartlarını haber veriyor. İsmini 1961’de yörüngeye gönderilen Rus uzay mekiğinden alan ayakkabının temel konseptini, Marc Newson’un uzaya merakı ve kozmonotların uzayda yaptıkları spor çalışmaları oluşturuyor. Newson, Rus Uzay Üssü’nde geçirdiği günlerde edindiği tecrübeyi tasarımına aktarmış.
Model çok basit ve yalın gözüküyor ancak arkasındaki kusursuz bir mühendislik saklı. Birbirine bağlantılı dört parçadan oluşan Zvezdochka suda, karada, sıcakta ve soğukta kullanılabiliyor.
Delikli kafesi, havanın içeri girmesini sağlıyor. İçe giyilen esnek bölümü ise ayağı çorap gibi sarıyor. Ayakkabının her iki yüzeyi de ayrı ayrı giyilebiliyor. Dış kafes su sporlarında tercih ediliyor. Bu pratik ayakkabı kısıtlı tatil bavulları için rahat bir çözüm. Sarıdan mora uzanan farklı renkleri var.
PHILIPPE STARCK, PUMA İÇİN ASTRONOT BOTU YAPTI
1948’de Adidas’ın kurucusu Adolf Dassler’in erkek kardeşi Rudolf tarafından kurulan Puma 2004 sonbahar koleksiyonu için ünlü Fransız tasarımcı Philippe Starck ile çalıştı. ‘12 senedir ayakkabı dünyasına yoğun bir ilgim vardı, sonunda doğru partnerimi buldum’ diyor Philippe Starck. Puma için minimalist ve modern çizgiye sahip bir ayakkabı koleksiyonu yaratan Starck’ın siyahlı turunculu astronot botları çok sade.
ESKİ MANKEN YENİ TASARIMCI YOGAYLA MODAYI BİRLEŞTİRDİ
Önceki yıllarda Jil Sander ve Mihara gibi tasarımcılarla çalışan Puma bu yıl eski manken yeni tasarımcı Christy Turlington ile de anlaştı. Puma için ‘Mistik’ isimli bir koleksiyon hazırlayan Turlington, Nuala felsefesi diye bir felsefe yarattı. Nuala sözü, natural (doğal), universal (evrensel), altruistic (fedakar), limitless (sınırsız) ve authentic (otantik) kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor. Eski manken, bu kelimenin anlamının ‘harekette meditasyon’ olduğunu söylüyor.
New York Üniversitesi’nde karşılaştırmalı din eğitimi gören Turlington, işte, seyahatte ve egzersiz programında giyilebilen bir koleksiyon tasarladı. 2004 sonbahar-kış sezonu için tasarlanan bu koleksiyonda Christy Turlington, Amerikalı modacı Marc Jacobs ile de işbirliği yaptı. Birlikte ‘Christy’ isminde bir yoga çantası tasarladılar. Bu koleksiyonun satışından elde edilen kár Cancer Care (Kanser Tedavisi) adlı kuruluşa veriliyor.
NEIL BARRETT, İTALYAN MİLLİ TAKIMI’NDAN İLHAM ALDI
Puma’nın çalıştığı bir diğer tasarımcı ise Neil Barrett. 1989-1994 arasında Gucci’nin, 1995-1998 arasında ise Prada’nın erkek koleksiyonunu tasarlayan Barrett 1999’da kendi markası Neil Barrett’i oluşturdu. Puma-Neil Barrett işbirliği 2002’de başladı, 2003’te 4 yıllık bir anlaşmayla pekişti. Barrett 2007’ye kadar Puma International’ın kreatif direktörlüğünü yapacak. 96 Hours (96 Saat) isimli koleksiyonu Barrett şöyle anlatıyor: ‘Bu koleksiyon aslında seyahati konu alıyor. Tipik bir iş seyahati bu. İş yolculukları genelde 4 gece 5 gün sürer, yani 96 saat. Bu sezon 96 Hours’ı tasarlarken futboldan, en çok da İtalyan Milli Takımı’ndan ilham aldık. Koleksiyon giyim, ayakkabı ve aksesuvardan oluşuyor. Ünlü bir sporcunun ne giymek isteyeceğini düşünerek hareket ediyoruz.’
Bu yıl 96 Hours’a bir kadın koleksiyonu da eklenmiş. Barrett ‘Bu kadın bir futbolcunun sevgilisi’ diyor.
Haute couture markaları da spor ayakkabı üretiyor
Tasarımcılarla çalışan spor markaları satışlarını ikiye katlayınca, ünlü modaevleri de spor ayakkabı tasarlamaya başladı. Gucci, Fendi, Louis Vuitton ve Dolce Gabbana ilk akla gelenler. Dolce Gabbana’nın dorelisi, Gucci’nin kırmızı-kahvelisi çok popüler.
YOHJI YAMAMOTO İLE ADIDAS İLİŞKİSİNE JAPON İMPARATORU ARACI OLDU
Alman spor giyim markası Adidas’ın birlikte çalıştığı ilk tasarımcı Yohji Yamamoto oldu. Adidas ve Yamamoto arasındaki ilişki 2001’de başladı. Yamamoto o günlerde Japon İmparatoru için bir koleksiyon hazırlıyordu. Tanıtımda kullanmak üzere Adidas’tan ayakkabı istedi. Adidas koleksiyonun kumaşlarını kullanarak ama kendi imajından ödün vermeyerek bir şeyler hazırladı. Yamamoto ayakkabıları çok beğendi ve kendi koleksiyonundaki ayakkabılarda da üç çizgiyi kullanmak istedi. Sonuç etkileyiciydi: Yamamoto kendini daha geniş bir müşteri kitlesine tanıtmış, Adidas ise yüksek modanın içinde kendine yer bulmuştu. Üretilen 50 bin ayakkabı anında tükendi.
Radikal ve minimalist tasarımlar yapan, siyah tutkusuyla tanınan Japon modacı Yamamoto, Adidas ile anlaştığında bazı sert eleştirilere uğradı. Ancak Yamamoto, ‘Jimnastik için terzilik mi yapacaksınız?’ ‘Spor kıyafetlerde çiçeklerin işi ne?’ gibi küçümseyici soruları hep olumlu yanıtladı. Adidas için tasarladığı boks ayakkabıları tüm dünyada bir trend haline gelince zaferini ilan etti.
Yamamoto’nun Adidas için yaptığı Y-3 koleksiyonunun son serisi bu sezon vitrinlere çıktı. Adidas’ın imzası üç çizgi, kapüşonlu bir elbisenin kollarından akabiliyor ya da Coco Chanel tarzı ceketin önünde belli belirsiz seçilebiliyor. Lastik cepli ceketler, ince çizgili üstler ve tek renk çizgili blazerlar göze çarpıyor. ‘Meselenin burun kıvrılacak bir tarafı yok. İşim üç katı daha zor. Koleksiyonu bölümlere ayırdım. Essentials (basit tişörtler, ayakkabılar), Image (Adidas çizgileriyle yaratılan oyunlar), Statement (değişik kumaşlarla üretilenler) ve Exclusive (kısıtlı sayıda üretilenler)’ diyor Yamamoto.
Kadın ve erkek koleksiyonu 70’er parça hazırlanmış, ayakkabılar 7 model. Y-3’ün Adidas satışlarını 10 yılda yüzde beş 5 artırması öngörülüyor. Bu küçük oranın maddi değeri yaklaşık 310 milyon dolar.
STELLA MCCARTNEY EKSİKSİZ BİR KOLEKSİYON YAPTI
Adidas’ın birlikte çalıştığı bir diğer tasarımcı ise Stella McCartney. Herkes onu hayvan haklarına saygı gösterdiği için kürk üreten Gucci’nin teklifini reddeden moda dahisi olarak tanıyor. Beatles’ın efsanevi üyesi Paul McCartney’in kızı olmasına rağmen babasının şöhretinin altında ezilmeyen Stella (32), Adidas için tasarladığı koleksiyonu ‘Spor yaparken de stil sahibi olun’ felsefesiyle pazarladı. Koleksiyonda ayakkabının yanı sıra şık spor kıyafetler de bulunuyor. Taytlar, bodyler, mayolar, bikiniler ve arkasında Swarovski taşlarla Stella McCartney yazan ceketler adeta kapışılıyor.
MARC NEWSON, NIKE İÇİN YAPTIĞI AYAKKABIYA RUS UZAY MEKİĞİNİN ADINI VERDİ
30 yıllık marka Nike, yıllardır otomobil endüstrisinden NASA’ya kadar çok farklı sektörlerden yaratıcı beyinlerle sık sık fikir alışverişi yapıyordu. Ama geçen yıl ilk kez bir tasarımcıyla işbirliği yaptı. Ev eşyaları ve mekan tasarımlarıyla ünlü Marc Newson, Nike için Zvezdocka adlı bir koleksiyon hazırladı.
Marc Newson bugüne kadar, bisikletten konsept arabaya, restorandan ev ürünlerine kadar birçok farklı tasarıma imza atmış, Capellini, Flos ve Morosso gibi tasarım devleri için projeler yaratmıştı. Tasarımları New York Modern Sanatlar Müzesi, London’s Design Museum gibi müzelerde sergileniyor. Tasarımcı insanların giydikleri ürünlerden çok nasıl giydiklerine dikkat ediyor.
Zvezdochka bir çeşit fütürist koleksiyon; ayakkabı yapımında geleceğin standartlarını haber veriyor. İsmini 1961’de yörüngeye gönderilen Rus uzay mekiğinden alan ayakkabının temel konseptini, Marc Newson’un uzaya merakı ve kozmonotların uzayda yaptıkları spor çalışmaları oluşturuyor. Newson, Rus Uzay Üssü’nde geçirdiği günlerde edindiği tecrübeyi tasarımına aktarmış.
Model çok basit ve yalın gözüküyor ancak arkasındaki kusursuz bir mühendislik saklı. Birbirine bağlantılı dört parçadan oluşan Zvezdochka suda, karada, sıcakta ve soğukta kullanılabiliyor.
Delikli kafesi, havanın içeri girmesini sağlıyor. İçe giyilen esnek bölümü ise ayağı çorap gibi sarıyor. Ayakkabının her iki yüzeyi de ayrı ayrı giyilebiliyor. Dış kafes su sporlarında tercih ediliyor. Bu pratik ayakkabı kısıtlı tatil bavulları için rahat bir çözüm. Sarıdan mora uzanan farklı renkleri var.
PHILIPPE STARCK, PUMA İÇİN ASTRONOT BOTU YAPTI
1948’de Adidas’ın kurucusu Adolf Dassler’in erkek kardeşi Rudolf tarafından kurulan Puma 2004 sonbahar koleksiyonu için ünlü Fransız tasarımcı Philippe Starck ile çalıştı. ‘12 senedir ayakkabı dünyasına yoğun bir ilgim vardı, sonunda doğru partnerimi buldum’ diyor Philippe Starck. Puma için minimalist ve modern çizgiye sahip bir ayakkabı koleksiyonu yaratan Starck’ın siyahlı turunculu astronot botları çok sade.
ESKİ MANKEN YENİ TASARIMCI YOGAYLA MODAYI BİRLEŞTİRDİ
Önceki yıllarda Jil Sander ve Mihara gibi tasarımcılarla çalışan Puma bu yıl eski manken yeni tasarımcı Christy Turlington ile de anlaştı. Puma için ‘Mistik’ isimli bir koleksiyon hazırlayan Turlington, Nuala felsefesi diye bir felsefe yarattı. Nuala sözü, natural (doğal), universal (evrensel), altruistic (fedakar), limitless (sınırsız) ve authentic (otantik) kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor. Eski manken, bu kelimenin anlamının ‘harekette meditasyon’ olduğunu söylüyor.
New York Üniversitesi’nde karşılaştırmalı din eğitimi gören Turlington, işte, seyahatte ve egzersiz programında giyilebilen bir koleksiyon tasarladı. 2004 sonbahar-kış sezonu için tasarlanan bu koleksiyonda Christy Turlington, Amerikalı modacı Marc Jacobs ile de işbirliği yaptı. Birlikte ‘Christy’ isminde bir yoga çantası tasarladılar. Bu koleksiyonun satışından elde edilen kár Cancer Care (Kanser Tedavisi) adlı kuruluşa veriliyor.
NEIL BARRETT, İTALYAN MİLLİ TAKIMI’NDAN İLHAM ALDI
Puma’nın çalıştığı bir diğer tasarımcı ise Neil Barrett. 1989-1994 arasında Gucci’nin, 1995-1998 arasında ise Prada’nın erkek koleksiyonunu tasarlayan Barrett 1999’da kendi markası Neil Barrett’i oluşturdu. Puma-Neil Barrett işbirliği 2002’de başladı, 2003’te 4 yıllık bir anlaşmayla pekişti. Barrett 2007’ye kadar Puma International’ın kreatif direktörlüğünü yapacak. 96 Hours (96 Saat) isimli koleksiyonu Barrett şöyle anlatıyor: ‘Bu koleksiyon aslında seyahati konu alıyor. Tipik bir iş seyahati bu. İş yolculukları genelde 4 gece 5 gün sürer, yani 96 saat. Bu sezon 96 Hours’ı tasarlarken futboldan, en çok da İtalyan Milli Takımı’ndan ilham aldık. Koleksiyon giyim, ayakkabı ve aksesuvardan oluşuyor. Ünlü bir sporcunun ne giymek isteyeceğini düşünerek hareket ediyoruz.’
Bu yıl 96 Hours’a bir kadın koleksiyonu da eklenmiş. Barrett ‘Bu kadın bir futbolcunun sevgilisi’ diyor.
Haute couture markaları da spor ayakkabı üretiyor
Tasarımcılarla çalışan spor markaları satışlarını ikiye katlayınca, ünlü modaevleri de spor ayakkabı tasarlamaya başladı. Gucci, Fendi, Louis Vuitton ve Dolce Gabbana ilk akla gelenler. Dolce Gabbana’nın dorelisi, Gucci’nin kırmızı-kahvelisi çok popüler.