Rota virüsü nedir, çocuklarda kaç yaşında görülür?
Güncelleme Tarihi:
Rota virüsü enfeksiyonu ilk 4 - 5 yaştaki çocuklarda akut başlangıçlı ishalin en sık görülen etkenlerindendir. Rota virüsü yoğunlukla 2 yaş altındaki çocuklarda bağırsak iltihabına yol açan bir virüstür. Dünya genelinde 5 yaş altındaki çocuklarda en az bir kere görülmektedir. Ve çocuklar bu yaş grubunda bu hastalığa yakalanmaktadır. Hastalık şiddetli ateş, ishal ve kusma ile kendini gösterir. Hastalığın bulaşma yolu oral - fekal (ağız - dışkı) yoludur.
Rota virüsler ishalin ortaya çıkmasından önceki günlerde de dışkıda bol miktarda bulunur. Bulaşma; dışkı ile kontamine (bulaşık) su ve gıdalarla olur. Özellikle kreş, bakımevleri ve çocuk hastanelerinde salgınlar görülebilir. Aile içi yayılım sıktır.
Kış ve ilkbaharda salgınlar yapar. Ancak diğer mevsimlerde de görülebilir. Çok şiddetli sıvı kaybı yaparak küçük çocukların ölümüne yol açabilir. Hastalığın kuluçka süresi 2 gün, iyileşme süresi ise yaklaşık 1 haftadır. Hastalığın belirli bir ilacı yoktur. Hastalıktan korunmak için aşı geliştirilmiştir. Rota virüs ishali geçirenler tekrar hastalığa yakalanabilir.
Hastalık en çok 4-5 yaş arası kreş, bakımevinde kalan çocukları etkilemektedir.
Belirtileri Nelerdir?
Başlıca belirtileri genellikle 48 saatten az süren kuluçka dönemini izleyen ateş, kusma ile başlar. Sık, sulu, özellikle çok kötü kokulu kansız ishal belirtilere eklenir. İshal 5 - 7 gün sürebilir. Özellikle süt çocuklarında kusma, ishal nedeniyle dehidratasyon gelişebilir. Bağışıklık sistemi yetersiz olan hastalarda hastalık daha uzun ve ağır seyir gösterir.
Tanısı Nasıl Konur?
Rotavirüs enfeksiyonunda hastalığın diğer patojenlere bağlı ishallerden klinik olarak ayrılması mümkün olmadığı için tanı mikrobiyolojik inceleme ile konabilir. Ancak vakalarda standart yaklaşım rehidratasyon ve destekleyici tedavi olduğu için ve tanı bu tedaviyi değiştirmeyeceği için mikrobiyolojik tanı çoğu durumda gerekli değildir.
Laboratuvar tanısı esasen güvenilir bir sürveyans için gerekir. Bütün vakaların değil, ama epidemiyolojik veri toplamak için yeterli sayıda vakanın tanısı hedeflenebilir. Ayrıca uzamış ishalli komplike vakalarda ve immün sistem yetmezliği olan konaklarda ayırıcı tanı için laboratuvar doğrulaması amacıyla test edilebilir. Tanı klinikte gereksiz antibiyotik tedavilerinin kullanımını da önlemektedir.
Rotavirüs ishalli çocukların dışkısı ile yüksek miktarlarda atıldığından tanı için dışkı örneği tercih edilir. Tanıda öncelikle başvurulan yöntemler antijenik yapıları saptamaya dayalı testlerdir
Tedavisi Nasıldır?
Tedavide başlıca amaç; kusma, ishale bağlı ortaya çıkabilecek dehidratasyonun önlenmesidir. Beslenme devam ettirilmelidir, mümkünse sık aralarla azar azar beslenme yapılmalıdır. Az yağlı gıdalar tercih edilmeli, özellikle anne sütü ile beslenme kesilmemelidir. Yenidoğan bebekler ve 3 ayın altındaki çocuklar anneden geçen antikorlar aracılığı ile enfeksiyondan korunurlar, hastalığı daha hafif geçirebilirler.
Hastalık belirtisi gösteren kişilerin derhal hekime başvurmaları gerekmektedir.
Korunma Yolları Nelerdir?
Genel hijyen önlemleri bulaşmayı azaltır. El yıkama, enfekte vakaların izolasyonu, hastanelerde hastane kaynaklı ishali önlemede yardımcıdır. Virüs yakınmaların ortaya çıkışından 10 - 12 gün sonrasına kadar dışkı ile atılmaktadır.
Rota virüse karşı aşı uygulanmaktadır. İdeal aşılama 2. ay ile 3. ayda başlamalıdır.
Kimler Riskli Gruptadır?
Hastalık açısından kreşe veya bakımevine giden çocuklar ile çocuk hastanesinde tedavi gören çocuk hastalar risk grubundadır.