Çoban peynirinden Bozkır'ın AÅŸkı'na... Ä°ÅŸte peynirin tescillileri

Manyas'ın Kelle peyniri, Divle'nin obruk peyniri, Yozgat'ın çanak peyniri...

Dünyanın en zengin peynir çeşitliliğine sahip olan Türkiye'de üretilen 193 çeşit peynir, ulusal firmalar tarafından İstanbul Yenikapı'da tanıtıldı. Yüzlerce ürün arasında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretini alanlar da vardı.  

İşte alana girdiğiniz ilk andan itibaren kalabalıklığı ile dikkat çeken fuardaki 'işaretli peynir'lerden bazıları:

Ahmet Parılyıldız, Konya'nın Karaman ilçesinden Divle Obruk Tulum Peyniri ile geldi. 

Torosların eteklerinden beslenen hayvanların sütü kullanılıyor, her yıl nisan ve mayıs ayında alınan sütler keçi derisine basılıyor. Sonraki adresleriyse yaklaşık 6 ay boyunca kalacakları mağaralar. 

''BU PEYNÄ°RÄ°N HER ÅžEYÄ° MÃœKEMMEL''

Türkiye'nin değerli peynirlerini tanıtmak için fuara katıldığını söyleyen Parılyıldız, ''Divle Obruk Tulum Peyniri dünyanın en iyi 5 peynirinden biri seçildi. Bu peynirin dünyada eşi benzeri yok. Fuarda da oldukça ilgiyle karşılandık ve peyniri de çok sevdiler'' dedi. 

''AVRUPA, MAALESEF KABUL ETMÄ°YOR''

Tadının ve kalitesinin ülke sınırlarını aşmasına karşın peyniri Avrupa'ya gönderemediklerini belirten Parılyıldız, 'Maalesef deri içerisinde kabul etmiyorlar' diyerek nedenini açıkladı.  

Divle Obruk Tulum Peyniri, fuardaki bütün peynirler gibi piyasada kolaylıkla bulunamıyor. Bunun sebebiyse bölge halkı tarafından yöresel olarak üretilmesi. Bölgesinde kilosu 200 liraya, İstanbul’da da 300 liraya kadar satılan peynir ancak gurme marketlerde bulunabiliyor.

Parılyıldız, ''Piyasada belki çok fazla Divle peyniri görürsünüz. Ancak çoğu sertifikası olmayan peynirlerdir, dikkat edin'' uyarısını da yaptı. 

Karaman Divle Obruğu Tulum Peyniri, 2017 yılında coğrafi işaretle tescillendi.

Gözden KaçmasınKars’ın gravyeri, Divle’nin obruÄŸu, Kırklareli’nin eski kaÅŸarıHaberi görüntüle

BOZKIR'IN AŞKI: ÇANAK PEYNİRİ 

Yozgat'ın Çanak peyniri var sırada. Taze peynirler önce yıkanıyor ardından da tuzlanıyor. Sonrasındaysa çökelek ile karıştırılıp bölgeye özgü çanaklara koyuluyor. Ve en az 6 ay kalacakları toprak altına yerleştiriliyorlar. 

‘Bozkır’ın peynir aşkı’ diye tarif eden Ebru Ölmüş'ten dinliyoruz. ''Bu peynir bizim yıllardır sürdürdüğümüz kültürün bir parçası. İnsanlar peynirin bekleme süresinde heyecanlanıyor. O yüzden Bozkır’ın peynir aşkı deriz''

Zor bulunan bir peynir olduğuna dikkat çeken Ölmüş, ''Yöremizdeki kadınlarla birlikte çalışarak bu peyniri herkese ulaştırmak istiyoruz'' dedi. 

Yozgat Çanak Peyniri, 2017 yılında coğrafi işaretle tescillendi.

Cengiz Ergün ise 12 yıldır Kars kaşarı üretiyor.  

Ergün, ''Doğal meraları ve sütünün kalitesiyle bu peynirin lezzeti mükemmel seviyede'' diyor ve şöyle devam ediyor: 

''Köylülerin kapısı tek tek çalınarak gerekli süt toplanıyor ve bu süt soğumadan hemen işleme alınıyor. Ustalarımız sulu haşlama denilen geleneksel yöntemle peynirleri yapmaya başlıyorlar'' 

Kars kaşarı, 2015 yılında coğrafi işaretle tescillendi.

Â

BU PEYNİR 'HİLE' GÖTÜRMÜYOR

Sedat Sarıaltın da bize Manyas Kelle Peyniri'ni tanıtıyor. 

Bu peynirin en dikkat çekici özelliği 'hile' götürmemesi. Nedeniyse yapımı ve sonuç alması zor bir peynir olması.

Süt oranı oldukça yüksek bir peynir olduğunu söyleyen Sarılatın, ''Tuzlu bir peynirdir. Ömrü, açıkta kalsa dahi, çok uzun sürelidir. Yani kolay kolay bozulmaz. ‘Çoban peyniri’ olarak da bilinir'' dedi. 

Manyas Kelle Peyniri, 2020 yılında coğrafi işaretle tescillendi.

Hellim gibi kızartılarak yenilse de Adıyaman'ın peyniri biraz daha farklı. 

''Ürettiğimiz peynir yöresel bir peynirdir. Geleneksel olarak bölgemizin kadınları el emeği göz nuru ile üretiyor. Bu peynirin içerisinde Sabriye hanımın, Fatma teyzenin el emeği var'' diyen Enver Kızılbay anlatıyor iki peynir arasındaki farkı:

''Hellim’den farkı, daha yumuşak ve daha az tuzludur. Hellim kızartıldıktan kısa süre sonra kurur. Bu ürünümüzde kuruma uzun süre sonrasında oluyor. Güzel bir ayar tutturduk ve kızartıldıktan uzun süre sonra da yumuşak kalabiliyor''

Coğrafi işaretle ilgili Adıyaman Belediyesi ve Ticaret Borsası gerekli müracaatları yaptı. Tescil süresi başladı ve Adıyamanlılar kısa sürede coğrafi işaretin çıkmasını bekliyor.

''SUİSTİMALE AÇIK BİR KONU''

Gıda Mühendisi Nurper Özcan, özellikle coğrafi işarete sahip peynirleri alırken nelere dikkat etmemiz gerektiğini anlattı.

Özcan, 'suistimal etmeye' çok açık bir konu diyerek uyardı ve şöyle konuştu

 ‘’Öncelikle peynir alırken her gıda olduğunu gibi ambalajına ve etiketine dikkat etmek gerekiyor. Üreten firmanın ya da kooperatifin işletme kayıt belgesi var mı diye kontrol etmek lazım. Besin değeri analizlerinin yapılmış olması gerekiyor. Yani tüketici ürüne baktığı zaman nerede üretildiğini, peynirin içindekileri görmeli. Eğer ürün coğrafi işaretliyse buna dair bir ambleme sahip olmalı. Bu işaret de yeşil ve kırmızı formda oluyor''