Tokyo’dan Washington’a dünya baharı sakurayla karşılıyor

Süs kirazı olarak da bilinen pembe Japon sakuralarının güzelliği Kanada’dan Almanya’ya pek çok ülkede binlerce kişiyi kentlerin büyük parklarına çekiyor. En büyük festivallerin düzenlendiği Japonya’da sezon 31 Mart’ta Tokyo’da başlayacak. ABD’nin en büyük festivali ise Washington’da geçen salı başladı. Bu vesileyle sormak istiyorum: Bizim de kiraz ağaçlarımızı sevmemizin zamanı gelmedi mi?   �

Bu haftadan sonra dünya “hayata yeniden” başlayacak. Çünkü kiraz çiçekleri açacak. Japonya’da bu çiçeklerin rengi pembe olacak. Halbuki kiraz ağacı katmerli beyaz çiçek açar. Bu ağaçlar, kiraz vermedikleri için pembe çiçekler açar. Onların işi, objektiflere poz vermektir. Amaçları, pembe çiçekleriyle Japonların gönlünü almaktır. Bu çiçekler, şafak sökerken yağan yağmurun damlalarıyla sanki sake içmiş gibi sarhoş olur. Şairlere ilham verir. Japonlar ona “Sakura” der. Bu onların en sevdiği isimlerden biridir. Her güzel gözlü, uzun bacaklı, acayip renkli saçları olan kıza bu adı koyarlar.

500 BİN TURİST SAKURA’YA GELİYOR

Acımasız Japon savaşçıları Samuraylar, bu narin çiçekleri çok sever. Çünkü kiraz çiçekleri onlara hem yaşamı hem de ölümü hatırlatır. Sevgililerin çoğu, bahar ayında bir kiraz ağacının altında tanışır. Birbirlerinin saçlarına konan pembe çiçekleri seyrederek sevgilerini itiraf ederler.
Kiraz ağaçları bu hafta sadece Japonya’da değil, Kuzey Yarımküre’nin pek çok ülkesinde, çiçekleriyle yaşamı bir kez daha tazeler. İnsanlar, çiçeklere teşekkür etmek için şenlikler, festivaller düzenler.
Ama bu kutlamayı Japonlar kadar kimse coşkuyla yapamaz. Sadece kutlamakla yetinmez, yeni bir işe başlama, evlenme tarihlerini çiçeklerin açış günlerine göre ayarlarlar. Onun için martın ikinci haftasından sonra, kiraz ağaçlarının altında beyaz gelinlikleriyle poz veren gelinler göze çarpar.
“Sakura zensen” yani çiçeklerin açılması, Japonya’da iki hafta süren festivallerle kutlanır. Bu güzel görüntüleri Japonlarla paylaşmak için, her yıl yaklaşık 500 bin turist bu ülkeye gelir. Bunlar “Çiçek Turistleri”dir.

18 ŞEHİRDE ŞENLİK

Çiçekler önce ülkenin güneyinde, Okinawa’da açar. Bir kentte çiçekler dökülürken, diğer kentte ağaçlar çiçeklerle süslenmeye başlar. Taa ki mayıs başına kadar. Çiçeklerin en son açtığı Hokkaido kentinde bahar biter, yaz başlar. Binlerce kişi çiçeklerin peşine takılıp şehir şehir gezip durur.
Kiraz ağaçlarının pembe, beyaz renkleri baharı müjdeler. O çiçekler açınca artık soğuk ve karanlık kış günleri geride kalmış demektir.
Kiraz çiçekleri güzelliklerini sergilemekte pek cömert değildir. Dal üstünde en fazla on gün kalırlar. Sonra her taraf pembeli beyazlı çiçeklerle kaplanır. Görenler ağaçların altına halı serilmiş sanır. İnsan onların üstünde yürümeye kıyamaz.
Kiraz çiçekleriyle “yaşamı yeniden başlatmak” sadece Japonlara has değildir. Bu sevinci Amerikalılar da yaşarlar. Amerikalılara yaşam sevinci aşılayan bu çiçeklerin fidanlarını Japonlar göndermiştir.

ABD’DEN ALMANYA’YA

Japonya’dan gelen binlerce fidan Washington’da, West Potomac Parkı’na dikilmiş, serpilip gelişen bu ağaçlar yıllar sonra dünyanın en büyük Sakura ormanlarından birini oluşturmuştur.
Kiraz çiçekleri sadece başkenti değil, topraklarında kiraz yetişen bir çok kenti de şenlendirir, yaşama sevinci verir.
Kiraz çiçeklerinin açışı Kanada’nın Vancouver şehrinde, Almanya’da Hamburg yakınlarındaki “Altes Land”da, Filipinler’in Palawan kentinde de festivallerle kutlanır.
Ama kirazın ana vatanı olan Türkiye’de kiraz çiçekleri kimseyi heyecanlandırmaz. Belki bir iki fotoğrafçı çiçeğin verdiği pozlara heyecanlanır, belki biri iki doğa seven gördüklerini anlata anlata bitiremez...

DÜNYADAKİ FESTİVALLER

- Japonya’nın sakura festivalleri bu hafta cumartesi günü Tokyo’da başlıyor. Kirazların çiçeklenmesine göre, güneyden kuzeye 18 şehirde bir ay boyunca birkaç gün aralıkla başlayacak festival zinciri 4 Mayıs’ta açılacak Sapporo Festivali’yle noktalanacak. Tarihler ve en iyi gözlem günlerini Japonya Gezi Rehberi’nden öğrenebilirsiniz. (www.japan-guide.com)
- Washington’ın Sakura Festivali 20 Mart’ta başladı, 27 Nisan’a kadar konser, sergi, tiyatro gösterileriyle sürecek. (www.nationalcherryblossomfestival.org)
- New York’taki Brooklyn Botanik Bahçesi’nde Hanami Festivali 1 Nisan’da başlıyor, bir ay sürecek. (www.bbg.org)
- Hamburg, kiraz ve elma çiçeklerini 5-6 Mayıs’ta Çiçeklenme Festivali’yle kutluyor. (htpp//3meilenvorhamburg.de)
- Kanada’nın Vancouver kentinde kirazlar geçen cuma açmaya başladı. Kentin ünlü Kiraz Çiçeği Festivali 5 Nisan’da başlıyor. Dans, konser ağırlıklı festival 28 Nisan’a kadar sürecek. (http://vcbf.ca)�

ATAŞEHİR’İN SAKURALARI

İstanbul Ataşehir’de, TEM Otoyolu’nun yeşil alanına kurulan Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi’nde Ertuğrul Fırkateyni şehitleri anısına dikilen yaban kirazı (sakura) ağaçları geçen hafta çiçeklenmeye başladı. Bahçe her gün 9.30’da açılıyor, günbatımından yarım saat öncesine kadar gezilebiliyor. 7 Nisan’da çiçeklenme doruğa ulaştığında parkta Ertuğrul Şehitleri’ni anmak için özel bir tören düzenlenecek. Saat 14.30’da başlayıp 17.30’a kadar sürecek etkinlik kapsamında İstanbul Pamukgül Koto Grubu Japon müziği dinletisi yapacak. Parkta açılacak sergilerin gezileceği etkinlikte ayrıca Deniz Kuvvetleri Bandosu, Bayar Şahin Orkestrası konser verecek, Karadeniz Halk Oyunları ekibi gösteri yapacak. (0216 456 44 37)

TÜRKİYE’DEKİ KİRAZLAR DA ÇİÇEKLENDİ

İzmir’de, Kemalpaşa ilçesinin çevresi bu günlerde bir tabloya dönüşür. Yiğitler, Bağyolu, Yukarı Kızılca, Ulucak ve Vişneli gibi birçok köyde ağaçlar beyaz çiçekleriyle gelinlik giymiş gelinleri andırır. Bu köylerin çevresinde piknik yapmak mümkündür. Onun için çıkınınızı yanınızda götürmeyi ihmal etmemek gerekir. Çıkınlarını unutanlar dert edinmesinler çünkü bu yörenin köylüleri misafirlerini hiç aç bırakmaz. �
Bu bölgede önce Napolyon türü kirazlar çiçeklenir. Mart ortasında başlayan çiçeklenmeyi diğer türler izler. Ağaçlar yaklaşık sekiz gün çiçekli kalır. Onun için acele etmek gerekir. Kemalpaşa’daki 38 köyün 20’sinde kiraz üretimi olduğu için manzara doyumsuz olur. insan fotoğraf çekmekten etrafı seyredemez olur. Özellikle Bağyurdu, Kızılca, Kamberler ve Ovacık gibi köyler görüntü olarak Japonya ile yarışır.
Salihli’nin de hakkını yememek gerekir. Orada da kiraz ve vişne bahçelerinin sunduğu manzaralar insanın aklını başından alır.

FESTİVAL HASATTA

Trakya’da kiraz çiçeği ile yaşamı keyiflendirmenin adresi Tekirdağ’dır. Şehrin kiraz üreticileri, Japonların Sakura festivallerini çok kıskandıklarını her fırsatta dile getirir. Aslında Tekirdağ ve çevresinde tam yarım asırdan beri hasat festivali yapılır da çiçekler hep unutulur. Üreticiler artık hem çiçeğe hem de meyveye hoş geldin demek için festivaller düzenlemek arzusundadır.
Yöreyi bilenler, kiraz çiçeği görmek isteyenlerle, tura Tekirdağ merkezinden başlamalarını önerirler. Şarköy’e doğru bahçeler artar. Barbaros beldesinde, Kumbağ ve Naip’te çok sayıda kiraz bahçesi bulunur. Yörede önce Alkiraz çiçek açar. Ardından Karakiraz ve Altıparmak dallarını çiçekle süslemeye başlar.
Konya’da kiraz bahçeleri Hadim tarafında yoğunlaşır. Ancak bölgede tura çıkmak için biraz beklemek gerekir. Havalar normal seyrinde giderse tüm ağaçların çiçeklenmesi 20 Nisan’ı bulur.
Tüm ağaçlar gelinliklerini giydiğinde görüntüye doyum olmaz. İnsanın baktıkça bakası gelir. Yaşadığına şükreder. Ama bu güzellik yaklaşık 10 gün sürer.
Kiraz çiçekleri, Çanakkale’de Bayramiç, Lapseki ve Ezine, Afyon’da Evciler, Bursa’nın Keleş ilçesindeki Kozağacı, İnegöl ve Babasultan bölgelerinde de insanın aklını başından alır.

İSTANBUL SAKURALARI

İstanbul’da sakura gözlemi yapacağınız parklar vardır. Büyükşehir Belediyesi’nce Baltalimanı’nda yaptırılan Japon Bahçesi’ndeki yetişkin 64 sakura yüksek duvarların ardında keşfedilmeyi bekler. Ataşehir’deki Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi’ne dikilen sakuraların sayısı 600’ü aşmıştır. Emirgan Korusu’nda Beyaz Köşk’ü Sarı Köşk’e bağlayan yolda, Fenerbahçe Parkı’nın girişindeki yetişkin sakuralar açtığında parkı gezenler bu güzelliği hayretle seyreder. Fakat üstlerine plaka yerleştirmek akıl edilemediği için çoğunluk bu güzelliğin ismini bilmez. �
Gördüğünüz gibi kiraz ağacı çiçeklerini seyrederek yaşamı keyiflendirmek için Türkiye’de de olanaklar var. Yeter ki bizim içimizde bu keyfe ulaşmak isteği olsun.
Eğer kiraz çiçeklerini kaçırırsanız, önümüzde şeftalilerin, ardından erguvanların, daha sonra da mor salkımların çiçekleri var.

GİRESUN’UN İSMİ KİRAZDAN GELİR

Adını kirazdan alan dünyadaki tek kent Giresun’dur. Karesus ismini bu kente Romalılar koymuştur ve kumandan Lucullus kiraz fidanlarını Roma’ya getirmiştir. Derler ki, Roma’da büyüyen Giresunlu fidanlar, oradan bütün dünyaya yayılmıştır.
Evliya Çelebi ise 400 yıl önce gittiği Beydağı’nın Erikli köyündeki kirazları şöyle anlatır: “Her kiraz ağacı 5-10 katar yükü kiraz verir. Her kiraz keklik yumurtası kadardır.”

Türkiye, dünyanın ikinci büyük kiraz ihracatçısıdır. Bu demektir ki, az buz kiraz ağacımız yoktur. Bizim ağaçlarımızda çiçek açar. Ama onlar gelinlik gibi, katmerli beyazdır. Onlar da baharın, yaşama yeniden başlamanın, yaşam coşkusunun habercisidir. Tıpkı Sakura’lar gibi. Ama onlar dile gelip, bu özelliklerini anlatmaz. Onun için bizim insanımız o güzelim çiçekleri görmezden gelir.
Gelin, artık bu çiçekleri coşkuyla karşılayalım. Çiçekli kiraz ağacı dallarının altında aşık olalım, yaşama yeniden, coşkuyla başlayalım, içimizi sevinçle dolduralım. Hem de hemen. Önümüzdeki hafta yola çıkıp, çiçeklerle bezenmiş kiraz ağaçlarına sarılalım.
Bu ağaçlar nerede diye sorarsanız eğer; size İzmir, Denizli, Manisa, Çanakkale, Bursa, Konya, Afyon, Isparta ve Tekirdağ’da yoğunlaştığını görürüz. İzmir’in Kemalpaşa ilçesi ise, kiraz bolluğu ve çeşit fazlalığından ötürü Japonya’yı kıskandıracak düzeydedir.
Buranın çiçeği hem katmerlidir hem beyaza çalar. Pamuk gibi görüntü verir.