Spermsiz bebek çağı

Bu teknikte vücuttaki herhangi bir hücrenin genetik materyaliyle tıpkı spermle döllenmiş gibi embriyo yaratıldı. Araştırma ekibinin başkanı Dr.Orly Lacham-Kaplan, ‘Laboratuvarda farelerin yumurtalarını ‘gövdeye ait hücreler’’ dediğimiz, bedenin bir hücresiyle dölledik ve sperm olmamasına karşın başardık. Şimdiye kadar böyle bir yöntemden sonuç alınamıyordu çünkü beden hücrelerinde çift dize kromozom bulunurken, spermde tek dizi kromozom var.

Özel bir yöntemle beden hücresine ait kromozomlar bölünerek, sperme benzetildi ve döllenme denendi. Bu yumurtadan canlı ve sağlıklı bebeklerin dünyaya gelip gelmeyeceğini zaman gösterecek. Önümüzdeki 6-8 ayda spermsiz bebek tekniğine ilişkin sorulara yanıt bulunacak ve bu yöntemin kliniklerde işe yarayıp, yaramayacağı anlaşılacak'' açıklamasını yaptı.

ERKEKLERE DE YARAYACAK

Dr.Lacham-Kaplan çocuğu olmayan erkeklere yardımcı olmak amacıyla ‘‘spermsiz bebek tekniği’’ araştırmalarına başladıklarını söyledi. Avustralyalı doktor, ‘‘Spermi olmayan ya da sperme dönüşecek hücreleri olmayan erkekler için çözüm ararken böyle bir yöntem doğdu. Bu yöntemin başarısı teorik olarak lezbiyen çiftlerin bir babaya gereksinme duymadan evlat sahibi olabilmelerini vaat ediyor. Bir gün iki çocuğun biyolojik çocuğu olabilir, ancak bu da sorun çıkartabilir çünkü gelişim babaya ait gen tarafından kontrol ediliyor’’ dedi.

Bir kadının yumurtasının başka bir kadının hücresiyle döllendirilmesi durumunda ise XX döllenmesi gerçekleşeceğinden doğacak tüm bebekler, kız olacak. Bu da dünyada Amazon topluluklarının oluşmasına fırsat tanıyabilir. Uzmanlar bu yöntemin klonlamadan farklı olduğunu da hatırlattılar. Klonlamada elektronik füzyondan yararlanılırken, spermsiz bebek tekniğinde vücudun herhangi bir hücresi sperm kılığında yumurtayla birleşiyor.

Spermsiz bebek tekniği

Spermde bir çift kromozom, beden hücrelerinde iki çift kromozom var.

Avustralyalı uzmanlar, beden hücrelerindeki fazla kromozomlardan kurtulmak için kimyasal tekniklere başvurdular.

Yumurtadaki iki çift kromozomun ayrıldığı normal döllenme sürecini, beden hücresine yaşattılar. Böylece beden hücresinde iki çift kromozom ayrıldı ve tıpkı sperm gibi bir çift kromozomla eşdeğer oldu.

Sperme benzetilmiş beden hücresi, yumurtayı dölledi.

Döllenen yumurtanın ömrü meçhul. Daha ileri araştırmalar için taşıyıcı anneye aktarılınca spermsiz bebek tekniğinin başarısı ve geleceği netleşecek.

Dünyanın dengesini bozabilir

Hacettepe Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Timur yeni tekniğin henüz bilimsel olarak yayınlanmadığını ancak doğru olması halinde sürekli dişi doğumlar nedeniyle dünyanın dengesini bozabileceğini söyledi.

Yöntemin sürekli dişi (kadın) doğumları sağlayacağını belirten Prof. Dr. Gürgan, ‘‘Ancak unutulmalıdır ki hayvan deneylerinde başarılı olan yöntemler insanlarda aynı oranda başarılı olmayabilir. Zaten hayvan deneylerinde başarısı ve güvenirliliği kanıtlanmayan yöntemlerin insanlarda kullanılması kesinlikle yanlıştır. Hergün yeni bir yöntem ortaya çıkıyor. Yeniliklerin pratik uygulanması için hukuksal, etik, moral, sosyolojik tüm yönleri dününülmeli’’ dedi.

Lozan'da 1-4 Temmuz’da düzenlenen Avrupa Embriyoloji ve İnsan Genom Bilimi Avrupa Toplantısı'nın ana konularından birinin, somatik hücrelerden, cinsiyet hücrelerinin oluşturulması olduğunu belirten Memorial Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Faruk Vanlıoğlu da, ‘‘Bu önemli bir gelişme. Farelerde somatik hücreden, cinsiyet hücresi elde edildi. Ama erkeklere ihtiyaç kalmayacak anlamına gelmiyor’’ dedi.