İsrailli yetkililerin ağzında hep bu mesaj var

Peki neden?

Aynı İsrail, yaklaşık bir yıl önce sürekli Türkiye ile gerilimi arttırıcı politikaları devreye sokmuyor muydu? “One minute”, “alçak koltuk”, “Mavi Marmara”…  �

Hepsi ardı ardına geldi. Neden şimdi bu olumlu ve sıcak mesajlar?

Zeynep GÜRCANLI

hurriyet.com.tr

Bunun ipuçları, İsrail’de son görüştüğümüz kişinin, Başbakan Yardımcısı Dan Meridor’un sözlerinde gizli.

Meridor, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya en yakın isimlerden biri.

Türk gazetecilerle bir araya geldiğinde, önce uzun bir Ortadoğu sunuşu yaptı Meridor.

Daha bu sunuş sırasında da, “neden olumlu mesajlar” ve “neden şimdi” sorularının yanıtları tek tek geldi.

- İSRAİL, ARAP BAHARININ ETRAFINDA DAHA DÜŞMAN ÜLKELERE YOL AÇMASINDAN ENDİŞELİ

Dan Meridor, bu konuda çok açık konuştu;

”Arap Baharı bizi de etkileyecek. Bu olaylarla sadece akademik olarak ilgili değiliz, tiyatroda en ön sırada oturuyoruz. Sonuçları bizi de etkileyecek dolayısıyla sonuçların iyi olmasını umuyoruz.”

- İSRAİL, MISIR’ LA ANLAŞMANIN İPTAL EDİLMESİNDEN ENDİŞELİ

İlk ciddi mesaj Mısır konusunda. Hüsnü Mübarek’i alaşağı eden Arap Baharı, Mısır’da yeni bir yönetim getirdi. Ancak bu yönetim geçici, ülkenin önünde seçimler var. Ve belli ki İsrail, Mısır’da seçimle gelecek yeni yönetimin, İsrail’e Arap dünyasında tanınma yolunu açan o ünlü İsrail-Mısır barışını iptal etmesinden endişeli.

İşte Dan Meridor’un sözleri:

” İsrail ve Mısır arasındaki anlaşma Ortadoğu’da dramatik etki yaptı, bu barışın başlangıcıydı. Mısır cesur bir adım attı ve tarih farklı bir yere doğru gitti. O zamandan bu zamana hiçbir Mısır ve İsrailli ölmedi. Böyle bir anlaşmadan vazgeçmek Mısır’ın çıkarına değil, olacağını da sanmıyorum. Mısır’ın da barışın sürmesine ihtiyacı var.”

- İSRAİL, İRAN’IN NÜKLEER PROGRAMINDAN ENDİŞELİ

İsrail, gerek Arap Baharı karmaşası, gerekse Japonya’daki nükleer felaketin yarattığı tartışmalar çerçevesinde, İran’ın nükleer programının dünya tarafından unutulmasından şikayetçi.
Meridor’un bu konudaki sözleri şöyle:

“Fukuşima’dan sonra İran odak olmaktan çıktı. İran yeniden dünyanın odak noktasına gelmeli. İran nükleer silah sahibi olursa bu her şeyi değiştirir, NPT’yi bitirir.”

Meridor’a göre, İran nükleer silah sahibi olursa, onu diğer Ortadoğu ülkeleri de izleyecek. Tam bu noktada, İsrail’in de nükleer bomba sahibi olduğu tartışmalarını hatırlatıyoruz Başbakan Yardımcısı’na. Her zaman olduğu gibi, ne yalanlıyor, ne de doğruluyor bu iddiaları.

Ancak şunu söylüyor:

“İran’ın nükleer bomba sahibi olma ihtimali ortaya çıkınca, Ortadoğu’da birçok ülke ‘Biz de üretiriz’ dedi. Oysa İsrail’in var denilince hiçbiri bunu dememişti. Ben bizde var demiyorum. Ama eğer İran bölgedeki en etkili güç haline gelirse tüm bölge değişir. Eğer İran mücadeleden galip çıkarsa bu bütün bölgedeki Hamas, Cihad ve bölgedeki tüm aşırı hareketlerde çoğalmaya neden olur. İran bir Kore değil, Ortadoğu’nun tam ortasında, üstelik tüm dünya ile ilişkisi var.”

İSRAİL, BÖLGEDEKİ AŞIRI AKIMLARIN GÜÇLENMESİNDEN KORKUYOR

“İran, her politikasını Allah’a dayandırıyor” diyor İsrail Başbakan Yardımcısı. Bu tespiti ilginç. Buna bağlı endişelerini de dile getiriyor:

“İran ve aşırı gruplar, ne yapıyorlarsa, bunu Allah adına yaptıklarını söylüyorlar. Allah derseniz tartışma olmaz. Allah’ın sözlerine karşı gelmeniz mümkün mü? Çatışmaya dinin dahil edilmesi tehlikeli. Hamas da bunu yapıyor. İran, İsrail’i  tümörlü ülke olarak görüyor, bunu Allah buyruğu gibi lanse ediyor.”

İSRAİL, FİLİSTİN’DE HAMAS’IN AĞIRLIĞININ ARTMASINDAN ENDİŞELİ

Dan Meridor, “Filistinlilerle görüşmek istiyoruz, ancak muhatap bulamıyoruz” diyor. Biz bunları konuşurken, Türkiye, Filistinli grupları, Batı Şeria’yı kontrol eden Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas ile Gazze’yi kontrol eden Hamas siyasi lideri Halid Meşal’i ağırlıyordu. Dan Meridor da, beklentilerini anlattı:

“Filistinliler iki devleti kabul ediyor ama şart koyuyor. Hamas bundan sonra da çatışmayı devam ettirmek istiyor. Eğer anlaşma olduktan sonra da, mültecilere İsrail’e gitmelerini söylerlerse çatışma bitirilemez. Biz ikili görüşmeler yoluyla çözüm istiyoruz, onlar da BM çözümü istiyorlar. BM’ye giderseniz, onları da işin içine getirmiş olursunuz. Filistinliler, tüm dünyanın onların yerine çalışmasını, onların kendi yapacakları işi yapmasını istiyorlar”

“İLİŞKİLERİ ESKİ HALİNE GETİRMEK İSTİYORUZ…”

Ve tüm bu konularda, yani Filistin barışının sağlanmasında da, İran’ın nükleer programının kontrolünde de, Arap Baharı ve demokrasi diye yola çıkıp aşırı dinci rejimlerle sonuçlanmaması için de…

Hepsinde İsrail’in Türkiye’ye, Türkiye’nin desteğine, mesaj taşımasına, yanında olmasına, birlikte mücadele etmesine ihtiyacı var.

Bu nedenle de, Türkiye ile İsrail arasında Davos’taki “one minute” olayıyla başlayan, ardından da Mavi Marmara ile tepe noktaya ulaşan gerilimin sona ermesi gerekiyor.

“Türkiye-İsrail ilişkilerinde bir trajedi oldu. Bunun olmasını kimse istemiyordu kan aktı. Bu nedenle üzgün olduğumuzu, pek çok kez söyledik” diyor Mavi Marmara konusunda Dan Meridor. Ve devam ediyor. Türkiye hükümetine açık bir çağrı yapıyor:

“Zor günler. Ama öncesinde de zor günler geçirdik. Örneğin Davos’da yaşananlar. Bunların hepsi filodan önce oldu. Türkiye’nin iç işlerine karışmayız ancak ilişkileri eski haline getirerek bir çözüm bulunmasını istiyoruz.”

Bir başka ilginç nokta, Meridor’un Türkiye’deki seçimlere atıf yapması:

“Ortadoğu’da türbülans var, istikrarlı olan Türkiye ve İsrail’in bölgenin refah ve istikrarı için işbirliği her iki ülkenin de çıkarına. ‘Olanlardan dolayı üzgünüz’ dedim ama belli ki bu yeterli olmamış. Şimdi Türkiye’de seçimler bitti. Ne olur bilmiyorum ama iyi olmasını istiyorum…”

İsrail Başbakan Yardımcısı’nın seçimlerin bitmesine yaptığı atıfta, aslında gelecek için bir umut ve temenni de var:

“Türkiye’de de değişiklikler oldu, bu birincisi. İkincisi, yaşananların kişisel gerginlik nedeniyle yaşandığını düşünmüyorum. Devletlerden bahsediyorum. Türkiye büyük, İsrail küçük bir ülke ama ikisinin de Ortadoğu’da söyleyecekleri var, ulusal kararlar önce gelir, kişisel fikirler ve çıkarlar değil…”