O KADIN...
Güncelleme Tarihi:
Aslında Behlül Dal, Türkiye’deki ününü Antalya Film Festivallerinde aldığı Altın Portakal ödülleriyle yaptı sayılır. Arkadaşlarının deyimiyle “Altın Portakal Şampiyonu” Behlül Dal’ın aldığı portakalların sayısını kendi bile hatırlamıyordu. Oysa tam 8 yıl üst üste 8 Altın Portakal Ödülü kazanmıştı. Gerçi yaşamı boyunca sinema dünyasında yapımcı ve yönetmen olarak yurt içi ve yurt dışında aldığı ödüllerin sayısı 29 idi. Ama onun için en değerlileri tabii ki Antalya’da aldıklarıydı.
Senarist, yapımcı, gazeteci ve hiciv sanatçısı olan Behlül Dal’ın eşi Nevin Dal bana O Kadın adlı şiir kitabını gösterdiğinde şaşırmadım değil.
1957’de yayınlanan, daha sonraki ekleriyle 1961’de ikinci baskısı yapılan O Kadın adlı şiir kitabına gözatarken, aklım hep Turgut Özakman’ın Şu Çılgın Türkler kitabına yönelik olumlu eleştirilerdeydi.
Henüz Özakman’ın kitabını okuyamadım ama Behlül Dal’ın 1950’lerde Ankara’ya geldiği bir gün, Ulus Taşhan’da gördüğü ve önünde çakılı kaldığı “İstiklal Savaşında cepheye mermi taşıyan köylü kadınları” canlandıran heykeli için yazdıkları son derece duygu doluymuş meğer. Hem de nasıl bir duygu anlatmak zor.
Dal, şöyle dile getirmiş duygularını:
O Kadın
Kalenin burçlarında güneş doğmak üzere…
Soğuk bir kış sabahı, Ulus Meydanındayım.
O kadının önünde, mıhlanmış gibi yere;
Beni, bana anlatan bir tarih yanındayım.
Alaca bir karanlık set çekiyor yüzüne,
Siyah tülden yapılmış bir peçe takar gibi…
Dalmışım o kadının rengi meçhul gözüne
Hasretini çektiğim anama bakar gibi…
Dönmüş da tunç yüzünü günün doğduğu yere.
Üstüne düşen karlar gibi aklaşıyor o
Mukaddes bir gururla göğsünü gere gere
Gökte melekler gibi Hak’ka yaklaşıyor o…
Bir meçhul köyden kopup Taşhan’da tunç taşlara
Yırtık çarıklariyle bir tarih kazan kadın!..
Parmağını bulayıp gözündeki yaşlara
Elinin kınasiyle istiklal yazan kadın…
Ne dudağında allık, ne yüzünde boyası,
Ne tertemiz alnını karartan sürmesi var.
Ne yırtık yaşmağının üstünde tel oyası
Nesi var bu kadının, yurttan başka nesi var?…
Kitabın ilk baskısı için, başta Falih Rıfkı Atay, Behçet Kemal Çağlar, Vedat Nedim Tör, Yesari Asım Arsoy olmak üzere Cenap Muhittin Kozanoğlu, Limasollu Naci ve İngiliz yazar Joe W. Miller’in yazdıkları sözler, bu yazıya sığmayacak kadar uzun ve anlamlı.
Behlül Dal’ın şairlik yanını, geç de olsa iyi ki öğrenmişim.
Sevgiler,
Sezai