Tam saha pres bir oyun

Tiyatro Fındıklı’da, eski Plato film okulunun teras katında. Manzara muhteşem. O ferah seyirlikten bu sert oyuna geçmek çok etkileyici bir deneyim oldu.
Tam saha pres diyorum, çünkü oyun sert, oyuncular net, tiyatro küçücük. Sanki biz sahnedeyiz, oyuncular bizi izliyor; o kadar küçük. Tabii bu iç içelik gülle gibi bir etki yaratmak için birebir. Oyun bunu yapabiliyor mu? Çoğunlukla evet.
Uğrak Yeri, 50 yaşlarında bir kadınla, yeni yetme bir oğlanın hikâyesi. Kadının oğlu trajik biçimde ölmüş. Bir sürü de sır var. Eve gelen oğlan biraz esrarengiz bir tip. Tanışmıyorlar. Tahmin edilebileceği gibi oyun birtakım gizem yumaklarının sökülmesi şeklinde gelişiyor. Sürprizlerini anlatmak doğru olmaz, gayet dinamik ve sürükleyici bir kurgusu olduğunu belirtmeli. Psikolojik girdaplara girip çıkıyoruz, bir taraftan da neredeyse polisiye bir öyküye tanıklık ediyoruz. İnce ve zeki bir iş. Oyunun yazarı Philip Ridley bilindiği gibi çağımızın önemli yazarlarından. Hele bir Kürklü Merkür’ü vardı ki, yeri göğü inletmişti. Uğrak Yeri de sert, güzel ama zaafları olan bir metin. Sıradışı hayatları, şiddeti, örselenmiş ruhların sevgisini ve erkek erkeğe cinselliğin dikenli labirentlerini ustaca ele alıyor. Ama bunu yaparken eski model psikanalitik açıklamalara da girişiyor.
Ayrımcılığa karşı duruyor ama eşcinselliği birtakım travmalarla ilişkilendirmek suretiyle tam da bu sevimsiz söylemi yeniden kuruyor. Yazar bunu bilerek yaptıysa ayıp, bilmeyerek yaptıysa yazık. Zevk meselesi; metin beni hiç cezbetmedi. Oyunun rejisinde de iki büyük sıkıntı var. İlk 10 dakikayı kaybettik, çünkü bu iki karakterin evvelden bir muhabbetleri var sandık. Yokmuş. İkinci sıkıntı oyundaki bazı duygusal anların, bilincin çözüldüğü sahnelerin, toplamdaki ultra-gerçek anlatımla uyuşmaması. Sami Berat Marçalı çalışkan, yetenekli bir yazar/yönetmen. Oyunun çoğu bölümünde onun inceliğini, aklını görmek zevkli, ancak oyunun tamamına sahip çıkamamış. Metin de zorlu bir metin. Dengesi kaçtığı anda tadı da kaçıyor. Sami Berat’ın ya vakti ya tecrübesi ya da bilgisi yetmemiş.
Oyunun en büyük gücü oyunculara sağladığı muhteşem olanaklar. Barış iyi bir oyuncu. Genç. Aktarmak istediği duyguyu gayet pürüzsüz aktarıyor. Daha iyi yönetilmesi gerekir. Girdiği risklerden oyuncu olarak çoğunlukla yüzakıyla çıkıyor ama kompozisyonun bütünü tutarsız. Bu da çok doğal bir şey. Yoksa yetenekli adam. İpek Bilgin’i zaten anlatmaya gerek yok. Federer tenis topuyla ne yapabiliyorsa İpek de herhangi bir rolle aynısını yapıyor. Birbirinin içine bakan bir sürü aynanın ortasında bir karakteri hücrelerine kadar soydu; seyrettik. Bilgili, deneyimli, yetenekli birçok oyuncu var; İpek’in ligindekilerin farkı, bütün bunlara şiirsel bir izleme keyfi katabilmek. 70 dakika İpek’i seyretmek için bile bu oyuna gidilir.

Künye
Yazan: Philip Ridley
Çeviren: Seda Yıldız
Yöneten: Sami Berat Marçalı
Yönetmen Yardımcısı: Gözde Kocaoğlu
Proje Ekibi: İbrahim Çiçek, Erbil Çokeker, Gül Arıcı
Oyuncular: İpek Bilgin, Barış Gönenen

Craft Tiyatro’nun sahnelediği Uğrak Yeri’ni 22 Şubat’ta izleyebilirsiniz. (545) 249 49 67