"SÄ°NÄ°R" OLDUÄžUM KELÄ°MELER!.. (1) Malzeme ve vesile

"SÄ°NÄ°R" OLDUÄžUM KELÄ°MELER!.. (1) Malzeme ve vesile o kadar bol ki, sâdece yaklaşımlar, dillere pelesenk edilen tekerlemeler, basmakalıp ÅŸarlatanlıklar, içtenliÄŸi yokeden tavırlar yetmedi. Tek başına kelimeler de, artık, kiÅŸinin tam tekmil emniyet sübaplarını zorluyor. Ve, bu tahripkâr kelimeler upuzuuuun bir liste oluÅŸturma yolunda son sürat ilerliyor. Sadece "sinir" olmak ifadesi bile kifayetsiz! Öylesine kalıcı halleri var ki, korkarım, "daima sinir olacağım kelimeler" bunlar. Mânasız insanlar yüzünden... Esâsen, kelimelerin hiçbir günahı yok! OPERASYON Ne güzel... Bir zamanlar "ameliyat" demekti. Åžimdiii.... yalama oldu... "Günaydın" günlerimde bir gün... "Hürriyet"te tanıdığım Ergun Kaftancı Abim, köşesini yazma arifesinde, eli ÅŸakağında oturuyor. Dükkânda iÅŸler kesat olmalı ki, eli ÅŸakağında, havada konu avlanacak gibi... - Jülide, AllahaÅŸkına bir fikir versene... Ne yazayım? GüneydoÄŸu'da göz gözü görmüyordu o sırada. DaÄŸlarda ölen ölene..Her gün, yeni operasyonlar açıklanıyordu. - Operasyon bağımlısı olduk çıktık. Ä°stersen, bunu yaz." dedim. Ergun Abi, o gün -ismimi vererek- yaz dediÄŸimi, yazdı. Ama, bendeniz gafil kardeÅŸiniz, o günlerde (1995) "operasyon istihkakımız"ı çoktan doldurduÄŸumuzu zannediyordum. Bir de bugünkü furyayı düşününüz... Milletin kelime daÄŸarcığı yetersiz kalacak yakında. Hayvan türleri, fırtına isimleri tükenmek üzere. TV kanallarından biri ilginç ya da egzantirik operasyon isimleri bulunabilsin diye yarışmalar düzenlerse hiç ÅŸaÅŸmayacağım. "Reyting"i de garanti! HAYALÄ° Genç kızlık hayallerimiz, romanlar, sosyalizm hayallerimiz, bir zamanlar hayatımızı ne güzel zenginleÅŸtirmiÅŸti. "Ä°nsan, hayal ettiÄŸi müddetçe yaÅŸar"ın doÄŸru olduÄŸuna inandırmışlardı bizi. Ufkumuz geniÅŸ olsun, ömrümüzü dar alanda kısa paslaÅŸmalarla tüketmeyelim diye herhalde. Gelin görün ki, "hayali ihracat" erbabı yüzünden, "hayal"e müteallik her ÅŸey mahvoldu; "hayali" gerçek oldu! TREND Böyle uluorta kullanıldıkça, sinir olmamak mümkün mü?.. Niçin Türkçe karşılığı tercih edilmiyor? ÇoÄŸu yerde yanlış kullanıldığı anlaşılmasın diye mi acaba? ELÄ°NÄ°N HAMURUYLA... Neredeyse, insanlık tarihi kadar eski ve bir o kadar da talihsiz bir ifade... Çok haksız bir küçük görme. KeÅŸke, daha çok "hamurlu" hanımeli olsa da, her bir ÅŸeye maydanoz oluverse... ÇETE Tarih boyunca sevimsizdi... Dâima "nâhoÅŸ" kalacak. SOTE "Kavurma"nın ya da "pembeleÅŸtirme"nin suyu mu çıktı? HORTUM Fil ne sevimlidir... Tayland'da kutsal da sayılıyor. Hele, hele o hortumu; tabii beni havaya savurmadığı sürece... Geçen gün, gazetede bir haber vardı: Tayland'da filler hortumlarıyla resim yapıyormuÅŸ... Ãœstelik, bu tablolar Londra'da kapış kapış satılıyormuÅŸ... Ama... Ne fayda?.. DaÄŸa kaçan filler marifetiyle hortumlana hortumlana, fiileri -hortumlarıyla beraber- sevimli bulmak çok zorlaÅŸtı. KOMPLO Mülkiye'de okurken, kendi çapımızda "komplo"lara bayılırdık. Ama, akıl almaz ve çok bulaşıcı bir tür paranoyanın uzantısı olan "komplo teorileri" her türlü habâsetin müsebbibi gibi görünmeye baÅŸlanınca kantarın topu kaçtı. AF Af, affedilemedi... Hayretlere sezâ, ne Ä°sa'ya ne de Musa'ya yaranamayan, haddini aÅŸan bu af yasası yüzünden, günahsız "gaf" kelimesinin de suyu ısındı. UYUM ÖrneÄŸine çok ender rastlandığı halde, dilimizde fasılasız sözü edilen "içi boÅŸ kavramlar" dizisine, Sayın BaÅŸbakanımız sâyesinde bir yenisi daha eklendi. HOÅžGÖRÃœ Keza!.. GAZETECÄ°-YAZAR Mükerrer ifade! Ne yani, gazeteci yazmaz da ne yapar? BoÅŸ oturup çocukluÄŸunu mu düşünecek, yoksa ıslık mı çalacaktı? "EX" OLMUÅž Adam ölmüş iÅŸte! "Ex" olunca, daha mı havalı ölünüyor? "Ä°MÖRCINSÄ°" Bizzat uçucu hosteslik yaptığım, uçmaya ve uçaklara tutkun oldığum halde, havacılıkta niçin "emergency"nin yerli okunuÅŸunun kullanıldığını anlayamadım gitti. Düşündükçe, insanı baÅŸtan ayaÄŸa sinir basıyor! Mis gibi, "âcil" kelimesi ne güne duruyor? Ä°MPARATOR Korkarım, bu kelimenin doÄŸru karşılığını çok az kiÅŸi biliyor. Ya da, halkımızın ve öbür Akdeniz halklarının herÅŸeyi kolayca nisbetsiz büyütme becerisi (?) iÅŸbaşında. Üç yüz nüfuslu köyün camiine "Ulucami" diye isim verilirse, Fatih Terim'e de "imparator" deniverir. Adam yeterince baÅŸarılı, iÅŸini çok iyi yapıyor. Pohpohlanmaya ihtiyacı yok ki! Azıcık sivrilen, hop! Ä°mparator oluveriyor. Bizdeki yersiz enflasyonun aksine, "Ä°mparator" bir tane olur BEKARET (ve KONTROLÃœ) Kadının iffetini bekârete baÄŸlamak, hem yanlış hem haksızlık. Bu konuda baÅŸvurulan -tıp destekli- sayısız üçkâğıtları, yaÅŸanan türlü çeÅŸitli sahtekârlıkları düşününce, komik de... Kız öğrencilere bekâret kontrolü yapılması ise, tek kelimeyle "vahÅŸet", "insanlık suçu"! Tüm bunlardan ötürü mide bulantısından kurtulamazken, ÅŸu meÅŸhur fezleke meselesinde, Turgut Yılmaz'ın "Bu mesele benim için bekâret kontrolüdür" beyanı, bardağı hepten taşırdı. Bu ne talihsiz bir benzetmedir! DÜĞME Zavallı düğme. Böylesine ele ayaÄŸa düşmeyi hiç hak etmemiÅŸti. Yakında, memlekette ceketini ilikleyen bir Allah'ın kulu kalmayacak. Hadi beyler neyse de, hanımlar düğme iliklemeyi terkederse neler olur, bilemiyorum. Fermuar sektöründe patlama yaÅŸanır herhalde. Tabii, baÅŸka geliÅŸmeler de görülebilir. "Düğmeye basanla" ya da "düğmeye basması muhtemeller"le aynı kefeye konulmamak için, zile basılmayıp kapı vurulabilir; otobüste giderken her durakta "Ä°necek vaaarrrr!" feryatları gırla gidebilir. Düğmeye basılmayıp evler karanlıkta kalırsa, maazallah, bilmem kaç dakikalık karanlık eylemleri baÅŸladı sanılabilir -ve, ne yazık ki, kimsenin umurunda olmayabilir. Vee, daha neler neler... En kötüsü... Bilgisayarların tuÅŸlarına basılmayabilir ve hayat ossaat durur! Jülide ERGÃœDER - 5 Åžubat 2001, Pazartesi Â