Åžaraba yüksek vergiyle aslında ‘baÄŸcıyı’ dövüyorlar

ÖNCEKÄ° akÅŸam, Florya’daki Atatürk Köşkü’nde bir ilk gerçekleÅŸti. Atatürk’ü kahve içerken gösteren büyükçe bir posterin süslediÄŸi salonda, CHP’nin beÅŸ milletvekili, yeme-içme konusunda ihtisaslaÅŸmış yazar ve basın mensuplarına, Türkiye’nin içki sorununu anlattılar. Sanırım Türkiye’de içki, parlamenter düzeyde ilk kez ele alındı ve sorunları dillendirildi.Bu nedenle, ‘BaÄŸcılık ve Alkollü İçecekler AraÅŸtırma Komisyonu’nu kuran CHP’ye, bir ÅŸarap sever olarak teÅŸekkür etmeyi borç biliyorum. Bu komisyon ÅŸu üyelerden oluÅŸmuÅŸtu: Orhan Ziya Diren (BaÅŸkan-Tokat), YaÅŸar Tüzün (Bilecik), Mustafa Gazalcı (Denizli), Türkan MiçooÄŸulları (Ä°zmir), Halil Tiryaki (Kırıkkale), Gürol Ergin (MuÄŸla), Enis Tütüncü (TekirdaÄŸ).İÇKÄ° YASAÄžI YERÄ°NE VERGÄ°Hükümetin alkollü içkiler üzerinden aldığı dolaylı vergiler, altından kalkılacak boyutları aÅŸtı. Özelikle ÅŸarapta, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) 2002’den bu yana tam yüzde 225’e ulaÅŸmıştı. Bu artış enflasyonun tam 198 puan üstünde. Bunun ne demek olduÄŸunu evelemeden gevelemeden şöyle söyleyebilirim: AKP hükümeti dünya alemden çekindiÄŸi, turizm gelirlerinin azalmasından korktuÄŸu için getiremediÄŸi içki yasağını, yüksek vergiler aracılığı ile gerçekleÅŸtirmek istemektedir. Ä°ÅŸin özeti budur.EÄŸer bu hükümet, ÅŸarabın ana vatanının Anadolu olduÄŸunu, tüm dünya ülkelerinin iyi ÅŸarap üretmek, dünya ÅŸarap tüketiminden pay kapmak için yarıştığını görseydi sanırım konuya baÅŸka türlü yaklaşırdı. Tüm bunları kavrayabilmek için ÅŸarapla ve onun kültürü ile dost olmak gerekir. DÃœNYA ÅžARAP İÇİN YARIÅžIYORBaÅŸta Fransa olmak üzere Amerika, Avustralya, Güney Afrika, Åžili, Arjantin kıran kırana bir ÅŸarap yarışını sürdürmektedir. Bulgaristan, Yunanistan, Ä°talya, Ä°spanya hatta Gürcistan ve Lübnan bile bu yarışta yer alabilmek için baÄŸcılıkta atılıma geçtiler. Geçenlerde gittiÄŸim Tunus’u bile aynı çaba içinde görmek beni ÅŸaşırttı. Son yıllarda Türk ÅŸarapçılığı da ataÄŸa kalkmış, dünya standartlarında ÅŸaraplar üretilmeye baÅŸlanmıştı. Yurt dışından gelen konuklarımın çoÄŸu, artık rakı yerine Türk ÅŸaraplarını tercih eder olmuÅŸlardı. Åžarap dünyamızda bir canlanma baÅŸ göstermiÅŸti.BÄ°R KASABA ÃœRETÄ°MÄ° KADARÃœreticinin de yüzü gülmeye baÅŸlamıştı. Tütünden boÅŸalan topraklar baÄŸa dönüştürülmüştü. Daha fazla para kazanmak isteyen üretici, sofralık üzüm yerine ÅŸaraplık üzüme dönmeye baÅŸlamıştı. Sadece Denizli ve çevresinde her yıl yaklaşık 10 bin hektar yeni baÄŸ alanı oluÅŸmaktaydı. Åžarap, hem içene hem üretene mutluluk veren bir konum kazanmaya baÅŸlamıştı.AKP hükümeti inancı gereÄŸi, ÅŸaraptan kaynaklanan bu mutluluÄŸa fazla göz yummadı. Yüksek Özel Tüketim Vergisi ile hem üreticinin hem de tüketicinin belini kırdı. Aslında bu vergilerle, kamu açıklarının kapatılacağı savı da tutarlı deÄŸildi. Çünkü Türkiye’de toplam ÅŸarap üretimi sadece 65-70 milyon litre civarındaydı. Bu Fransa’da, bir kasabanın kooperatifinin ürettiÄŸi miktara eÅŸitti. Bu kadar küçük kapasiteli sektörün ağır vergilerle donatılmasının mantıklı açıklaması olabilir miydi?BÃœYÃœKLERÄ°N HEVESÄ° KALMADIGördüğüm kadarı ile büyük ÅŸarap üreticilerinin artık hevesi kalmadı. Yeni yatırımlardan vazgeçtiler. Özellikle bira alanında yatırım yapan yabancı yatırımcılar da, tası tarağı toplama hazırlığında. Ãœzüm üreticileri baÄŸları söküp sökmeme konusunda henüz bir karar vermiÅŸ deÄŸil. EÄŸer baÄŸlar sökülmeye baÅŸlanırsa, iÅŸte o zaman geçmiÅŸ olsun. Çünkü bir baÄŸdan ancak 10 yıl sonra gerçek randıman alınabiliyor...CHP’nin kurduÄŸu ‘BaÄŸcılık ve Alkollü İçecekler AraÅŸtırma Komisyonu’ iyi niyetiyle bu yüksek vergilerin makul seviyelere indirilmesine çalışıyor. Ama ben bu konuda pek umutlu deÄŸilim. Çünkü, hükümetin amacı üzüm yemek deÄŸil baÄŸcıyı dövmek. Yani kısa sürede, içki içilmeyen bir Türkiye yaratmak. Halbuki geleceÄŸi su, zeytinyağı ve ÅŸarabın oluÅŸturduÄŸu üç sıvının ÅŸekillendireceÄŸini bir bilebilseler.CHP’nin Alkollü İçki Komisyonu ne öneriyorÖTV’ye yapılan son zamlar mutlaka geri alınmalı.BaÄŸcılık tesisi ve çalışmaları teÅŸvik edilmeli ve desteklenmeli. Ãœzüm üreticileri birliÄŸinin acilen örgütlenmesi saÄŸlanmalı.BaÄŸcılığın ve ÅŸarapçılığın geliÅŸtirilmesi için kısa ve orta vadede yapılabilecekler tasarlanmalıdır.BaÅŸka tarımsal faaliyete uygun olmayan yörelerde bu faaliyetler artırılarak toprak iÅŸlenmeli, erozyonun önlenmesine katkıda bulunulmalı.Bu vergi artışı yüzünden kayıt dışına çıkan veya çıkabilecek sektör mensuplarının yaratacağı haksız rekabet ortamı engellenmeli, dürüst sanayicilerin önü açılmalı, güveni saÄŸlanmalı.Sektörde tüm batı toplumlarının getirmiÅŸ olduÄŸu denetim ve kontrol sistemleri uygulamaya geçirilmeli, kaçakçılığın ve sahteciliÄŸin önlenmesi il ilgili yasal çalışmalar baÅŸlatılmalı.BaÄŸcılık ve ÅŸarapçılık desteklenmeli, baÄŸcılara düşük faizli kredi verilmeli.BaÄŸcılık bölgelerinde uzman ziraat mühendisi görevlendirilmeli, üretici bilgilendirilmeli ve yönlendirilmelidir.BaÄŸcılığın ve ÅŸarapçılığın yoÄŸun yapıldığı yerlerde üniversitelerin bilimsel katkıları saÄŸlanmalıdır.Türkiye’nin baÄŸcılık ve ÅŸarap bilançosuTürkiye 540 bin hektar baÄŸ alan ile dünyada beÅŸinci sırada yer alıyor.Yılda üretilen 3.6 milyon ton yaÅŸ üzüm ile dünya sıralamasında altıncı sırada.Yılda sadece 60-65 milyon litrelik ÅŸarap üretimiyle dünya üretminin ancak yüzde 2’sini gerçekleÅŸtirebiliyor.Türkiye’de kiÅŸi başına ÅŸarap tüketimi 0.9 litreyi geçmiyor. Turistin tükettiÄŸi 15 milyon litre düşünülünce gerçek tüketim 0.5 litreye düşüyor.Türkiye dünya kuru üzüm piyasasının yüzde 28’sini kontrol ediyor. Ancak 60 yıldan beri kuru üzüm fiyatları 1 dolardan alıcı buluyor.2004’te sofralık ve kurutmalık üzümlerin kilosu ortalama 200 bin lirayken ÅŸaraplık üzümlerin kilosu 350 bin-2 milyon lira arasında alıcı buldu.Son 3 yılda Özel Tüketim Vergisi ÅŸarapta yüzde 225 oranında artırıldı.Türkiye alkollü içkiler için uygulanan dolaylı vergilerde 28 Avrupa ülkesi içinde beÅŸinci. Türkiye’de tüketilen ÅŸarapların yüzde 80-85 oranı sofralık ÅŸaraptır.Atatürk Köşkü’ndeki buluÅŸmaya katılanlarMehmet YaÅŸin (Hürriyet), Erdal Åžafak, Ahmet Örs, Ali Esat Göksel (Sabah), Teoman Hünal (Vatan), Atilla Atakan (Cumhuriyet), Mehmet Yalçın, Melih Aşık (Milliyet) ve Osman Saffet Arolat (Dünya Gazetesi).Â