Atropa belladonna (zehirli ot) nedir?
Güncelleme Tarihi:
Bilimsel adıyla atropa belladonna halk diliyle ise güzelavrat otu, zehirli bir bitki olarak bilinmektedir. Küçük küçük kiraza benzer meyveleri olan güzelavrat otunun yaprakları ve kök kısımları kullanılmaktadır. Bu ot insanlarda zehirli etkiler göstermeye başladığında ilk olarak kişilerde baş ağrısı uyku hali meydana gelir. İşte, güzelavrat otuyla ilgili bilgiler...
Güzelavrat otu, patlıcangiller familyasına ait çok yıllık otsu bir bitkidir. "Atropin" maddesi bu bitkinin halüsinojenik özellikleri olan oldukça zehirli yemişleri boyunca olan yapraklarından elde edilir. Tür, Avrupa, Kuzey Afrika ve Batı Asya'nın yerlisidir ve Kuzey Amerika'nın bazı kısımlarında da bulunur hale gelmiştir. Yetiştiği alanlar çoğunlukla kireçten zengin topraklı, nemli ve loş yerlerdir. Adı olan "Bella-Donna" İtalyanca'dan köken alır ve "güzel kadın" anlamı gelmektedir. Atropin maddesini kadınlar bir zamanlar göz bebeklerini büyütmek için kullanmışlardır.
Güzelavrat otu dallanmış, otsu ve çok yıllık bir bitkidir, çoğunlukla etli köke sahip bir yarı çalı olarak görülür. Bitki 1.5 metre, uzun oval yaprakları ise 18 cm uzunluğa kadar erişebilir. Çan şekilli çiçekleri hafif yeşil-soluk mor ve az kokuludur. Meyveleri olgunlaştıkça yeşilden parlak siyaha uzanan ve yaklaşık olarak 1 cm uzunluktaki yemişlerdir. Bu yemişler tatlıdır ve zehirli alkoloidler içermelerine rağmen taşıdıkları tohumlarla yayılmayı da sağlayan hayvanlar tarafından iştahlıca tüketilirler.
Atropa belladona nadir olarak bahçelerde kullanılır yetiştirilmesi genellikle gösterişli yemişleri ve dikey geliştiği içindir. Dünyanın diğer bölgelerinde, eldeğmemiş topraklarda yetişen değeri olmayan türlerinin olduğu bilinmektedir. Küçük tohumların çimlenmesi, tohumun uykuda almasını sağlayabilen sert kabuğuyla da ilişkili olarak genellikle zordur.