Özal'a oy vermemekle çok yanlış yapmışız

Yener SÜSOY

İzmir'in ünlü işadamı Selçuk Yaşar, özel yaşamını ilk kez Hürriyet'e açtı

Selçuk Yaşar ülkemizde 56 yıldır birçok ‘‘ilk‘‘e imza atan İzmirli sanayici ve işadamıdır, ama özel yaşamını hep gizli tutmuştur. Türkiye'de boyanın, kimyanın, et, süt, bira ve tarıma dayalı sanayinin kurucusu olan bu ünlü işadamını 76'ncı yaşında yeniden keşfettik. Holdingteki sade makam odasından hindi, ördek, sülün, inek, boğa, balık çiftliklerine, sabah yüzmesinden teknede balık tutmaya, hatta keman çalmaya kadar, yaşamının gizli kapılarını ilk kez Hürriyet'e açtı. Meğer o sert bakışların, çatık kaşların ardında neler varmış, neler...

17 Ocak 1925 Rodos doğumlu olan Selçuk Yaşar, sınıf birincilikleriyle 1943'te St. Joseph'i bitirdikten sonra önce Sultanahmet'teki Yüksek Ticaret Mektebi'ne gider, oradan İzmir'e naklini yaptırır. Boyada 1 numara olan baba Durmuş Yaşar baskı yapınca, oğul Selçuk ticaretteki yerini alır. Sonra DYO'lar, Pınar'lar, Tuborg'lar birbirini izler. Ve bugün 4 milyar dolarlık tesislere, 2 milyar dolarlık ciroya gelinir.

Rahmetli Vehbi bey beni hep uyarırdı

Gördüm ki, geçmişin o sert, hırçın Selçuk Yaşar'ı gitmiş, yerine sevimli bir tonton dede gelmiş.

- Yener bey, ben artık değiştim. 15 sene evvelki düşüncelerimle, kararlarımla, uygulamalarımla şimdi aynı görüşte değilim. TÜSİAD'ın kuruluşunda biz İzmirliler çok büyük görevler yaptık. O zaman daha dobracı, daha atak, daha cesur konuşurduk. Şimdi bunları yanlış hareketler olarak görüyorum. Yine şimdi düşünüyorum da, ben dahil İzmirli üst kademe, rahmetli Turgut Özal'a oy vermemekle yanlış yapmışız. Açık söylüyorum, bütün bunlar için şimdi pişmanım. Daha makul, daha hoşgörülü olmalıydık, görüşlerimizi bu kadar açık ortaya koymamalıydık. Her fikri uluorta söylemek doğru değil, hatta kimi sevip sevmediğini bile ikrar etmeyeceksin. Diplomasi sosyal hayatın icabı. Bu konularda Vehbi beyin görüşleri çok doğruydu. TÜSİAD toplantılarından sonra kaç defa koluma girip beni ikaz etmiştir. Mesela ‘‘Demirel'i sevdiğini ne diye söylüyorsun her yerde’’ demişti. Ali Koçman'ın başkan olmasını istemiyordum, onun için de konuşmamamı ikaz etmişti bana. Vehbi bey çok doğru, çok akıllı bir iş adamıydı. Şimdi galiba ben de onun gibi oldum.

Son emelim Yaşar Üniversitesi

- Aynaya baktığımda geçmişin faturasını, tarihi görüyorum. Seneler insana neler yapıyor. Onun için ben aynaya sadece tıraş olurken bakarım. Ama sakın beni yanlış anlama, ben boş insan değilim, hálá iş var bende. Yaş 70 ama iş bitmemiş, hatta yeni başlıyor bile diyebilirsin. Allaha şükür namusumla her şeyi yaptım, pişmanlık duyduğum hiçbir yanlışım yok. İyilik yapmaktan hoşlanıyorum, fazla dürüst, fazla açık mıyım neyim. Bana kazık atanların sayısı çok fazladır. Benim babamdan miras aldığım felsefede yaşarken bir iz bırakmak vardır. Çok şükür bunu başardım. Yalnız Ege'de değil, tüm Türkiye'de tanınıyoruz. Yıllar sonra dürüst ve başarılı bir işadamı olarak anılmak isterdim. Son emelim Yaşar Üniversitesi'ni kurmak, bunun kararı herhalde önümüzdeki ay parlamentodan çıkar. Üniversite için Amerikalılarla ortaklık kuruyorum. Dünya Bankası 10 milyon dolar verecek, benden az para çıkacak. İsim hakkımı da 4 milyon dolara satıyorum Amerikalılara.

Bu yıl 2 milyon 400 bin beyaz hindi yetiştireceğiz

- Washington'da altı yıl önce Türk-Amerikan İş Konseyi toplantıları sırasında tanıttılar bana bu yeni hindi türünü. Büyük çapta üretim yapıldığını, büyük bir pazarı olduğunu söylediler. Bu arada orada bana bol bol bu hindilerden yedirdiler. Bunlar beyaz hindi, bizdekiler gibi siyah değil, sıfır yağlı. Erkekleri 30 40 kilo geliyor. Kanada, Amerika ve İngiltere'de üretiliyor. Geçen sene 2 milyon hindi yetiştirip sattık, bu yılki hedefimiz 2 milyon 400 bin. Türk halkı hindiyi sevdi. Birkaç ay sonra piyasaya ördek vermeye başlayacağız. Ördekleri Fransa'dan getirttik, eti çok lezzetli. Ayrıca bilirsin ciğerinden pate yapılıyor. Yarın Türkiye'de 15 milyon turist olacak, onların çoğu pate ister. Şu anda 150 bin ördek besliyoruz. Ayrıca Macaristan'dan da 2 bin tane sülün gelecek, onları avlayacağız. Sülün eti de çok güzel oluyor, hele portakallısı.

Eski Türk filmleri çok hoşuma gidiyor

Akşam en geç 22.30'da yatarım, sabah 06.30'da kalkarım. Kahvaltıda bir dilim ekmek, biraz peynir, biraz bal yerim, bir bardak çay ve süt içerim. Öğle yemeğinde ızgara balık ve salata olur. Akşamları ise genellikle sebze veya az et yerim. Öğle ve akşam yemeklerinde hiç ekmek yemem.

Sağlıklı olmak istiyorsan yediğini bileceksin, spor yapacaksın, muntazam uyuyacaksın. Öğle yemeklerinden sonra yarım saat kestiririm. Yakın zamana kadar tenis oynardım. Uzun yıllar daldım, kilometrelerce yüzerdim.

Televizyonda Brezilya ve Meksika dizilerini izlemeyi çok seviyorum. Eski Türk filmleri de çok hoşuma gidiyor.

Bazı filmlerin son sahnelerinde ağlarım, hele ayrılık filan varsa.

Gençliğimde en beğendiğim yıldızlar Ingrid Bergman ve Marilyn Monroe idi.

Bende 35 seneden beri tekne var, sonuncusu 15 senelik, adı Sülün.

Hediye alıp vermek gibi ádetim yoktur. Doğum günlerinde aile arasında yemek yaparız.

Çok az içki içerim, rakı, şarap ve birayı tercih ederim. Tek tük de sigara içiyorum.

Yapım icabı asık suratlı görünürüm ama, aslında çok yumuşak kalpliyimdir. Ben tabii bir insanım, içim dışım birdir.

Dünyada en çok beğendiğim şehir Kopenhag.

Kültür balığı üretme fikri ilk benden çıktı

- Kültür balığı üretme fikri ilk benden çıktı. Denizlerimiz sıfıra indi, binbir çeşit balık katliamından. Onun için çare olarak kültür balıkçılığına el attım. Teknolojiyi İngilizler’den aldık ama, İspanya ve Fransa da etkiledi beni. Levrek ve çipura çiftliği kurma konusunda uzman bir ingiliz firmasını buldum. Seferihisar'a kadar adım adım gezdikten sonra Ildır körfezinde karar kıldık. Ben bunları yaparken Yunanlı daha uyanmamıştı. Yumurtadan çıkarttığımız 15 milyon yavru balığı her gün teknelerle canlı canlı başta Sakız olmak üzere bütün adalara götürüyorduk. Ne zaman ki Yunanistan AB'ye girdi, hemen krediler alıp çiftliklerini kurdular. Yunanistan şu anda balık üretiminde bizden en az 10 misli büyüklükte.

Koçlar cimridir

- Selçuk bey için ‘‘Bir bardak su bile ısmarlamayacak kadar cimridir’’ derler. Bunu duyunca ilk kahkahasını patlattı.

Yener bey. nereden çıkarttın benim cimri olduğumu, ben tam tersi adamım yahu. İzmirliler benim ne kadar cömert olduğumu çok iyi bilirler. Rahmetli Vehbi bey cimriydi, Rahmi Koç da cimridir, ama ben onlar gibi değilim.

Rakiplerim arkadaşımdır

Allahtan çok korkarım, hep yardım etmesi için dua ederim. Şimdi bakıyorum bazı gençlerde hiç Allah korkusu yok. Bir kısmı ise yobazlığa meyilli. Bununu bir arası olmalı. Her fırsatta Allaha şükretmek lazım.

Gösterişi hiç sevmem, ruhum sadedir. Rakiplerimle hep dost olmuşumdur, onları arkadaş olarak görürüm.

Nazara inanmam, ama bir aydır İzmir Milletvekili Güler Aslan'ın hediye ettiği nazar boncuğunu cebimde taşıyorum.

Kumar, oyun bilmem, hayatımda piyango bileti bile almadım.

Gençliğimde madeni para koleksiyonu yapardım, şimdi öyle meraklarım kalmadı.

St. Joseph'de okurken 10 yıl keman dersi aldım. Ayrıca okul bandosunda tenor saksofon çalardım. Sene sonlarında Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde velilere konser verirdik.

Türkiye'de ilk kez et hayvanı üretimine biz başladık. Charalais, Angus ve Hereford türü dev inekleri n her birinden 900 kilo et alınıyor.