Hayatın sonu değil

Mesleğinde kariyer yapmaya çalışan bir insansınız. Kadınsınız veya erkek. Yaşınızın kaç olduğunun da pek bir önemi yok. Elbette kırklı yaşlardan itibaren erkekler çok daha fazla risk altında. Hiç ummadığınız bir anda göğüs ağrıları sizi sıkıştırabilir! Birgün doktorunuza gidiyorsunuz ve o da size damarlarınızda tıkanıklık olduğunu, her an kalp krizi geçirebileceğinizi, yani sizin kalp hastası olduğunuzu söylüyor. Yıkılmayın. Çünkü bundan böyle sizi uzun, belki de hiç bitmeyecek bir tedavi programı bekliyor. Ayrıca bu acı gerçeği ilk öğrendiğiniz anda ‘‘yapmanız gereken 50 temel şey’’i Amerikalı doktor Frederic Pashkow kitap haline getirmiş. Yani ilk anın şaşkınlığını üzerinizden atıp, doktor kotrolüne girmeden önce bilmeniz gerekenler bu kitapta ve tıbbi bir lisanla değil, basitçe anlatılıyor. İşte bazıları...

Önce sakin olun, kendinize zaman tanıyın. Paniğe kapılmayıp, sorununuzun tam olarak ne olduğunu öğrenmek zorundasınız. Başarılı bir tedavi için ne zaman, hangi adımları atmanız gerektiğini araştırın.

Hiç tanımadığınız bir ‘‘ülke’’yle karşı karşıya kaldığınızı düşünün ve onun dilini öğrenmeye çalışın. Örneğin çok sık duyacağınız kardiyak kelimesinin anlamı, kalbe ait olan... Kardiyolog ise özellikle kalp hastalıkları alanında uzmanlaşan doktor. Koroner bypass ameliyatı, balon anjiyoplasti gibi birçok tıbbi tanımlamayı da öğrenmeniz gerekecek.

Doğru doktor seçin. Doktorunuzla ilgili bilgiyi meslek örgütlerinden alabilirsiniz. Doktorunuza referanslarını ve geçmişini sorun. Eğer sağlık sektöründe arkadaşlarınız veya konuşabileceğiniz insanlar varsa, sorun.

Doktora gitmeden önce tüm şikayetlerinizi ve olup biteni liste haline getirin. Muayenehaneye gittiğinizde hazırlıklı olun.

Mutlaka ikinci bir doktorunuz olsun. İhtiyacınız olduğunda ona başvurabileceğinizi bilmelisiniz. Sağlık sigortanızı kontrol edin.

Sigarayı bırakın. Bu kitapta yer alan bazı öneriler isteğe bağlı olarak uygulanmayabilir ancak sigaradan uzaklaşmak kesinlikle yapılması gerekenler arasında.

Eğer sigara içmiyorsanız ancak evde, işyerinde çevrenizde sigara içenler varsa, onları uyarmalısınız, pasif içici olmamalısınız.

Kalp hastalıkları ve hipertansiyon genellikle birlikte ortaya çıkan hastalıklar. Tansiyonunuzu kontrol ettirmeli, eğer yüksekse düşmesi için tedbir almalısınız.

ŞÜPHECİ OLUN

Kalp hastalığı, tansiyonun yanısıra diyabetle de ‘‘yakın arkadaş’’tır. Özellikle kadınsanız ve diyabetliyseniz, düzenli olarak kontrolden geçmelisiniz. Kalp hastası olduğunuzu öğrendiğiniz anda diyabetik açıdan da incelenmelisiniz. Kan şekeri düzeyinizin normal olması için iyi bir beslenme rejimi uygulamalısınız.

Öğrendiğiniz herşeyi ailenize anlatın. Onların da bilgilenmesini sağlayın. Beslenme rejimlerinizden acil durumlarda yapılacaklara kadar herşeyi anlatın.

Sürekli bilgilenin. Yeni tedaviler, ilaçlar hakkında doktorunuzdan bilgi alın. Çeşitli yayınları takip edin.

Kalp hastalıklarıyla ilgili olarak İnternet'den yararlanın. Sağlık sayfaları ve sağlık dergileri de sizin için önemli bir kaynak olacaktır.

Şüpheci olun. Size verilen her bilgi için dedektif olmanız gerekmiyor ama önerilen tedavi, ilaç veya tavsiyeleri araştırın.

Size verilen ilaç, vitamin ve hormonlarla ilgili herşeyi ve prospektüsleri öğrenin.

Alacağınız ilaçlar göğüs ağrıları için olabilir, beta bloker, kalsiyum kanal blokerleri, diüretikler, kardiak ilaçlar, ritmi düzenleyenler olacaktır. Her ilacı doktorunuzla konuşmalı gerekirse tartışmalısınız.

Günde tek bir aspirin alın.

Her gün E vitamini almayı alışkanlık haline getirmelisiniz.

Eğer menopoz dönemindeyseniz ve hormon alıyorsanız, doktorlarınızın birbirleriyle sürekli görüşmesini sağlamalısınız.

HAZIR MISINIZ?

Siz bir kalp hastasısınız. Artık her tür işlem ve ameliyata hazır olmalısınız. Operasyonlarla ilgili bilgi alın, her adımda neler yapılacağını öğrenin.

Kalp hastalıkları vakıfları ve doktor örgütlerinden yararlanın.

Göğüs ağrısı başladığında ne yapmanız gerektiğini doktorunuza sorun.

Acil durumlar için aramanız gereken doktor, hastane, ambulans telefonları ve adresler herkesin kolay bulabileceği bir yerde olmalı.

Doğru hastaneyi seçmelisiniz. Kalp hastalıkları üzerine branşlaşmış hastaneleri tercih etmeniz daha faydalı olacaktır.

Kolesterol düzeyinizi ölçtürmelisiniz.

Eğer kolesterolünüz yüksekse, ona uygun diyet programını öğrenin.

Fazla kilolarınız varsa, hemen verin. Gerçekçi bir hedef koyun ve ne zaman egzersiz yapabileceğinizi doktorunuzdan öğrenin.

Yediklerinizdeki yağ oranını hesaplamayı bilmelisiniz ve bu oranlara göre beslenmelisiniz.

Nasıl alışveriş edeceğinizi, neler satın almanız gerektiğini kalp hastalıklarında uzman bir diyetisyenden öğrenebilirsiniz. Muhtemelen uzun süre diyetisyenle işbirliği yapacaksınız. Şekerden vazgeçmeniz gerekmiyor ancak miktarları diyetisyen size anlatacaktır.

Hastalığınıza uygun yiyecekleri pişirmeyi hemen öğrenmelisiniz.

İÇKİ İÇEBİLİRSİNİZ

Dışarda ne tür yemekler yiyebileceğinizi mutlaka bilmelisiniz. Özellikle sürekli dışarı çıkmayı gerektiren bir mesleğiniz varsa...

İçki için. Özellikle şarap içebilirsiniz.

Hareketlenin. Mutlaka koşmanız veya ağır spor yapmanız gerekmiyor ama canlanmalısınız. Egzersizi bir terapi gibi görün. Çünkü sizi rahatlatacak.

Yürüyün. Doktorunuz izin veriyorsa, koşun. Yüzün.

Stresden uzak durmalısınız. Gerginleşeceğinizi hissettiğiniz anda o ortamdan uzaklaşmayı başarın. Eğer ayrılamıyorsanız, rahatlama teknikleri ve nefes almayı öğrenin.

Sizi nelerin gerginleştirdiğini bilmiyorsanız, öğrenin, gerekiyorsa psikoloğa gidin.

İş yükünüzü azaltmak zorundasınız. Çünkü insanları gerginleştiren en önemli sebeplerden biri, iş yükü. Üstelik hiç farketmeden artabiliyor.

İlişkilerinizi gözden geçirin. Eşinizle, sevgilinizle, çocuklarınızla, arkadaşlarınızla ilişkilerinizi bugüne kadar değerlendirme fırsatınız olmadıysa, şimdi tam sırası. Sorunları ortaya çıkarın. Çözüm bulmak için çaba sarfedin. Onlarla konuşun.

Gevşemeyi öğrenin. Sizi nelerin rahatlattığını bilmek zorundasınız. Örneğin çay içerek rahatlıyorsanız, bunu farketmelisiniz.

‘‘Fransız olun!’’ Bunun anlamı rahatlayın. Fransızlar kendilerini olur olmaz sebeplerle üzmüyorlar ve stresden uzak durabiliyorlar. Siz de başarmalısınız.

TATİLE ÇIKIN

Kalp hastası olduğunuzu öğrendiğiniz anda, tatile çıkabilirsiniz. Özellikle hiç görmediğiniz, gitmeyi istediğiniz bir yer varsa, hiç düşünmeden gidin, tatil yapın. Hatta sağlık koşulları elverişliyse bugüne kadar düşündüğünüz değişikliği yapabilir, küçük bir yere yerleşebilirsiniz de.

Kalp hastalığı hayatın sonu değil. Size öğretilenleri uygulayarak, hayatınıza devam etmelisiniz. Hasta psikolojisinden uzak durun.

Seksten zevk alın. Seks yapmaya devam edin.

Günde en az bir kere kahkalarla gülmelisiniz.

Seyahatlere çıkabilirsiniz. Tek yapacağınız, seyahate çıkmadan önce doktorunuzla konuşmak.

Bugüne kadar hayvan almak isteyip, almadınız mı? Artık alın.

Eğer kalp hastalıkları ilgili dernek, vakıf veya hasta örgütleri çalışmalarına katılın.

Gönüllü olun. Bugüne kadar yapmak isteyip de yapamadığınız konularda gönüllü olun.