Plastik poşet yasağı yayılıyor

Kaliforniya'nın Demokrat Partili Valisi, plastik poşeti yasaklayan kanunu imzalayarak yürürlüğe koydu. Yasak kapsamında, büyük marketlerin gelecek yaz ayından itibaren, küçük dükkanlar ve eczanelerin ise 2016'dan itibaren müşterilerine sattıkları malları plastik poşet içinde vermesi yasak. ABD'nin Los Angeles, San Francisco gibi eyaletlerinin bazı kentlerinde var olan yasak sonrasında dayanıklı alışveriş çantaları marketlerde müşterilere 10 cent karşılığında verilecek.

Vali Brown, yasayı imzalamasının ardından yaptığı açıklamada "Sahilleri, parklar ve okyanusu kirleten plastik poşetleri yasaklayan ilk eyaletiz ancak son olmayacağız" ifadelerini kullandı.

Plastik poşet üreticileri ulusal koalisyonu, yasağa tepki göstererek, kanunu iptali için referandum yapılmasını talep edeceklerini söyledi.

Kanun, plastik poşet üreticilerinin istihdam kaybı konusundaki endişelerini gidermek amacıyla plastik poşet üreticilerine dayanıklı alışveriş çantaları üretimine geçmeleri için 2 milyon dolar kredi verilmesini öngörüyor.

NEDEN?

Plastik poşetler kanserojen etkiye sahip. Güneş ışınları ile parçalanmaya başlayınca etkileri daha da artıyor.
Plastik poşetler, çözünme aşamasında toprak ve suyu zehirliyor. Böylece besin zincirine girerek doğal hayatın geleceğini tehdit ediyor.
Denizlere her yıl milyonlarca kilo plastik poşet atılıyor. Dünya yüzeyinin henüz plastik çöplüğüne dönüşmemiş olmasının başlıca sebeplerinden biri, deniz diplerinin çöplük olarak kullanılması. (U.S. National Academy of Sciences).
Plastik poşetler birçok hayvanın ölümüne yol açıyor. Plastik torbalar balina, yunus, fok gibi memeli hayvanların yanı sıra balıklar ve deniz kaplumbağaları gibi 200 farklı deniz canlısının hayatını tehdit ediyor. (World Wildlife Fund Report 2005) Dünya Doğa Vakfı’na göre deniz hayvanları, atılan naylon poşetleri yiyecek sanıp yedikleri için, her yıl 100 binin üzerinde balina, fok, su kaplumbağası ve kuş ya sindirim sistemleri bozularak hastalanıyor ya da ölüyor. Karada ise inekler, keçiler ve öteki hayvanlar yem ararken genellikle plastik parçalarını da yiyorlar. Bu nedenle hayvanlar hastalanıyor hatta ölüyor.
Plastik poşetlerin imhası sırasında çok tehlikeli gazlar açığa çıkıyor. Yapılan araştırmalara göre 1 yılda sadece ABD'de 12 milyon varil petrol plastik poşet yapımı için kullanılıyor. 4 kişilik bir aile yılda 1460 adet kadar poşet kullanıyor. Ortalama olarak her insan her gün bir poşet kullanıyor ve atıyor.

DÜNYADA NASIL UYGULANIYOR?

FRANSA: Paris'te naylon torba kullanımı 2009'dan beri yasak.
HİNDİSTAN: Yeni Delhi ve Bombay başta olmak üzere, 4 bölgede yasak.
TAYVAN: Hem plastik poşet hem de plastik çatal-bıçak kullanımı yasak.
İRLANDA: Naylon torba kullanmak isteyen, 20 cent vergi ödüyor. Uygulama poşet kullanımını azaltıyor.
KENYA: 2008 itibarıyla tüm ülkede naylon poşet yasaklandı.
GÜNEY AFRİKA: İnce torba yasak, geri dönüşümlü olanlar serbest.
RUANDA: 2008 yılından itibaren naylon poşet kullanımı bütün ülkede yasak.
ÇİN: Naylon poşetleri ücretli yaparak her yıl 37 milyon fıçı petrol tasarrufu gerçekleştiriyor.
UGANDA: İnce naylon poşetler yasaklanırken, kalın poşetler ise vergi ödenerek kullanılabiliyor.

KORKUTAN GERÇEKLER

- İstanbul'da her gün 10 bin ton çöp toplanıyor. Bunun bin tonu plastik.
- Kadıköy'de her gün 600 ton çöp toplanıyor. 60 tonu plastik poşet.
- Türkiye'de bir kişi ortalama bir yılda 312 adet poşet kullanıyor.