Apandisit hakkında bilinmesi gerekenler
Güncelleme Tarihi:
Günün Uzmanı: Op.Dr. Ender Berke
Oluşturulma Tarihi: Kasım 23, 2004 00:10
Akut apandisit olarak adlandırılan, karın boşluğunun sağ alt taraftaki appendiks isimli organın -diğer bir deyişle kör bağırsağın - iltihaplanması ile oluşan tabloya, en sık çocuklar ve gençlerde rastlanır. Akut apandisitin oluşumuna, apandiks denilen kör bağırsağın içindeki kanalın tıkanması neden olur.
Bu tıkanmanın en sık nedeni, duvarındaki lenf dokusunun şişmesi de olsa, küçük limon çekirdeği, kavun çekirdeği, gaita taşı ve hatta kıl kurdu gibi parazitlerin de neden olduğu ortaya çıktı.
Uzun yıllar önce tanımlanmışsa da akut apandisit hálá en yüksek yanlış tanı oranına sahip acil cerrahi durumdur. Erken tanı ve acil ameliyat, başarılı bir apandisit tedavisinin temel kuralları.
Hangi tür ağrı ve belirtiler apandisit düşündürür?
Apandisit başlangıcında, karın ağrısı ilk olarak göbek çevresinde olduğu için çoğunlukla hastalar tarafından mide ağrısı olarak değerlendirilir. Mide ağrısına eşlik eden iştahsızlık, bulantı ve kabızlık hissi ilk belirtiler olabilir. Hastalar bu dönemde antiasit vb. mide ilaçları aldıkları halde rahatlayamadıklarını ifade ederler. Ancak iltihabi olay ilerledikçe, karın ağrısı sağ kasığın üzerindeki bir alana yerleşir.
Ayırıcı tanı nasıl konur?
Akut apandisitin ayırıcı tanısı küçük çocuklar, hamileler ve yaşlılarda zordur. Bu hastalarda tipik bulgular olmadığı için, geç ve zor tanı konur. Bu nedenle, apandisit komplikasyonları ile karşımıza çıkarlar. Akut apandisitin ayırıcı tanısında, aynı apandisit tablosunu yapan ailevi Akdeniz ateşi, kadınlarda jinekolojik iltihaplar, dış gebelik, besin zehirlenmelerinde, idrar yolu iltihabı ve taşları, ince barsağın son kısımlarını tutan iltihaplar (Crohn Hastalığı) ve divertikülit denilen kalın bağırsak duvarındaki keselerin iltihabi durumları düşünülmeli.
Acil ameliyata nasıl karar verilir?
Akut apandisit tanısı, deneyimli genel cerrahi uzmanının yapacağı karın muayenesi ile konur. Kanda iltihabi olaylarda artan lökosit sayımı, ateş ölçümü, ayakta çekilen karın filmi, karın ultrasonografisi ve şüpheli durumlarda karın tomografisi yardımcı ve tanıyı destekleyen yöntemlerdir.
Tanı konulduğu anda tedavisi acil ameliyattır. Ameliyat dışında başka bir tedavisi yoktur. Ameliyat ertesi güne ertelenemez. Apandisitin ilerleyerek karına yayılması veya abseleşmesiyle ölümcül olabilir.
Ameliyat seçenekleri nedir?
Apandisit ameliyatı, uzun yıllardan beri karnın sağ alt tarafından yapılan kesi ile açık yöntemle yapılır. Son 10 yılda gelişen laparoskopik yani kapalı cerrahi yöntemiyle safra kesesi, fıtık ameliyatları gibi rutin olarak acil apandisit ameliyatları da yapılabiliyor. Her iki yöntem de rutin olarak uygulanıyor. Ameliyat yöntemi seçimi genel cerrahın deneyimi ve çalıştığı hastanenin olanaklarına göre değişebiliyor.
Laparoskopik ameliyatın avantajları nedir?
Laparoskopik apandektomi ameliyatı, 3 küçük kesiden yapıldığı için klasik açık ameliyata göre daha az ağrılı olup, ameliyat sonrası daha az yara enfeksiyonu görülmesi, hızlı iyileşme, daha kısa süreli hastanede kalış, hareket kısıtlaması olmadan hızla günlük hayata dönüş ve daha az yara izi kalması gibi açık ameliyata göre üstünlükleri var. Şişman kişilerde daha güvenle ve rahat uygulanması da kapalı ameliyatın bir diğer avantajı.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN
Uzun yıllar önce tanımlanmışsa da akut apandisit hálá en yüksek yanlış tanı oranına sahip acil cerrahi durumdur. Erken tanı ve acil ameliyat, başarılı bir apandisit tedavisinin temel kuralları.
Hangi tür ağrı ve belirtiler apandisit düşündürür?
Apandisit başlangıcında, karın ağrısı ilk olarak göbek çevresinde olduğu için çoğunlukla hastalar tarafından mide ağrısı olarak değerlendirilir. Mide ağrısına eşlik eden iştahsızlık, bulantı ve kabızlık hissi ilk belirtiler olabilir. Hastalar bu dönemde antiasit vb. mide ilaçları aldıkları halde rahatlayamadıklarını ifade ederler. Ancak iltihabi olay ilerledikçe, karın ağrısı sağ kasığın üzerindeki bir alana yerleşir.
Ayırıcı tanı nasıl konur?
Akut apandisitin ayırıcı tanısı küçük çocuklar, hamileler ve yaşlılarda zordur. Bu hastalarda tipik bulgular olmadığı için, geç ve zor tanı konur. Bu nedenle, apandisit komplikasyonları ile karşımıza çıkarlar. Akut apandisitin ayırıcı tanısında, aynı apandisit tablosunu yapan ailevi Akdeniz ateşi, kadınlarda jinekolojik iltihaplar, dış gebelik, besin zehirlenmelerinde, idrar yolu iltihabı ve taşları, ince barsağın son kısımlarını tutan iltihaplar (Crohn Hastalığı) ve divertikülit denilen kalın bağırsak duvarındaki keselerin iltihabi durumları düşünülmeli.
Acil ameliyata nasıl karar verilir?
Akut apandisit tanısı, deneyimli genel cerrahi uzmanının yapacağı karın muayenesi ile konur. Kanda iltihabi olaylarda artan lökosit sayımı, ateş ölçümü, ayakta çekilen karın filmi, karın ultrasonografisi ve şüpheli durumlarda karın tomografisi yardımcı ve tanıyı destekleyen yöntemlerdir.
Tanı konulduğu anda tedavisi acil ameliyattır. Ameliyat dışında başka bir tedavisi yoktur. Ameliyat ertesi güne ertelenemez. Apandisitin ilerleyerek karına yayılması veya abseleşmesiyle ölümcül olabilir.
Ameliyat seçenekleri nedir?
Apandisit ameliyatı, uzun yıllardan beri karnın sağ alt tarafından yapılan kesi ile açık yöntemle yapılır. Son 10 yılda gelişen laparoskopik yani kapalı cerrahi yöntemiyle safra kesesi, fıtık ameliyatları gibi rutin olarak acil apandisit ameliyatları da yapılabiliyor. Her iki yöntem de rutin olarak uygulanıyor. Ameliyat yöntemi seçimi genel cerrahın deneyimi ve çalıştığı hastanenin olanaklarına göre değişebiliyor.
Laparoskopik ameliyatın avantajları nedir?
Laparoskopik apandektomi ameliyatı, 3 küçük kesiden yapıldığı için klasik açık ameliyata göre daha az ağrılı olup, ameliyat sonrası daha az yara enfeksiyonu görülmesi, hızlı iyileşme, daha kısa süreli hastanede kalış, hareket kısıtlaması olmadan hızla günlük hayata dönüş ve daha az yara izi kalması gibi açık ameliyata göre üstünlükleri var. Şişman kişilerde daha güvenle ve rahat uygulanması da kapalı ameliyatın bir diğer avantajı.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN