Haliç'in temizlenmesi hayal dediler

Büyükşehir Belediyesi'nin Haliç'te 2002 yılında yüzülebileceği iddiası, burada yürütülmekte olan temizlik projesine yönelik eleştirileri gündeme getirdi. Bazı uzmanlar bu sürenin çok kısa olduğunu, temizlik projesinde önemli eksiklikler bulunduğunu söyledi.

Tamaman popülizm

Türk Deniz Araştırmaları Vakfı Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk

‘‘Belediye Başkanı’nın söyledikleri tam bir ham hayal. Bizim yaptığımız çalışmalar, Haliç’teki yaşama ilişkin tüm parametrelerin zayıfladığını gösteriyor. Haliç, bugün tamamen yaşamın olmadığı bir sistem halindedir. Marmara Denizi ve boğazlardaki genel, bakteriyel kirlenme seviyesinin artışı varken, -böyle büyük bir su kütlesinde, Haliç gibi küçük ve sınırlı bir alanda, daha kolektör kuşatma işlemleri bile tamamen bitmemiş bir alanda, o kadar yatırıma rağmen- Haliç’in kurtulduğunu veya kurtarıldığını söylemek, popülizmden başka bir şey değil. Bunların bilimsel bir değeri yok. İki yıl sonra belki bunlar Haliç’te denize girerler, ancak kirli denize girerler.

‘‘Haliç’in temizliğine harcanan büyük paralar da ayrı bir tartışma konusu. Sorunun çözümünün 2-3 veya 5 yılla sınırlandırılması da çok yanlış.’’

En az on yıl sürer

İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Cumali Kınacı

‘‘Dileriz öyle olur, ama çok zor. Birincisi, daha hala Kağıthane’deki Kağıthane Deresi’nden endüstriyel, kirli atık sular doğrudan Haliç’e giriyor. İkincisi, tarama yapıldıktan sonra doğal dengenin oluşması için uzun bir zaman gerekiyor. Öyle hemen 1-2 yılda olacak şey değil. Oradaki doğal dengenin oluşması en az 10 yıl sürer. Özellikle Valide Sultan Köprüsü’nün Haliç’ten kalkması gerekiyor. O köprü orada olduğu sürece, onun iç tarafında kalan kısım hiçbir zaman dengeye ulaşamaz ve kısa sürede tekrar dolar, erozyonla toprak tekrar dolduracaktır taranan kısmı. İyiniyetli olarak temennimiz Sayın Gürtuna’nın söylediklerinin gerçekleşmesi, ama ben gerçekçi bulmadım.’’

On yıl sonra bile yüzmem

Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Meltem Bilgiç

‘‘Boğaz’da bile yüzülemezken, Haliç’te nasıl yüzülebilir? Ana kolektör hattı tamamlanmadan 13 ayrı noktadan denize, Haliç’e deşarj var. Bu kolektör hattı tamamlanmadan dip çamurları taş ocaklarına basıldı. Mermer işleme yerlerinin dinlendirme havuzlarından derelere yüksek miktarda atık deşarjı var. Bunlar için önlem alınmadan Haliç çamuru çekilmeye başlandı. Önceden yapılması gereken çalışmalar sonradan yapılıyor. Eski taş ocakları çamur toplama havzası olarak kullanıldı. Oradan sızan suların tekrar Haliç’e döndüğü yönünde şüpheler var. Çünkü çok fazla endüstriyel atık taşıyor. Haliç’in rekreasyon alanı olarak düzenlenmesinden çok memnun olurum, ama ‘Haliç’te yüzülebilir mi?’ derseniz, ben değil 2 yıl, 10 yıl sonra bile Haliç’te yüzmem. İnsan sağlığı için risk taşır.’’