Bir logonun başarısı, aklımızda yer etmesinde yatıyor. Bazı logoların çok basit olması, bu işin de basit olduğu anlamına gelmiyor. Aksine logo yapmak, yaratıcılık, eğitim ve profesyonellik gerektiren bir iş. Biz de ünlü grafikçi, tasarım ustası Bülent Erkmen'e gittik, önüne Türkiye'nin en tanınmış şirket, parti, kulüp ve kurumlarının logolarından bir seçme koyduk ve yorumlamasını istedik. En kötü notu siyasi partiler aldı.
Kıbrıs’ı bile sıkıştırmışlarParti logolarında parti temsilcisi kağıt üstünde nasıl bir logo istediklerini kabaca çizer. Ne istediklerini anlatmaya çalışır. Bu logoda her şey birarada. Arı var, altında petek şeklinde bir Türkiye var. Üstte ve altta tamamen uyumsuz Anavatan ve Partisi yazıları. Hatta araya Kuzey Kıbrıs bile sokuşturulmuş. Renkler, harfler ve dış çerçeve birbirine tamamen uyumsuz.
Her tarafı problemliBu logonun her tarafı problemli. Burada zemin dağınıklığı ve tasarımsızlığı kurtarmak için çare olarak düşünülmüş. Ay da kötü bir desen. Uçları nereye dönük belli değil. Yıldızlar neye göre oraya kondurulmuş? O da belli değil. Ayrıca, yazı bilmiyorlar: Saadet Partisi yazısı hem karakter olarak hem de düzen olarak yetersiz. Örneğin ‘S’nin ve ‘İ’nin çerçeveye mesafelerine bakarsanız özensizliği görürsünüz.
Kıratla yazının hiçbir uyumu yokÖncelikle, kırmızı zemin üzerine kondurulmuş gibi duruyor. Kıratla üzerindeki DYP yazısının hiçbir uyumu yok. DYP ibaresi yapılmış gibi değil de yazılmış gibi. Yazı logoda o kadar ufak duruyor ki küçültme yapıldığında okunmaz. Mesela kartivizite bastırıldığında DYP yazısı okunamayacak derecede ufak olur.
Baştan aşağı yanlışBaştan aşağı yanlışlarla dolu. Bir kere renklerde degrade var ki logoda son derece yanlış. Renklerin değişmez olması lazım. Yazı karakterlerinde de uyumsuzluk göze çarpıyor. Zaten niye AK Parti diye yazılmış ki? AKP çok daha iyi giderdi. Şu ‘P’’nin haline bakın. Ne ‘A’ ile arası düzgün ne kendisi. Ayrıca ‘İ’nin noktasında da problem görünüyor. Modern bir tasarımla en ufak alakası bulunmuyor.
Noktaları problemliÇok eski yıllardan kalan ama klasik. Geçen yıllarda ‘Ş’nin virgülünü noktaya çeviren bir yenilik yaptılar ama bu banka yönetimi tarafından kabul görmedi. Bu yeniliği göre ‘İ’ ve ‘Ş’nin noktaları birbirine uyumlu olacaktı. Zaten bu ‘Ş’ler ve ‘Ç’lerin noktaları çok problem yaratıyor.
Küçültünce bozulurYazı tipinde ve harf aralıklarında problem var. Her mecrada kullanılabilecek logolardan değil. Renkteki degradeden dolayı küçültünce özelliğini kaybeder. Ortadaki arının çevresiyle uyumu yok. Zamanında okulun bir hocasına çizdirmişlerdir. Muhtemelen de Mimarlık Fakültesi'ndendir.
Bira yazısı uyumsuzBaşarılı sayılabilecek bir logo. Akılda kalacak bir tasarım. Gıdayla ilgili olduğu hemen anlaşılıyor. Bu tasarımla amaçladıklarını başarmışlar. Ancak alttaki BİRA yazısı logoyla uyumsuz. Efes Pilsen yazısının tersine yapılmış gibi değil de yazılmış gibi duruyor.
Ne anlatıyor belli değilTamamen yetersiz bir tasarım. Ne anlatılmak istendiği belli değil. Zemin bu yetersizliği
kapatmak için kullanılmış olabilir. Yukarıdaki yıldızların neye göre dizildiği de hiç belli değil.
Ç’nin noktası sorunluZaman içinde
Koç'u koç haline getirdiler. Tabii uluslararası olmayan tüm karakterler gibi ‘Ç’ harfinin noktası problem yaratıyor. Başka kurumlarda olduğu gibi onlar da henüz tam bir çözüm bulamadılar.
Sanki Araplara yapılmışBu logonun niçin yapıldığı şimdiye kadar anlaşılamadı. Amerikalılar Türkiye için tasarlamışlar ama daha çok Araplar'a uygun çizilmiş gibi duruyor. Onların yaptıkları açıklamadan da bir şey anlaşılamadı.
Birşeyleri temsil ediyorDaha sonra Mimar Sinan Üniversitesi'nde öğretim üyesi olan birisi tarafından çizilmişti. Temsil ettiği bir şeyler var. Yedi tepe ve camiler gibi. Alttaki yazının da çizimle uyumunu görüyoruz.
Fazla sade ve özensizKulüp amblemleri fazlasıyla sade ve özensiz çizim gibi duruyor. Sanki dolma kalemle çizilmiş gibi duruyorlar. Sanki hepsinin tasırımı bir modernizasyona ihtiyaç duyuyor.
Beşiktaş ambleminin kenarlarına bakınca çizgilerin iyi bir özenle çizilmediği anlaşılıyor. Ortadaki ay-yıldızda da bir belirsizlik var. Yıldız çok ufak. Ay düzgün çizilmemiş. ‘1903’ ve ‘Beşiktaş’ yazıları da siyah beyaz çizgilerle yeterince uyumlu değil.
Galatasaray ambleminde de ‘G’ ve ‘S’ harfleriyle dıştaki çerçeve birbirine uyumlu değil.
İyi bir logo nasıl olmalı Yazı ve çizim uyumu çok önemlidir. Özellikle yazı, logonun içinde yazılmış gibi değil yapılmış gibi durmalıdır. Örneğin Vakko ve Arçelik'te bu uyum açıkça gözüküyor.
Logoları işaretler olarak görüyorum. Zamanın yüklediği işaretler. Aklımızda yer ederler.
Renklerin değişmez, dayanıklı olması lazım. Bu nedenle logoda degrade (rengin koyu tondan açık tona doğru değişmesi) kullanılmamalıdır. Her yerde, her tür mecrada kullanabilmeli. Her tür mecraya uygun olması gerekir. Aynı şey yazı karakterleri içinde geçerli.
Onlar kusursuzYazıyla çizim çok uyumluAhmet Güleryüz'e yaptırılan bir çizim. Mesela Arçelik yazısıyla çizimin birlikteliği gayet iyi gözüküyor. Çünkü harfler ve çizim birbirinden ayrılmaz, vazgeçilmez olmalıdır.
Akılda kalacak bir tasarımVakko logosunu Fransızlara çizdirdi. İşaret ve yazının uyumu açıkça görünüyor. Akılda yer edecek bir tasarım. Yazı karakterleri son derece iyi seçilmiş.