Kriz, bankaları otelci yapacak

Doluluk oranları üçte bire kadar düşen turistik tesisler, kredi borçlarını ödeyemez hale geldi. Turizmciler, acil önlem alınmaması halinde, turistik tesislerin bankaların mülkiyetine geçeceği uyarısında bulunuyor.

SON yılların en sıkıntılı sezonuna giren turizm sektöründe yaşanan kriz, bankaları otel sahibi yapacak. Güneyde pek çok tesiste doluluk oranının sezon normallerinin üçte birine indiğini belirten turizmciler, ‘‘Turistik işletmeler banka kredilerini ödemekte zorlanıyor. Gerekli önlemler alınmazsa pek çok tesis bankaların eline geçecek’’ uyarısında bulundu.

Türk turizminin özellikle son 10 yılda çok hızlı büyüdüğünü belirten Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Başkanı Türgen Şevki Bulut, turizmdeki krizin Türkiye'nin dünya turizminden aldığı pazar payının büyümesinden rahatsızlık duyan ülkelerin olumsuz propagandaları olduğunu savundu.

‘‘Çetebaşının yakalanması krizin bahanesi oldu’’ diyen Bulut, şöyle devam etti:

‘‘Sektörümüz içinde eşgüdümün olmaması ve ulusal bir turizm politikası saptayamamız, pastası küçülen ülkelerin ekmeğine yağ sürdü. Bütün meslek tercübemle Türk turizminin son 30 yıldaki en kötü günlerini yaşadığını söyleyebilirim.’’ Otellerdeki doluluk oranının 20-40 dolayında olduğunu Bulut, krizin sektöre etkilerini şöyle değerlendirdi:

SEL FELAKETİ GİBİ

‘‘Öncelikle çalışanları ücretsiz izine çıkarttık. Çoğu kredi ile çalışan otellere nakid girişi olmadığı için büyük fiyat indirimlerine gidildi. Turizmde yaşanan gözle görülmeyen bir sel felaketidir aslında. Ne yazık ki sel felaketine yapılan acil yardımlar bizim sektörümüze yapılmadı.’’

Bulut, Turizm Bakanlığı ve özel sektörün ortaklaşa tanıtım ve pazarlama atağına geçmesini isteyerek, ‘‘Türkiye'de siyasi ve ekonomik istikrar olmadığı için turizm de krizle beraber yaşamasını öğrenmeli. Güneşli havada sektör toplantılarına kimse gelmezken, yağmurlu havada doluşmaya başladılar. Ne yazık ki şemsiye için bile kimsenin cebinde para yok. Turizmin geleceği için tesislerin işler tutulması çok önemlidir. Burada devlete büyük iş düşüyor’’ dedi.

Ağlamak işe yarasaydı parayla ağlayıcı tutardım

ANTALYA Valisi Hüsnü Tuğlu, ‘‘Antalya'da güvenlik sorun yoktur. Bundan sonra da olmayacaktır’’ dedi. Bulut, turizm işletmelerinin yöneticilerini de eleştirerek, ‘‘Ağlamakla bir yere varılsaydı, ben de sizinle ağlardım hatta parayla ölü ağlayıcıları bile tutardık. Moralimizi yitirmeyelim Türkiye aleyhine çalışanların ekmeğine yağ, bal sürmeyelim’’ dedi.

Turizmde yaşanan krizi, güvenlik sorunu ve sektörün hataları dışında Avrupa'nın politikasına bağlayan Tuğlu, yılın ilk 5 ayında Antalya'ya gelen turist sayısında, geçen yıla göre yüzde 28 düşüş olduğunu söyledi.

Tuğlu, Antalya'nın Türkiye'ye gelen yabancı turistlerin üçte birini misafir ettiğini belirterek, ‘‘Antalya'da güvenlik sorunu yoktur. Bundan sonra da olmayacaktır. Antalya'da bir tek terörist yoktur. Bundan sonra da giremeyecektir. Yaşanan kriz, güvenlik sorunu ve sektörün hatası dışında Avrupa'nın politikasından kaynaklanıyor’’ dedi.

Vali, bu yılki turizm sezonuyla ilgili şu bilgileri verdi: ‘‘Geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yılın ilk 5 ayında 185 bin eksiğiyle 570 bin yabancı turist geldi. Fransız turistlerde ise yüzde 100'lük bir artış gözlendi. Bu çelişki araştırılmalıdır. Antalya'ya inen yerli yabancı, günlük uçak sayısı da ortalama 7-8 eksiğiyle 70 dolayındadır.’’

Turizmde Almanya'nın ağırlığı azaltılmalı

Hotel Sun Zeynep Genel Müdürü Salih Çene: ‘‘Krizin ana nedeni, bizim turizmimizin büyük ölçüde bağlı olduğu Avrupa'nın, Türkiye'nin ekonomik olarak güçlenmesini engellemek için uyguladığı politikadan kaynaklanıyor. Geçen yıl mayısta dolu olan otelimiz bu yıl yüzde 47'ye ulaşabildi. Rus pazarına ağırlık verdik. Çözüm önerim, Türkiye Avrupa saplantısından kurtulup, BDT, Balkan ve Arap ülkelerine yönelmelidir. Alman pazarı yüzde 10'luk bir kapasiteye düşürülmeli. Zaten gelecekte de o orana inecektir.’’

Doluluk oranı yüzde 25'e düştü

Grida Village Tatil Köyü Genel Müdürü Tayfun Zeytinbaş: ‘‘Krizi AB'nin kendi pazarını korumak için Türkiye karşıtı önlemlerine bağlıyorum. Apo bahane edildi. Krizin bize etkisine gelince ocak ayı itibariyle yüzde 75'i satılmış olan otel şu anda yüzde 25 dolu. Özellikle Avrupa pazarında fiyat kırmadık fakat Rus pazarında ufak tefek fiyat ayarlamaları yaptık. Çözüm, tanıtımdan geçiyor.’

Terör haberleri fazla abartılmasın

Hotel Justiniano Beach Genel Müdürü Ramazan Aslan: ‘‘Krizin nedenini tanıtım ve alt yapı yatırımlarındaki yetersizlik olarak tanımlıyorum. Bizim otelimiz yüzde 70 dolu fakat eski müşterilerimiz, bizi tanıyanlar geliyor. Çözüm üretmek için sektörün devletle elele vererek işbirliği yapması gerekiyor. Özellikle televizyonların terör haberlerini abartmasının faturası da bize çıkıyor. ‘

Bu kriz önümüzdeki yıllara da yansır

Martı Myra Genel Müdürü Aydın Aytuğ: ‘‘Ben 30 yıldır bu meslekteyim Körfez krizi de dahil hiç böyle bir kriz görmedim. Geçen yıl mayıs ayında yüzde 95 olan doluluğumuzu yüzde 45 ile kapatacağız. Geçen yılki misafirlerimiz arasında Almanlar yüzde 40, Ruslar yüzde 20'ydi. Şimdi bu oran ters döndü. Bizim tatil köyümüzde her şey fiyata dahil olduğu için fazla fiyat kıramıyoruz. Ne yazık ki genelde yüzde 20'lik bir fiyat düşüşü oldu. Fiyatlar tedricen yükseleceği için kriz, önümüzdeki yıllara da yansıyacaktır. Bu yıl yerli pazardan daha çok müşteri bekliyoruz. Otel yatak kapasitesi her yıl yüzde 10 artıyor. Gelen turist oranının çok üstündeki bu büyüme durmalı turizm yılın 12 ayına, dalma turizmi gibi çeşitlendirilerek yaygınlaştırılmalıdır.’’