Çocukların masumiyet gösterisine dikkat

‘Beni sevseydin, daha fazla televizyon seyretmeme izin verirdin’ ya da ‘Neden annem bu kadar iyi ama sen bu kadar kötüsün’ gibi sözler ve masum bakışlar, pek çok anne-baba için tanıdıktır. ÇocuÄŸun çıkar için ebeveynlerini kullanımına bir son vermek ve ortaklığı cesaretlendirmek aslında son derece kolay. ÇocuÄŸunuzun duygularınızı kontrol ederek yönetimi ele almaya çalışmasına dikkat edin. ‘Beni sevmiyorsun! EÄŸer sevseydin daha fazla televizyon seyretmeme izin verirdin. Herkesin babası ve annesi izin veriyor. Onlar çocuklarını seviyor ve sen beni sevmiyorsun!’ Bu ifadeler pek çok anne ve baba için tanıdıktır. Bu ısrarcı tutum bir yandan çocuÄŸun baÅŸka ÅŸansının olmadığını bildiÄŸini de gösterir. Ama gene de bu istekler evi sarsar ve birçok aile buna kızgınlıkla karşılık verir. Çocuklar kontrol etmeyi severler, denerler ama unutulmamalıdır ki bu gibi anne babalarında hissetmek daha çok istedikleri ve ihtiyaç duydukları ÅŸeydir. Çocuklar özgür olmaya çalışırlar. Ailelerin sınırlarını öğrenmek adına kendi çıkarları için onları kullanarak sınırlarını denerler. Aileler de, kendi çıkarları doÄŸrultusunda çocuklarını kullandıklarını unutmamalıdırlar. Aileler bazen, tehdit, ödül, rüşvetlerle çocuklarının davranışlarını etkilemeye çalışırlar. Zamanla çocuklar kendilerine ailelerini model almayı öğrenirler. Ä°lk üç yaÅŸ çocuÄŸu bile zamanla basitçe ilgi istemek yerine, en sevdiÄŸi kitabı anne-babasına okuması için getirerek daha çok dikkat çekebileceÄŸini öğrenir. Ãœzgün gözükmek ya da kanepede oturan ebeveyne sokulmak da etkili davranışlardandır.ÇIKAR İÇİN KULLANIM NASIL BAÅžLARÄ°lk beÅŸ yaÅŸta çocukların anneleri, kendileri dışında çocuÄŸun bakım ve gözetmini belli süre ile üstlenen yetiÅŸkinlerin ‘Senin yanında böyle davranıyor. Sen yokken çok uslu’ söylemlerini sıkça duyarlar. Bu durum annesini kontrol etmekten çok, çocuÄŸun güvenli bir alanda duygusunu ifade edebilme kolaylığından kaynaklanır.Bazı durumlarda kontrol etmek güvenli bir alana bakılmasından kaynaklanan olumsuzluklardır. Tüm gün boyunca okulda ya da yuvada öğretmenleri ve arkadaÅŸlarıyla sorunsuz bir ÅŸekilde zaman geçiren ve söz dinleyen çocuk, günün sonunda annesini gördüğünde annesine bakar ve peÅŸinden aÄŸlamaya baÅŸlar. Bazen anne onu kucağına alana kadar hıçkırıklarla aÄŸlayarak kontrol edilemez. Annesi kucağına aldığında ise sanki rahatsızmış gibi kıvranır ve annesinin onu öpme hareketine başını baÅŸka tarafa çevirerek karşılık verir. Anneler çocukların, okulda bırakılmaktan dolayı kızgın olduklarını düşünseler de aslında çocuklar annelerinin kucaklarında güvenlikte olduklarını ve sevildiklerini hissettiklerinden bu duygularını göstermeye cesaret edebilirler. AÄŸlarlar çünkü kendilerini güvende hissederler. Çocuklar, ebeveynlerin birbirleriyle olan çatışmalarını da kendi çıkarları için kullanmayı tercih edebilirler. Bu onların kimin patron olduÄŸunu ve sınırlarını test etmeleridir.‘Annem yapabileceÄŸimi söyledi ama sen yapamayacağımı söylüyorsun. Neden annem bu kadar iyi ve sen bu kadar kötüsün?’EÄŸer bu testin sonucu tarafların birinin geri adım atmadığı bir tartışmaya dönüşüyor ise bu çocuk için iÅŸe yarar bir durumdur, ve ebeveynlerinin verilen kararlar için birbirlerine arka çıkmak yerine kavga ettiklerini keÅŸfeder. EÄŸer anlaÅŸmazlığı ateÅŸlendirirse, kendi istediÄŸinin olabileceÄŸini fark eder. Bu ona tehlikeli bir güce sahip olduÄŸu duygusunu verir, sonuçta güvensiz ve endiÅŸeli bir çocuk geliÅŸir. Çıkar için kullanım, neredeyse çocuÄŸun günün tamamında yer alır. Yemek zamanında, yemeÄŸin, ebeveyni tarafından yerden alınıp alınmayacağını test etmek için yere atılması ÅŸeklini alır. Daha büyük bir çocuk, ‘Bu hamburgeri yemeyeceÄŸim ama bir sandviç olsa yerdim’ diyebilir. Bir ebeveyn ‘Tabağındakiler bitmeden tatlı yiyemezsin’ tehdidini kullanabilir. Yatma zamanında ise bir bardak daha su isteÄŸi ya da ‘Yine tuvalete gitmem gerek’ cümlesi hemen göze çarpmaz ama yatma zamanını uzatmayı saÄŸlar. Aileler, ‘EÄŸer doÄŸrudan yataÄŸa gidersen, yarım saat daha televizyon seyretmene izin veririm’ diyerek kendi paylarına düşeni yapmış olduklarını düşünürler. Tüm bu manevralar ve hileler güçlü bir mücadeleyi simgelerken aynı zamanda, ebeveyn ve çocuk için her iki tarafın limitlerinin sınandığı bir keÅŸif gezisi anlamına da geliyor. Yapar mısın sorusunu her zaman sormayınDürüst bir iletiÅŸim, bir ebeveynin kurabileceÄŸi en güçlü sistemdir. ÇocuÄŸun çıkar için kullanımına bir son vermek ve ortaklığı cesaretlendirmek için kullanabileceÄŸiniz yollar ise ÅŸunlar: 1. Problem büyümeden, konuyu tartışın. Bir ebeveyn olarak nasıl davranmasını istediÄŸinizi ve seçeneklerini ona açıkça sunun. Tartışma için bir mücadelenin ortasında olduÄŸu zamanı deÄŸil, kontrol altında olduÄŸu bir zamanı tercih edin.2. Sizin sunduÄŸunuz seçenekler içinden yaptığı seçimlere saygı duyun. Seçenekleri onun yaşına uyarlayın ve kontrolü elinizde, yaptığı seçimleri aklınızda tutun.3. Unutmayın ki, kışkırtıcı davranışlar, çocuÄŸun kendini ve kendi sınırlarını sınamasıdır.4. ÇocuÄŸun olumsuz davranışlarına karşı tepkilerinizi gözden geçirin. Belki de bazı davranışlar sizi aşırı tepkiler vermeye yöneltiyordur.5. Onun yapmasını istediÄŸiniz ÅŸeyde ona katılın. Bu ona sadece model sunmakla kalmaz, aynı zamanda her ikinize de, birbirinizle iletiÅŸim kurabilme duygusunu hissettirir.6. EÄŸer bir çocuÄŸun bir ÅŸeyi yapmasını istiyorsanız asla ‘Şimdi, zamanı’ demek yerine ‘Yapar mısın’ sorusunu sormayın. 7. Aranızdaki ortaklık, istenilen noktaya, baÅŸarıya ulaÅŸtığında onu ödüllendirin.Â