Neden her yerde yanardağ bulunmaz?

Güncelleme Tarihi:

Neden her yerde yanardağ bulunmaz
Oluşturulma Tarihi: Nisan 30, 2004 21:08

Yanardağların önemli bir kısmı Pasifik Okyanusunun kıyılarında yani ‘Ateş halkası’ denilen yerde tıpkı bir inci gibi sıralıdır. Bu volkan zinciri Yeni Zelanda’dan başlayarak, Endonezya ve Filipinler üzerinden Japonya ve Rus yarımadası Kamçatka’ya kadar uzanır.

Öte yandan Bering boğazı üzerinden Alaska ve Kanada’nın batı kıyılarına doğru Amerika’ya kadar olan bölgeleri ve Orta ve Güney Amerika’yı da içine alır. Hatta Karayiplerde, Hawaii adasında ve doğu Afrika’da da buna benzer volkan zincirleri vardır. Yanardağların bir arada bulunmasını araştırmacılar dünyanın levha tektoniğine bağlıyorlar. Bu şu demek: Kıtalar sabit değildir. Yerkabuğu yedi büyük ve 20 küçük kalın levhalardan oluşan bir mozaik şeklindedir. Bu levhalar ise okyanus zeminlerini taşırlar ama, kıtaları da taşıyan levhalar vardır. Kıta olarak tanımladığımız deniz seviyesini aşan levhalardır. Tıpkı deniz üzerinde hareket eden buz kütleleri gibi levhalar da yılda bir santimetrelik bir hızlı farklı yönlere doğru hareket ederler. Levha hareketleri yerküre içindeki kızgın sıvının etkisiyle meydana gelir. Dünyanın sıcaklığıyla kızgın sıvının akıntıları alçalıp yükselir. Yer altı kuvvetleri levhaları bazı yerlerinden gererek bir yarığın oluşmasına neden olurlar. Bu yarıktan fışkıran magma bazalt kayalıklarına dönüşür ve bu şekilde hep yeni bir levha malzemesi gelişir. Dünyanın en uzun sıradağı yani orta okyanus sırtı da bu şekilde oluşmuştur. Ancak dünyanın yüzeyi sonsuz bir şekilde genişleyemediği ve bu yarıklarda da hep yeni levha malzemesi biriktiği için bunların farklı bir yerde toplanmaları gerekiyor. Bu nedenle bir levhanın diğer bir levhanın altına kaydığı bölgeler bulunur. Bu kayma sırasında da depremler meydana gelir ve işte subdüksiyon zonları olarak adlandırılan bu bölgelerde de çok sayıda yanardağı yükselir.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!