Murdoch Spor İmparatorluğu

Avustralya asıllı, ABD vatandaşı Rupert Murdoch dünyanın en ünlü medya imparatoru. Ama tek bir taçla yetinmiyor. Şimdi yeni bir tacı var: Spor imparatoru. Üstelik ülkesinde güneş batmıyor!

Rupert Murdoch sahip olduğu çeşitli televizyonlar (İngiltere'de BSkyB, ABD'de ASkyB ve Fox TV, Uzakdoğu'da Star TV) nedeniyle spor dünyasıyla içiçe. Birçok ülkede spor karşılaşmalarının yayın haklarını elinde bulunduruyor. Bir başka tutkusu da spor takımlarını satın almak... ABD'de birkaç büyük beyzbol ve buz hokeyi takımını alan Murdoch, dünyanın en ünlü futbol takımlarından İngiliz Manchester United'ı satın alarak tacına yeni bir mücevher ekledi.

Manchester United'ı satın alması, özellikle Murdoch karşıtı diğer basın organlarınca çok sert bir şekilde eleştirildi.

Manchester United takımının hisseleri, Haziran 1991'den beri borsada işlem görmekteydi. Takımın başkanı Martin Edwards'ın elindeki hisseler yüzde 14'le sınırlıydı. Diğer yönetim kurulu üyelerinin elinde de yüzde 6 civarında hisse bulunuyordu. Geri kalan hisselerin çoğu kurumsal yatırımcıların, yüzde 20'si de bireysel yatırımcıların elindeydi.

Murdoch, borsada 159 peniden işlem gören Manchester United hisselerine 240 peni gibi çok yüksek bir fiyat önerdi. Toplam 623.4 milyon sterlin harcayarak, takımın çoğunluk hissesini eline geçirdi.

KIZIL ŞEYTAN!

Amaç para kazanmak değildi. Çünkü, Manchester United ne yaparsa yapsın, cirosu Murdoch'un diğer medya yatırımlarının yanında devede kulak kalırdı. Murdoch için Manchester United bir futbol kulübü değil, bir televizyon programı konusuydu; yani altın değil, altın yumurtlayan bir tavuk!

BSkyB, Manchester United'ın sahibi olduğu anda (İngiliz hükümetinin onay vermesi gerekiyor) er ya da geç, bu takımın maçları yalnız Murdoch'a ait televizyon kanallarında, hatta paralı televizyon kanallarında gösterilecek. Ancak bunun için de İngiliz hükümetinin karar vermesi gerekecek. Tekeller ve Şirket Birleşmeleri Komisyonu, bu durumun spor tüketicileri ve diğer rakipler açısından haksız olup olmadığını araştıracak.

Manchester United hayranları ise bambaşka endişeler taşıyor. Murdoch'un ABD'deki Los Angeles Dodgers beyzbol takımın aldıktan sonra kulübün renklerini değiştirmesi Manchester'lıları korkuttu. Hayranları korkutan bir başka ihtimal de Manchester United'ın Manchester dışında başka bir şehre taşınması. Çok gülünç ve temelsiz olan bu korkunun nedeni de, Amerika'daki takımların bir şehirden bir şehire nakledilebilmeleri. Ancak böyle bir şeyin İngiltere'de yapılması için hiçbir neden yok...

Yine de Manchester taraftarları Murdoch'un kulüplerini almasından sonra sokaklarda yeni patrona ‘‘Kızıl Şeytan’’ adını takarak gösteriler yaptılar. Total Sport Dergisi'nin yorumuna göre, bu Murdoch'tan hoşlanmayan İngilizlerin içgüdüsel bir tepkisi.

Genel kanı, spor dünyasının bu yeni döneme de alışacağı doğrultusunda. Ama bu yeni dünyada, zenginliğin büyük spor kulüplerinin elinde toplanacağını, küçüklerin silinip gideceğini görmemek mümkün değil.

İNGİLTERE

Murdoch'un kontrolündeki BSkyB Televizyonu, bütün büyük spor faaliyetlerinde şu ya da bu biçimde yayın hakkına sahip. Örneğin: Birinci Futbol Ligi, rugby ligi, bazı kriket maçları, en çok seyredilen boks maçları, buz hokeyi, basketbol ve büyük golf turnuvaları. Ayrıca BSkyB, eğer İngiliz hükümeti önlemezse yakında Manchester United takımının da sahibi olacak.

ASYA VE UZAKDOĞU

Murdoch'un merkezi Hong Kong'da bulunan televizyon kanalı Star TV bölgedeki uluslararası Test kriket maçlarını yayınlıyor. Kanal ayrıca birçok spor programının yayın hakkına sahip: Futbol, rugby, çeşitli Amerikan sporları. Ayrıca ABD'nin en büyük spor televizyon kanalı ESPN ile ortak bir şirketi yönetiyor.

ABD

Murdoch'un ABD'deki televizyon kanalı Fox TV Los Angeles Dodgers beyzbol takımının sahibi, ayrıca New York Knicks basketbol takımında, New York Rangers buz hokeyi takımında ve Madison Square Garden spor salonunda hisse sahibi. Şirket Los Angeles Lakers baskotbol ve Los Angeles Kings buz hokeyi takımlarında opsiyona sahip. En önemlisi de Fox TV, ülkenin en popüler sporu olan Amerikan futbolundaki maçların büyük bir bölümünü tek başına yayınlama hakkını elinde tutuyor.

AVRUPA

İngiltere dışında Murdoch Avrupa'daki spor olaylarına tam olarak giremedi. Şu anda çeşitli Avrupalı ortaklar bularak bu işi de başarmaya çalışıyor. İtalyan telefon şirketi Italia Telecom'la ortak olarak İtalyan futbol liginin yayın haklarını almak ve başka ortaklarla birlikte yeni bir paralı televizyon kanalı kurmak için çalışmalarını sürdürüyor.

AVUSTRALYA

Aslen Avustralyalı olan Murdoch, Avustralya'daki rugby liginin yaklaşık yüzde 50'sini elinde bulunduruyor. Hem rugby liginin, hem de eleme usülüyle oynanan tüm rugby turnuvalarının, ayrıca da bazı kriket maçlarının yayın hakları, Murdoch'un televizyonlarına ait.