Yağlar: Düşman bildiğimiz dostlar

Sağlıklı olmak, zarif görünmek uğruna yağ tüketiminden fazlasıyla kaçınmak, aslında sağlıksız bir yaşamın kapılarını açıyor. Kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere pek çok hastalıktan sorumlu tutulan yağların masumiyetini yıllar önce, yağlı besinlerle beslenen Eskimolar ve Japon balıkçılar kanıtladı.

Önemli olan yağları çok iyi tanımak, hangisinin sağlıklı olduğunu bilmek dolayısıyla doğru yağları tüketmek ve ideal dengede olmak.

Bugüne kadar bize hep sağlıklı ve uzun yaşamak istiyorsak yağ tüketimini en az seviyede tutmamız öğretildi. Yağlardan ne kadar çok kaçınırsak o kadar iyidir diye bildik. Oysa yaşamak için yağa ihtiyacımız var. İnsan vücudunun günlük enerji tüketimi için yağ almamız gerekiyor. Ayrıca vücut için çok önemli dört vitamin A, D, E ve K vitaminleri sadece yağda eriyerek faydalı olabiliyor.

OMEGA YAĞLARI

Yağ tüketiminden fazla kaçınmak vücut sağlığını olumsuz yönde etkiliyor ve yaygın kanının aksine dengeli yağ kullanımı, sağlıklı bir yaşamın sırrı olabiliyor. İş sadece hangi yağları hangi dengelerde aldığımızla ilgili, yani yağları gerçekten tanımakla.

Yağlarla sağlıklı yaşamın sırrı, ‘‘Omega’’ yağlarının dengesinde yatıyor. Omega 3 ve Omega 6 bitkisel çoklu doymamış yağları, diğer yağlardan farklı olarak vücut tarafından üretilemiyor ve mutlak surette besinler yoluyla dışarıdan alınması gerekiyor.

Bu yüzden her iki yağ ‘‘elzem yağ’’ olarak anılıyor. Kendi aralarında rekabet halinde olan Omega 3 ve Omega 6 yağlarının uygun vücut fonksiyonları için daima ideal dengede alınması gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre bu denge 1 gr Omega 3 yağına karşılık minimum 5-maksimum 10 gr Omega 6 olmalı.

Beslenme alışkanlıklarımız nedeniyle Omega 3 ve Omega 6 yağlarını ideal dengede alamıyoruz. Teknolojik ilerlemenin getirdiği yeni yaşam tarzı, beslenme alışkanlıklarımızı da değiştirdi. Yağların alımından vücudumuza giren kalori miktarı, endüstri devriminin başlamasına kadar yüzde 22-24 seviyesindeydi. Bugünse bu oran yüzde 40 civarında. Omega 3 ve Omega 6 dengesini de yediklerimizle sağlayamıyoruz.

DENGELİ YAĞ ALIMI

Fazlasıyla Omega 6 alıyor, yeterince Omega 3 alamıyoruz. Yapılan araştırmalar günümüzdeki Omega 3 ve Omega 6 alımının 1 gr Omega 3'e karşılık 15-20 gr Omega 6 olduğunu gösteriyor. Bu da her iki yağın vücuttaki işlevlerini tam anlamıyla yerine getirememesi anlamına geliyor. Omega 3 ve Omega 6 ideal dengesi kandaki trigliserid ve kolesterol düzeyinin düşmesini sağlayarak kardiyovasküler hastalık riskini en aza indiriyor.

Kalbimizi tehdit eden 8 ana faktör

Kalp ve damar hastalıklarına neden olan sekiz ana faktör var: Sigara ve alkol kullanımı, yüksek tansiyon, kandaki şeker miktarı, stres, aşırı kilo, soyaçekim, düzenli egzersizin ihmal edilmesi ve kolesterol seviyesi.

Bu faktörlerin bazıları kontrol edilebilir, bazıları da edilemez. Örneğin sigara bırakılabilir, ancak soyaçekim değiştirilemez. Kolesterol de kontrol edilebilir faktörlerden biri. Omega 3 ve Omega 6'nın dengeli alımı, kolesterolü kontrol altında tutmanın en ideal yollarından biri.

Omega 3 ve Omega 6 dengesi ayrıca böbrek fonksiyonlarına olumlu katkılarının yanı sıra, kan şekeri seviyesinin kontrol edilmesine yardımcı oluyor. Omega 3 ve Omega 6 yağlarının ideal dengesi çocukların büyüme döneminde, hücre ve beyin gelişimine katkıda bulunurken enfeksiyonlara karşı güçlü bir savunma sistemi oluşturuyor.

Omega yağları nerede var?

OMEGA 3: Ceviz, fındık, soya fasulyesi, kanola bitkisi, yeşil sebzeler, balık yağı ve soğuk su balıklarında

OMEGA 6: Yalnızca ayçiçeği, mısır ve tahıl ürünlerinde bulunuyor.