Oturduğunuz yerden çiftlik yönetin

Mesleğiniz nedir?
- Su ürünleri yüksek mühendisiyim. Sensör bilimciyim, bilim adamıyım.

Facebook’ta oynadığımız Farmville oyununu gerçeğe dönüştürdünüz. Projenin temelleri nasıl atıldı?
- Çevreye duyarlı ne yapabilirim diye düşündüm. Bilimi teknolojiyle buluşturmak istedim. Projemizin danışmanı olan Prof. Dr. Belgin Hoşsu ile dört yıl önce bu projenin, yani ‘Makineler Arası İletişim Sistemi’nin (M2M) temellerini attık. Projemizi TÜBİTAK’a sunduk. Başarı belgemizi aldık.

Projenin arkasında nasıl bir ekip var ve ne kadara mal oldu?
- Ekipte benim dışımda Prof. Dr. Belgin Hoşsu ve bilgisayar mühendisi Olcay Taysı var. Sistem 3 milyon TL’ye mal oldu.

Sistemi tarımda ne zaman kullanmaya başladınız?
- 1,5 -2 yıldır proje üzerinde çalışıyorduk. Ve ilk mahsullerimizi aldık.

‘Benim Bahçem’le oturduğumuz yerden, cep telefonuyla çiftçi mi olacağız?
- Evet, herkes bir telefonla ürün yetiştirebilecek, hayvancılık yapabilecek. Biz bir tarım ülkesiyiz ve tarımımıza sahip çıkmalıyız.

İyi de bağımız, bahçemiz yok… Nasıl sahip çıkacağız? Nasıl tarım yapacağız?
- Bahçe sahibi olmak için bize başvuracaksınız. Size elektronik posta atacağız. Bir kullanıcı adı ve şifre oluşturacaksınız. Ve üç gün içinde bahçeniz hazır olacak, bahçenize isminizin yazılı olduğu bir tabela konulacak. Bahçeler bir metrekare büyüklüğünde. Ama istediğiniz büyüklükte bahçe alabilirsiniz. Daha sonra size bir bağlantı göndereceğiz. Bahçenizde hangi ürünü yetiştirmek istediğinizi seçeceksiniz. Terminaldeki görevliye “Aynur Hanım 43 numaralı bahçede domates yetiştirmek istiyor” diye görev emri gelecek. Görevli ekim yapacak ve bahçenizin fotoğrafını çekip, size gönderecek.

TOPRAKTA GİZLİ SENSÖRLER

Ürünlerimizi nasıl yetiştireceğiz?
- Toprağın içinde gizli kutular, sensörler var. Makineler ürünlere bir bebek gibi bakacak. Büyümeleri için suya ve sevgiye de ihtiyaçları olacak. Ürünlerinizin sulanması gerektiğinde size bir mesaj gönderilecek. Bu mesaj aynı ürünü ekmiş tüm kişilere gidecek. Eğer ürününüzü ilk siz sularsanız artı puan kazanacaksınız. İsterseniz komşunuza destek olup, onun ürünlerini de sulayabilirsiniz. Uygulamada fantastik seçenekler de var. Mesela bahçedeki hoparlörden patlıcanlarınıza, domateslerinize müzik dinletebiliriniz. Onlara “Seni seviyorum” diyebilirsiniz.

Ürünleri sulamayı unutursak ne olacak?
- Makineler sizin için sulayacak. Ama unutursanız sizi uyaracak, size ceza verecek. Eğer birkaç defa daha sulamayı unutursanız üyeliğiniz iptal edilecek. Çünkü bize bu işe inanan ve çevreye duyarlı olan insanlar lazım. Burası sadece bir bahçe değil aynı zamanda alın teri.

Ürünlerimiz büyüdü… Bir ‘tık’la nasıl evimize gelecekler?
- Ürünlerinizin hasat zamanı geldi diyelim. Bize ürünleri ulaştırmamız gereken adresi yazacaksınız. Terminaldeki görevli görev emrini aldıktan sonra ürünlerinizi hasat edip, paketleyecek ve kargoya verecek. Ertesi gün ürünleriniz evinizde olacak. İsterseniz yetiştirdiğiniz ürünleri sevdiklerinize de gönderebilirsiniz. Randevu alıp ürünlerinizi kendiniz de toplayabilirsiniz.

Ürünlerin hepsi doğal mı?
- Evet, hepsi doğal. Hormon yok. Kesinlikle ilaç kullanmıyoruz. Tohumlarımızın hepsi sertifikalı. İyi tarım yapıyoruz. Bizim bir metrekare bahçeden 10 kilo ürün çıkartalım diye bir derdimiz yok.

FARMVILLE DEĞİL,GERÇEK BAHÇE

Şu anda kaç kişinin bahçesi var?
- Köşe yazarlarından ve benim dostlarımdan oluşan gönüllü 50 kişinin bahçesi var. Aralarında yurtdışından ve New York Times’tan isimler de var. Ancak sizlerin aracılığıyla bu sayı çoğalacak. Sanal ortamda Farmville oynayan herkesin gerçek bahçesi olsun istiyoruz.

Bahçe sahipleri birbirleriyle tanışıyorlar mı?
- Henüz tanışmıyorlar. Ama ileride partiler yapacağız. Haftalık bilgilendirmelerimiz, hediyelerimiz olacak.

Bahçeyi kiralamak için ne kadar ücret ödeyeceğiz?
- Aylık 10-15 TL ile başlayan üyelik aidatlarımız ve ‘altın’, ‘gümüş’, ‘bronz’ olmak üzere üç farklı üyelik seçeneğimiz var. Hasat edilip, size ulaştırılan ürünler için hiçbir ücret ödemiyorsunuz. Sadece kargo ücreti ve tohumlar için çok cüzi bir miktar ödüyorsunuz.

‘Benim Bahçem’de kaç kişi çalışıyor?
- Ekim için günlük kadın işçilerimiz var. Az kişiyle büyük bir iş yapıyoruz. Normalde bu işi yapmak için 100 kişi gerekiyorsa biz bu işi beş kişiyle yapıyoruz. Geri kalanını da makineler yapıyor.

Peki, siz bu bahçeden ne kazanıyorsunuz?
- Ben tüccar değil, makineleri konuşturan bir bilim adamıyım. Benim parayla işim yok, amacım farkındalık yaratabilmek ve insanlara eğer inanırlarsa, sınırlarını zorlarlarsa hayallerinin gerçek olabileceğini gösterebilmek. İnsanlara iyi bir ürün yetiştirmenin hazzını yaşatmak istiyorum.

İlerleyen günlerde proje genişleyecek mi?
- Tavuklar, büyükbaş hayvanlar olacak. Tavuklarınızı takip edebileceksiniz. Yumurtalama dönemlerinde size mesaj gönderilecek. Ve daha sonra o yumurtalar kargoya verilip, size ulaştırılacak. Bahçenizi kişiselleştirebileceksiniz. Oyuncak ayınızı, fotoğrafınızı bahçenize koyabileceksiniz. Çiçeklerimiz var. Çiçek yetiştirip o çiçekleri Sevgililer Günü’nde sevgilinize hediye edebileceksiniz.

Başka alanlarda başka projeleriniz var mı?
- İşim benim ibadetim. Ben çalışma adamıyım. Ülkeme faydalı olmak istiyorum. Süt, ve hayvan barınaklarıyla ilgili projelerim var. Üzerinde çalıştığım proje sütün sıcaklığını, PH değerini sağıldığı andan itibaren takip edebilmek üzerine. Belediyelerin hayvan barınaklarına da bu sistemi yerleştirmek istiyorum. Türkiye’deki hayvan barınaklarını gösteren bir site kurulacak. Siz o siteden bir il ve bir hayvan seçeceksiniz, o hayvanı sahipleneceksiniz. Mama alacaksınız. Terminaldeki görevliye görev emri gelecek. Görevli hayvana mamasını verecek. Onu dolaştıracak. Ve siz tüm bunları bilgisayardan izleyebileceksiniz. Sabahlara kadar oyunların, bilgisayarın başında oturuyorsunuz. Ancak sabah uyandığınızda elinizde hiçbir şey olmuyor. Bu uygulamayla sanal dünyayı gerçeğe dönüştürüyoruz.