Kadınlar eğitiliyor aileler iyileşiyor

Aile içi ÅŸiddet engellenebildiÄŸi an, daha mutlu çocuklar, daha iyi bir evlilik ve saÄŸlam bir çevre beraberinde geliyor. EÄŸitim gören kadın, önce eÅŸiyle ufak tartışmalar yaÅŸasa da sonuçta evliliÄŸi öyle bir hale geliyor ki, ‘Neden daha önce bu eÄŸitimi almadın’ sorusuyla karşılaşıyor.Elif AldoÄŸan: Bizler, Gazi Mahallesi’nde sadece çocuk yetiÅŸtiriyorduk. EÅŸimize hizmetin, vatan için görev olduÄŸu bilinciyle yetiÅŸtirildik. ÇocuÄŸumuza istediÄŸimiz baskıyı yapabiliriz sanıyorduk. Bu eÄŸitimlerden sonra çocuÄŸumuza nasıl davranmamız gerektiÄŸini, eÅŸimize nasıl davranmamız gerektiÄŸini öğrendik. Her ÅŸeyden önce bir grup halinde bu eÄŸitimi alıyorsunuz. O insanların da deÄŸiÅŸik sorunları olduÄŸunu görüyorsunuz. Ben yüksekokul okumamıştım. Açıköğretime devam ediyorum. 40’ından sonra bir ÅŸeyleri yakalamaya çalışıyorum. Hülya AvÅŸar: Bu eÄŸitim programının size kazandırdıkları neler oldu?EA: Çocuklarımı anneliÄŸe hazır bir halde dünyaya getirmek isterdim. Annemin bana öğrettikleriyle deÄŸil de, eÄŸitim sırasında öğrendiklerimle onu hayata hazırlamak isterdim. Benim eÅŸimle birlikte kaynım da üzerimde otoriterdi. Babam da öyle. Elbette akrabalık iliÅŸkileri olur ama bir kadının üzerinde bu kadar baskı olmaz, olmamalı. EÄŸitim sırasında ve sonrasında önceden kabullendiÄŸin bu baskıyı, nasıl dağıtabileceÄŸinin arayışları içine giriyorsun. ArkadaÅŸlarımızın yardımlarını da alarak Kibele Kadın Kooperatifi adlı bir kooperatif kurduk. Bu eÄŸitimi veren arkadaÅŸlar da bizleri halen bilgilendiriyorlar, eksiklerimizde yardımcı oluyorlar. Hülya AvÅŸar: EÅŸinize eÄŸitim aldığınızı ve bu tür çalışmalara baÅŸladığınızı nasıl anlattınız? Onun tavrı ne oldu?EA: Önce çatışmalarımız oldu. Ben ona, aÄŸabeyinin bizim hayatımıza müdahale etmesini doÄŸru buluyor musun diye soruyordum. Peki benim aÄŸabeyim, senin üzerinde otoriter olabilir mi? Erkek egemen bir toplum olduÄŸumuz için, erkeÄŸe otoriterlik olmaz diye büyüdük. Hatta doÄŸaldır erkeÄŸin otorite kurması ve yasaldır. Hülya AvÅŸar: Peki eÅŸiniz, bu problemi bu ÅŸekilde anlattığınızda, anlayış gösterdi mi?EA: Önce küçük çatışmalarla baÅŸladı. Sonra gerçekten eÅŸim ÅŸunu söyledi; ‘KeÅŸke yıllar önce bu eÄŸitimleri alsaydın.’ EÄŸer ben bu eÄŸitimi almasaydım, hiçbir ÅŸansım yoktu, olayları düzeltebilmek için. EÄŸer bu eÄŸitim olmasaydı, eÅŸimle de çocuÄŸumla da iyi bir irtibat kuramazdım. Aynaya bakmasını bile beceremezdim. Çünkü ailemiz bize ‘aynaya bakma’ diye öğretmiÅŸti. Yani kötü anlamda kullanırdık bu kelimeyi.Hülya AvÅŸar: Ä°lk defa duyuyorum bu deyimi...EA: Kesinlikle öyle, o bile hata oluyor toplumda. Ama ben, belirli eÄŸitimler edindikten sonra çocuÄŸuma da daha doÄŸal bakabildim. Gezmek senin hakkındır, bir insanın elini tutmak senin hakkındır, sevmek hakkındır, diyebildim. Gazi Mahallesi’ni görün, çok farklıdır. Hala bu düşünce sürmektedir, bize yabancı deÄŸil bu yaÅŸam. Hülya AvÅŸar: Aile içi ÅŸiddet var mıydı sizde?EA: Elbette... Ama bitti artık. Problemlerimizi konuÅŸarak hallediyoruz. Hatta çocuklarımızla oturup karar alıyoruz, ne yapalım bu hafta sonu diye...Hülya AvÅŸar: Ne kadar süreyle eÄŸitim aldınız?EA: 1995’ten beri eÄŸitim almaya devam ediyorum. Gazi Mahallesi’nde 20 tane kadınız, bize Yunanistan aracılığıyla bir finans saÄŸlandı, para saÄŸlandı fakat biz bundan yararlanamadık. Amacımız ÅŸuydu; bir yuva kuralım, kadınları iÅŸ alanına yönlendirelim. Ancak belediyeler bize destek vermedi. Bu finansı da kullanamadık. Bu durum çok üzdü bizi. Olayı sadece gönüllü kadınlarımız döndürecekti, kadınlar dışarıda en azından ekmek parası kazanacaktı. Hülya AvÅŸar: Bu kadar kadın vakfı ve dernek var ancak bir türlü birleÅŸemiyorlar. Gerçekten bu kadın kuruluÅŸları birleÅŸip bakanlıklar oluÅŸtursa bir baÅŸkanın altında, daha çok seslerini çıkartsa ve insanlar bu derneklere daha kolay ulaşılabilse... Çünkü çabalar ayrı ayrı yapıldığı için sonuca ulaÅŸmıyor. Türkiye’de kadınların oy potansiyeli yüzde 51. BirleÅŸebilsek, yine aynı çalışmalar yapılsa, daha çok duyulursunuz. Müjde Bilgütay: Bazı kampanyalarda çalışmalarımıza yer veriliyor. Mesela Medeni Kanun’un reformu sırasında 126 tane kadın örgütü bir araya geldi ve yeni bir Medeni Kanun yapıldı ve bu kesinlikle eÅŸit bir Medeni Kanun oldu. Burada basının da çok büyük desteÄŸi oldu ve 126 örgüt, dünya tarihinde çok azdır, bir araya gelip bir amaç için çalıştı. Anadolu’da farklı farklı yerel örgütler oluÅŸsa, bunlar kendi aralarında iliÅŸkiye geçseler mükemmel olur.EÄŸitim alın gülmeyi öğreninHülya AvÅŸar: Kendiniz mi karar verdiniz bu eÄŸitimi almaya? MenekÅŸe Genç: Ben diyaliz hastasıyım, bu programa katılmasaydım eÄŸer hayatla mücadele edemezdim. Åžimdi eÅŸimi, iÅŸimi, hastaneye gidiÅŸ geliÅŸlerimi birarada yürütüyorum. Tek başımayım, kimseden bir destek görmüyorum. Atölye Mor Kağıtta çalışıyorum. Benim eÅŸim derdi, gezmeye git, bir yerlere git yeter ki evde durma. Çünkü evde durduÄŸumda daha çok rahatsız oluyordum, falan komÅŸum ÅŸunu demiÅŸ, arkadaşım bunu demiÅŸ olacağına, böyle bir yere git, derdi. Ben de toplum merkezine gittim. Hem hastalığımla, hem atölyeyle, hem de eÅŸimle igileniyorum. Bu eÄŸitimi aldıktan sonra, ufkum çok geniÅŸledi. Bu tür dernekler ve vakıflar varmış ama benim haberim yokmuÅŸ. Çevre edindim, çünkü köyden gelmiÅŸtim, beÅŸ senedir buradaydım. Ä°lkokul mezunuyum.HA: Bir kere o kadar güzel, o kadar güler yüzlü anlatıyorsun ki, herhalde insanlar bu vakıfta ilk önce gülmeyi öğreniyor. Aile içi ÅŸiddet var mıydı?MG: Åžiddet yoktu ailemde ama kaynana baskısı, görümce baskısı, yani çevre ÅŸiddeti vardı, onu da aÅŸtım sonunda.HA: Nasıl aÅŸtınız?MG: Yani onlarla nasıl konuÅŸacağımı, nasıl tartışılacağını öğrenerek aÅŸtım. Åžu anda çok mutluyum o konularda...HA: Bir de bu vakıfta o kadar farklı insanlar bir araya gelmiÅŸ ki, zaten bu ÅŸekilde kendiliÄŸinden bir eÄŸitim oluÅŸuyor. Aklınıza gelir miydi Tokat’tan gelip de Ä°stanbul’da birkaç bayanla birlikle aynı ortamda çalışıp dost olacaksınız? MG: Rüya görsem, inanmazdımAyÅŸe Akbal (The Body Shop Marka Müdürü): The Body Shop 1976’da kurulurken, insanlar, hayvanlar, çevre ve duyarlılıkla ilgili sosyal sorumlu bir marka olması öngörülmüş. Aile içi ÅŸiddete karşı olmak, global bir kampanyaydı. Bu kampanyaya katılmak isteyen ülkelere de açıktı. Bu konu Türkiye için çok hassas olduÄŸundan biz de varız dedik. Hatta çok ÅŸaşırdılar. Bizden böyle pozitif bir hareket beklemiyorlardı herhalde. Biz de gönüllüyüz ve bu kampanyayı Türkiye’de yapacağız ve duyuracağız dedik. Çalışmalara baÅŸlayınca bu konuda emek harcayan ve kadınları örgütlemekle ilgili ciddi çalışmaları olan bir partner seçmek zorundaydık. O sırada da Kadın Ä°nsan Hakları Yeni Çözümler Vakfı’yla karşılaÅŸtık ve iÅŸbirliÄŸi yaptık. Sonra Mor Kağıt’la birlikte çalışmaya baÅŸladık. Ä°yi ki varsın Kaya!Ä°nsanları diÄŸer canlılardan ayıran nedir, oku bakiiiim: KONUÅžMAKonuÅŸmak, Dokunmak, Öpüşmek, SeviÅŸmek kulaÄŸa ne hoÅŸ geliyor. Ä°ÅŸte bunun için sadece konuÅŸ, anlat, izah et, güzel sözler söyle, iÅŸte ÅŸiddetin tek silahı, günümüzde en düzgün giden evliliklerin çoÄŸu aralarında konuÅŸacakları konuları olmadığı için bitiyor. Bazen aÄŸzı olan da konuÅŸamıyor! Ä°ÅŸte, böyle olanları da muhakkak konuÅŸturacak bir ÅŸey bulunur. Bugünkü sohbetimizde olduÄŸu gibi... Ama tabii konuÅŸurken de, düzelteceÄŸine bozabilirsin de... Ä°ÅŸte bunun için de böyle duyarlı derneklere ihtiyaç vardı. Bazen de konuÅŸsan da faydası olmayanlar vardır. Artık onlar insan sınıfından direkt ayrılıp, diÄŸer canlı grubuna girer. Onlarla zaten uÄŸraÅŸmaya gerek yok, hemen yeni bir hayat, yeni insan gibi baÅŸvurulacak yollar vardır. Her ne kadar zor da olsa, açıkcası dünkü ve bugünkü sohbetimizin hakkında yazı yazarken çok sıkıldım, belki en az yedi-sekiz sayfa attım. Åžimdi çığlık atmak istiyorum ya da hemen yüzmeliyim, tenis de olabilir ya da en kolayı ben gidip bir Kaya’ya çakayım! Sonra, o bana çaksın, araya Zehra girsin ve komÅŸular, evdeki diÄŸerleri.. Aslında yine en güzeli benimki galiba, tenis topuna vururken aldığım zevki size anlatamam. Özellikle turnuva maçlarında o topu iki göz bir burun, bir dudak yaptım bir de isim koydum. Ä°ÅŸte gerçek ÅŸiddet buna derler! Siz gelin de görün, iyi ki varsın raket ve top, iyi ki varsın tenis ve iyi ki varsın Kaya, senin sayende kazandığım maçları saymakla bitiremem! Ä°NANDIKLARIMMutluluk, arada bir geldiÄŸi için mutluluktur. Ya yakalar biriktirirsin, ya da kaçırırsın!Hülya AVÅžARÂ