Bunları yanlış biliyor olabilirsiniz

Obeziteyle doğru orantılı olarak artan tip 2 diyabet, fast food türü beslenmenin artmasıyla da birlikte artan bir hastalık. Yaşam tarzı, beslenme ve egzersiz sıklığıyla birinci dereceden ilişkili olan diyabet yani şeker hastalığıyla ilgili birçok konu yanlış biliniyor. Florence Nightingale Hastanesi Sağlıklı Yaşam Merkezi Direktörü Dr. Özgür Şamilgil şeker hastalarının en çok yanlış bildiği noktaları anlattı.

* Hiç şeker yemiyorum neden şeker hastası oldum anlamıyorum

Öncelik karbonhidratlarda olsa da enerji gerektiğinde yediğiniz herşey şekere dönüşüyor. Tip 2 şeker hastalarının çoğu için ne yediğinden çok ne kadar fazla yediği önemli ! Fazla yediğinizde aldığınız gereksiz kaloriler, enerjiye ihtiyacınız yoksa yağa dönüştürülüyor. Kilo fazlalığı da şeker hastalığı'na yatkınlığa neden oluyor.

* Karbonhidrat tüketemiyorum çünkü şekerim çabuk yükseliyor

Bu elbette doğru fakat hangi tür karbonhidrat tükettiğinize bağlı. Saf karbonhidratlar olarak adlandırılan rafine edilmiş tahıllar, pirinç, makarna, beyaz unlu gıdalar, meyve suyu, kuru bakliyat (örneğin fasulye) yerine kompleks karbonhidratlar; çavdar ekmeği, tam tahıllı ekmek, kepekli bulgur, kepekli pirinç, kısıtlı miktarda (günde 100-200 gr) az şekerli meyve, yeşil sebzeler tüketildiğinde içerdikleri lif (posa) sayesinde şekeriniz hızlı ve fazla yükselmeyecektir.

* Şekerim fazla yüksek sayılmaz şeker hastası değilim

İki farklı günde açlık şekeriniz 126 mg/dl üzerindeyse; herhangibir ölçümde tokluk şekeriniz 200 mg/dl üzerindeyse; veya HbA1c (3 aylık şeker ortalaması) değeri 6.5 üzerindeyse Şeker Hastası kabuledilirsiniz.

* İnsülin kullanmam şart olursa bu, şeker hastağımın gerçekten kötüye gittiği anlamına gelir

Şeker düzeyinizi kontrol altında tutamamanız insülin kullanımını gerektirebilir. Yalnız diyet veya diyetle beraber insülin dışı şeker ilaçlarıyla şekeriniz çok iniş çıkışlar gösteriyorsa, örneğin bir hastalık veya enfeksiyon sırasında, ameliyat sonrasında veya kortizon kullanıldığında geçici olarak insülin eklenmesi gerekli olabilir.

* İnsülin başlarsam kilo alacağımdan endişe ediyorum

Bu bazı şartlara bağlı. Şeker yüksek seyrettiğinde idrar yoluyla vücuttan kaçmaktadır, insülin, önceden kaçan bu kalorilerin kullanımını sağlayacağından diyete dikkat edilmezse fazla kalori alımından dolayı kilo alınabilir. Ayrıca diyet ve egzersiz disiplini sağlanamazsa yaşanacak ani şeker düşüklüğü ataklarını düzeltmek için yenecek gıdalar da kiloya neden olacaktır. Egzersiz ihmal edilirse insülin direnci nedeniyle kilo vermek zor olabilir.

* İnsülin şeker hastalığının komplikasyonlarını arttırır

İnsülin doğal bir hormondur, bütün yediklerinizin enerji olarak kullanımı insüline bağımlıdır. Yağılan diyet ve egzersize uyumlu olarak doğal salınımı taklit edecek şeklide bilinçli insülin kullanımı şeker hastalığının hasarlarını yavaşlatmakta ve önlemektedir.

* Kendimi iyi hissediyorum neden şekerime dikkat edeyim?

Şeker hastalığı genelde pek belirti vermez. Ancak şeker çok yükseldiğinde yorgunluk, fazla susama ve idrara çıkma gibi belli belirsiz şikayetler gelişebilir. Bu nedenle birçok kişide teşhis tesadüfen konmaktadır. Kontrolsüz şeker hastalığı sessiz katil gibi görülmekte tüm vücudu içten kemirmektedir.

* Şekerimi ölçmeme gerek yok çünkü hangi düzeyde olduğunu hissedebiliyorum

Birçok hasta bunu iddia etse de araştırmalar tamamen aksini gösteriyor. Çok az sayıda hastanın şeker iniş çıkışlarını doğruya yakın tahmin ettiği biliniyor. Kimi 350'nin üzerini hissetmezken kimi 200'ün üzerinde rahatsız olduğunu bildirse de çoğunluk doğru tahminde bulunamıyor. Ancak şekerin ani düşmesine bağlı soğuk terleme, uyuklama, aşırı halsizlik, çarpıntı ve baş dönmesi daha kolay fark edilebiliyor.

* Çok yersem fazla insülin yapıp şekeri yok ediyorum

Şeker yok olmuyor, ihtiyaç fazlası ise yağa dönüşüyor, bu nedenle insülin fazla yapmak zorunda kalmamak için yeme düzeninizi bozmamanız, egzersizi aksatmamanız gerekiyor. Kas kitlenizi arttırmak şeker depolama kapasitesinizi arttırarak insülin ihtiyacınızı azaltıyor.

* Kendime ne kadar dikkat etsem de şeker hastalığı nasılsa bana yapacağını yapacak

Son yıllardaki tedavi seçenekleri, egzersiz, diyete uyum, sigara vb zararlı etkenlerden uzak yaşam tarzı değişiklikleri, şeker hastalığının zararlarını ve ömrü kısaltıcı etkisini önemli oranda engelliyor, sağlıklı bireylere eşdeğer yaşam beklentisi sağlıyor.

Sözün Özü: Şeker hastalığı kader demeyin, yaşam tarzınızı değiştirin!