375 fotoÄŸrafta Türk futbol tarihi

Gazeteci ve araÅŸtırmacı Serhat Hürkan üç yıllık bir araÅŸtırma sonucu Türk futbol tarihine damga vuran siyah-beyaz fotoÄŸrafları bir kitapta toplamayı baÅŸardı. Siyah/Beyaz Futbol Resimleri isimli kitap Ä°stanbul ve Ä°zmir’deki öncü kulüplerden ilk liglerin kurulmasına geçen sürede ilginç enstantaneler yakalıyor. Kitaptaki 375 fotoÄŸraf 3 yıllık bir çalışma sonunda özel arÅŸivlerden ve tarihi spor dergileri araÅŸtırılarak bulunmuÅŸ.Serhat Hürkan’ın 2002 yılında hazırladığı, Yıkılmayan Ä°mparatorluk: Futbol isimli kitap için yaptıkları çalışmada ortaya çıkan malzeme bu kitabın da altyapısını oluÅŸturmuÅŸ. O kitap için yapılan çalışmadan Türk futbol tarihini fotoÄŸraflarla iÅŸleyen bir kitap meydana çıkmış. Projenin fikir babası Hürkan ve ekibi en büyük sorunu yeterli kaynak ararken yaÅŸamış: ‘TBMM kütüphanesi haricinde bazı özel koleksiyonlar sayesinde ilginç fotoÄŸraflar toplamayı baÅŸardık. En büyük iki kaynağı 1930’lu yılların iki önemli spor dergisi Türkspor ve Kırmızı-Beyaz oluÅŸturdu. Buna karşın futbol kulüpleri çok az katkı yapabildi. Gerek BeÅŸiktaÅŸ, Fenerbahçe ve Galatasaray, gerekse Anadolu kulüpleri çok az fotoÄŸraf saÄŸladılar. Birkaç kulüp dışında saÄŸlam bir arÅŸiv bulmak mümkün deÄŸil. Zaten çoÄŸu kiÅŸisel koleksiyonlar yaÄŸmalanmış. Yıllar boyunca ellerine geçenleri saklayan bazı özel meraklılar bize önemli bir kaynak oluÅŸturdu. UEFA kriterleri deyip duruyorlar. Ama tarihine sahip çıkamayan, düzgün bir müze kuramayan kulüpler nasıl bu kriterlere uyamaz.’ Hummalı bir çalışma sonunda bulunan 3 bini aÅŸkın fotoÄŸraf arasında sıkı bir eleme yapılmış. BirçoÄŸu yıpranmış durumdaki fotoÄŸraflardan 375’i yayınlanmaya deÄŸer bulunmuÅŸ. 3-4 ay da fotoÄŸrafların taramasıyla geçmiÅŸ. Ama iÅŸin en zor tarafı fotoÄŸraf altlarını yazarken yaÅŸanmış. FotoÄŸrafın çekildiÄŸi tarihi not etme gereÄŸi bile duymayan eski futbolcular ve taraftarlar 40-50 yıl önceki yüzleri isimlendirmekte fazlasıyla zorlanmış. Bazı fotoÄŸraflar için 10 ayrı kiÅŸiye sorma gereÄŸi duyulmuÅŸ.HATIRLANMAK HOÅžLARINA GÄ°TTÄ°Kitabı özellikle okumaktan çok bakmayı seven Türk futbolseveri için tasarladıklarını anlatıyor Hürkan:‘Malumunuz Türkiye’de futbol çok geniÅŸ bir kitleyi ilgilendiriyor. Ama futbol kitapları için aynı ÅŸeyi söylemek mümkün deÄŸil. Futbol kitaplarının çoÄŸu az satıyor. Bu okuyucu kitlenin geniÅŸlemesini umut ederek kitabı bol fotoÄŸraflı tuttuk. Bize düşen daha ilginç, daha çok okunabilir yayınlar üretmek. Okuyucuyu suçlamakla bu iÅŸ yürümez.’ Kitapta sadece Ä°stanbul’un üç büyüklerine yer ayrılmamış. Ä°stanbul’un ve Ankara’nın köklü semt takımları, Anadolu futbolunun öncü kulüpleri, ordu takımları ve emekleme dönemini bir türlü atlatamayan kadın futbolu ayrı birer bölümle hatırlanmış. YENÄ° FOTOÄžRAFLARLA GENÄ°ÅžLEYECEKKitabın yayınlanmasından sonra özellikle bu siyah-beyaz dönemin futbolcularından ve taraftarlardan çok sayıda mesaj gelmiÅŸ. Yıllar sonra hatırlanmak birçoÄŸunun hoÅŸuna gitmiÅŸ. Hatta ellerindeki fotoÄŸrafları vermek isteyenler çıkmış. Hürkan da gördükleri ilgiye göre geniÅŸletilmiÅŸ bir ikinci baskıyı planlıyor. Kitaptaki konuların her biri için ayrı ayrı projeler hazırlanabileceÄŸini, Anadolu futboluna damga vurmuÅŸ EskiÅŸehirspor, Trabzonspor,Gaziantepspor gibi takımları ele alan benzer yayınlar çıkarılabileceÄŸini belirtiyor.Â