"Glokom sessiz bir göz hırsızı gibidir"

İndiana Üniversitesi Tıp Fakültesi Glokom Araştırma ve Tanı Merkezi Direktörü, dünyaca ünlü Prof. Dr. Alon Harris, Antalya’da yapılan ulusal bir kongreye katıldı ve ülkemizde ve dünyada milyonlarca insanın körlük riskiyle karşı karşıya olabileceğini, Harris ile körlüğe yol açabilen glokom’dan, Türk doktorları hakkında neler düşündüğüne kadar birçok konuda sohbet ettik.

Glokom (Göz tansiyonu) tedavisi ile ilgili uluslararası yayınlarda yüzlerce makalesi yayınlanan, konuyla ilgili 25 kitap yazan, dünya çapında pek çok ödül sahibi olan Prof. Dr. Alon Haris, 38. Ulusal Oftalmoloji Kongresi’ne konuşmacı olarak katıldı. Harris ile glokom’u halk sağlığı açısından konuştuk.

Genellikle uzmanlara sunum yapmak veya kongrelere konuşmacı olmak için ülkemize geliyorsunuz. Halkı glokom konusunda aydınlatmanızı istesek?

Glokom ne kadar erken teşhis edilirse tedavi o kadar kolaydır. Halkı sürekli bilgilendirmek ve bilinçlendirmek gerek. Yani düzenli olarak kontrole gitmeleri gerekiyor. Aslında ilk adım olarak, glokom’u popüler bir konu haline getirmek gerekiyor.

Kaç yaşından itibaren düzenli kontrole gitmek lazım?

35 yaşını geçmiş herkes yılda en az bir kez gözlerini kontrol ettirmeli, Glokom sessiz bir hırsız gibidir. Hiç farkına varmazsınız ve bakarsınız neredeyse kör olmuşsunuzdur. Bu aşamaya kadar kendinizi hasta hissetmezsiniz. Milyonlarca insanın glokom hastası ve yine milyonlarca insanın bilmedikleri halde glokom hastası olduklarını düşünecek olursanız trajik bir tablo çıkar karşınıza. Hükümetler de ciddi bir yük altına girerler. Çünkü körlük oranı yükselir.

O zaman Türkiye’de de bu tehlike söz konusu.

Elbette. Nüfusunuzda yüzde 3 gibi ciddi bir oran söz konusu. Ama teşhis edilememiş bir o kadar daha olabilir. Glokom’un risk faktörlerinden biri, yaştır. Bu nedenle genç insanların bilinçlendirilmesi her hastalıkta çok önemlidir. Önlem alır veya erken tedavi yoluna gidebilirsiniz.

Glokom kadında ve erkekte aynı şekilde mi yaşanıyor? Mesela bir cins diğerinden daha mı ağır yaşıyor hastalığı?

Bu gerçekten çok önemli bir konu. Şu ana kadar bu konuda çok spesifik bir bilgi yok. Çok büyük farklılıklar yok gibi görünüyor. Yani oranlara bakıldığında. Sadece kadınlarda normal tansiyon glokom görülme riski daha yüksek.

Diyabet, düşük kan basıncı, hipertansiyon ve migren gibi şikayetleri olanlar kesinlikle göz sağlıklarına dikkat etmeliler. Konrollerini kesinlikle aksatmamalılar. Sigara ve alkol tüketimi direkt glokoma etkisi doğrudan değil. Ancak elbette her ikisi de sağlıklı olmayan tüketimler, aşırıya kaçıldığında. Ve bu şekilde indirekt olsa da etkileri olabilir.

Dünyada glokom üzerine yapılmış çalışmaların sayısı oldukça fazla. İlginç bir çalışma örneği verebilir misiniz?

Mesela, Amerika’da yapılan bir çalışmanın sonuçları glokom hastalarında genellikle uyku apnesi (horlama) sorunu olduğunu gösteriyor.

İlk gelişinizden bu yana Türkiye oftalmoloji konusunda yol alabilmiş mi?

Her gelişimde uzmanlarınızın gelişme kaydettiğini görüyorum. Bugün Türkiye, oftalmoloji konusunda herhangi bir Avrupa ülkesiyle yarışacak konumda. Doktorlarınız çok hırslı, çalışkan ve dikkatli. Klinik çalışmalarını titizlikle yürütüyorlar.