Vergide sapla samanı karıştırmak

BU konuda, sayısız örnekler var. Yazılsa, ciltler dolusu kitap olur.Son örnek, dünkü gazetelerin neredeyse tamamında haber olarak yeralıyordu. 2003 yılı vergi inceleme sonuçlarıyla ilgili haber, konunun uzmanları hariç, herhalde çok kişinin cinlerini tepesine çıkarmıştır. REKOR ÜCRETLİLERDE Mİ?Gazetelerden birinde ‘zenginler vergi kaçırıyor, çalışan tıkır tıkır ödüyor’ başlığı altında ‘vergi rekoru ücretlilerde’ denilenerek, rakamsal örnek veriliyordu. Gazetedeki örneğe göre; ‘2003 yılı genel bütçesi içerisinde, 5 katrilyon 860 trilyon liralık gelir vergisi toplamının 4 katrilyon 743 trilyon lirasını (yani yüzde 82’sini) çalışanlar ödedi. Asgari ücretliler yıllık 2 katrilyon 912 trilyon lira ile gelir vergisi rekortmeni oldu. Sayısı 4.5 milyon kişi olan asgari ücretli, kişi başına 53 milyon 932 bin lira vergi ödüyor.’Nasıl okuyunca, tepeniz attı değil mi? Habere göre, gelir vergisinin yüzde 82’sini ücretliler ödemiş. Oysa, bu doğru değil. Doğrusunu, Maliye Bakanlığı’nın resmi verileri ile açıklayalım. 2003’te, 5 katrilyon 860 trilyon lira değil, 17 katrilyon 058 trilyon lira gelir vergisi toplanmış. Buna göre, çalışanlar, toplam gelir vergisinin yüzde 82’sini değil, yüzde 28’ini ödemiş oluyorlar...Türkiye’de, asgari ücretli sayısı, iddia edildiği gibi 4.5 milyon değil, bunun yarısı kadar... 2003’te asgari ücretlinin ödediği gelir vergisi ise 53 milyon 932 bin lira değil 32 milyon 265 bin lira...Özetle, verilen rakamların ve yorumların hiçbiri doğru değil. Kaldı ki, Türkiye’de kamu görevlilerinin ücretleri nedeniyle ödediği vergi, yüzde 3-5 civarında... Özel kesimde ise, çalışanlarla net ücret pazarlığı yapıldığı için, vergiyi işveren üstleniyor...İNCELEME YORUMU DA HATALIDünkü gazetelerin çoğunda, ‘Vergi affı ters tepti’, ‘Vergi mükellefi barışı sevmedi’, ‘Vergi barışı ile kaçak oranı tavana fırladı’, ‘Af da fayda etmedi vergi kaçağı patladı’ gibi başlıklar altında, bir ajans haberi yeralıyordu.Habere göre; Vergi Barışı ile mükelleflerin vergi borçları ve cezalarının silindiği, geçmişe dönük her türlü kolaylığın getirildiği, 2003’te, vergi kaçağı yüzde 57.49’dan yüzde 73.68’e çıkmış.Oysa, bu yorum hatalı. 2003’te, 2002 ve öncesine ait yıllar incelendi. 2003 yılı gelirleri 2004 yılı Mart ve Nisan aylarında beyan edildi. Bu nedenle 2003 yılı incelemeleri henüz başlamadı ki sonuçları belli olsun! Özetle, rakamlar ve yorumlar doğru değil.2003 yılında mükellef başına gelir rakamı 373 milyar 547 milyon lira, mükellef başına kaçak tutarı da 275 milyar 966 milyon lira olmuş.Bu da doğru değil. Daha önce Hürriyet’te haber olarak okudunuz, biz de yazdık; mobilyacı, diş hekimi, kuaför, doktor, berber, nakliyeci, servisçi, dolmuşçu, kuruyemişçi, ayakkabıcıların ve daha birçoğunun ödediği vergiler, asgari ücretlinin ödediği kadar bile değil. Kişi başına 373 milyar lira gelir, incelemeye alınan sınırlı bir kesimin geliri...2003’te incelenenlerin sayısı 68 bin 251. Bu da, toplam vergi mükelleflerinin yüzde 1’ine isabet ediyor. ‘Mükelleflerin yüzde 1’i 19 katrilyon lira kaçırmış o halde tamamı şu kadar kaçırmış oluyor’ demek de çok yanlış. Kişi başına 276 milyar lira kaçağın, Türkiye genelini yansıtmadığı da ortada... Kaldı ki, tespit edilen kaçağın ne kadarı tahsil ediliyor? Nedense o hiç açıklanmıyor.Türkiye’de kayıtdışı işlemler ve vergi kaçağı var. Hem de ciddi boyutlarda. Ancak, gerçekler açıklanacağına, gerçek dışı verilerle milletin kafası, sonunda da sapla saman karıştırılıyor...Bugünden başlayarak, dört gün süre ile Antalya’da Uludağ Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü’nün düzenlediği Uluslararası Maliye Sempozyumu’nda ‘Kayıtdışı ekonomiyi ve vergi kayıp ve kaçağını’ tartışacağız. Önemli sonuçları da, önümüzdeki hafta size yansıtacağım.