Derviş: Nisan sonunda dolar 1 milyon 100 bin lira

Devlet Bakanı Kemal Derviş, sonunda dolarla ilgili kafasında oluşturduğu rakamı müteahhitlerin önünde açıkladı. Derviş, ‘‘Dolar nisan sonunda 1 milyon 100 bin lira olacak. Bunun üzeri krizdir, bunalımdır. Hesabınızı buna göre yapın. Aşırı fiyattan döviz almak kárlı olmaz’’ dedi.

Devlet Bakanı Kemal Derviş nisan ayı sonu itibariyle 1 milyon 100 bin liralık bir dolar kurunun reel dengeleri, Türkiye'nin rekabet gücünü yansıtacağını açıkladı ve ‘‘Bunun üzeri, krizdir bunalımdır, hatta over-shooting'dir. Herkes hesabını buna göre yapsın’’ dedi.

Türkiye İnşaat ve Tesisat Müteahhitleri İşveren Sendikası'nın (İNTES) aylık olağan yemekli sohbet toplantısına katılarak bir konuşma yapan Derviş, kur politikası ve ekonomik programa ilişkin önemli açıklamalar yaptı. Programda ağırlıklı olarak gider ayağı üzerinde durduklarını ve ek yükü topluma adil bir biçimde yansıtmaya çalıştıklarını söyleyen Derviş, ‘‘Güven sarsan önlemlerden kaçınıyoruz. Güvensizlik çok kötü birşey’’ dedi. Derviş, ‘‘reel’’ olarak nitelendirdiği 1 milyon 100 bin lira düzeyini şu hesapla anlattı:

OCAK-NİSAN ENFLASYONU:

Kur çıpası yüzünden şubat ayında TL yüzde 15-20 değer kazandı. Kriz öncesindeki kuru alıp yüzde 15-20 eklediğiniz zaman şubat sonu itibariyle gerçek kur 850-900 bin lira civarındaydı. Martta enflasyon yüksek çıktı. Nisan ayında da yüzde 10, hatta hafif üstünde bekliyoruz. Enflasyonu da mart-nisan olarak kümülatif yüzde 20-25 olarak düşünürsek, o zaman 900 binin üzerine nisan sonu itibariyle kura yüzde 20-25 arası bir şey koymamız gerekir. Demek ki reel kurdan hareket edersek, nisan sonu itibariyle 1 milyon 100 bin lira civarında bir kurun, reel dengeleri yansıttığı söylenebilir. Onun üzeri krizdir, bunalımdır, hatta over-shootingdir. Kurda bizim de Merkez Bankası'nın da hedefi yok. Bu noktada herkes hesabını yapsın. Bir noktada aşırı fiyatlanmış bir döviz almak kárlı bir iş olmayabilir.

TEK BAKAN PROGRAM HAZIRLAMAYAZ:

Yeni programı gelecek hafta ortasında açıklayabiliriz. Ama program, tek bir bakanın hazırlayacağı bir program değil. Ulaştırma Bakanı, Tarım Bakanı, hepsinin katkısı gerekiyor. Program için bugünkü düzende IMF'nin de desteği gerekiyor. Brezilya ve Kore de bunu yaptı. Bu sabah buluştuğum sendika liderlerine de bunu anlattım. Anlayış gösterdiler. IMF heyetinin bu hafta sonu gelmelerini bekliyoruz. Pazartesi günü çok yoğun çalışacağız.

İYİ HABERLER VAR:

Dün (önceki gün) oldukça iyi haberler geldi. Program çerçevesinde ortaya koyduğumuz reformlar konusunda kararlığımızı gördükçe, Türkiye'ye dost ülke ve kurumlar makul bir miktarda destek verecekler. Henüz kesin bir karar yok. Hazine, Maliye ve DPT'de Türkiye'nin teknisyaen kadrosu açsınıdan hiçbir sorunu yok. Ama sanırım geçmişte bir miktar koordinasyon sorunu oldu. Onu halletmeye çalışıyoruz. Halledeceğiz inşallah.

HER KAFADAN BİR SES ÇIKMASIN:

Çeşitli bakanlık ve kurumların ayrı ayrı stratejisi olamaz. Her kafadan bir ses çıkmamalıdır. Özellikle bunalımlı anlarda nasıl bir orduda komutan, stratejist gerekiyorsa ekonominin yönetiminde de tam bir disiplin gerekiyor.

SERBEST BİLET FİYATINDAN DÖNÜŞ YOK:

Programın; yasal düzenlemeler, bütçe ve IMF müzakereleri olmak üzere üç boyutu var. Yasal düzenlemeleri IMF ön şart olarak istiyor ama bizim de istediğimiz düzenlemeler. Meclis'in desteği çok çok önemli. Mesela Sivil Havacılık Kanunu'nda yapılacak düzenlemeler. Bilet fiyatlarının serbest bırakılmasından geri dönemeyiz.

BÜTÇE BÜYÜKLÜĞÜ BİRKAÇ GÜN İÇİNDE:

Bütçeye ilişkin makroekonomik senaryoyu Maliye Bakanı ile birlikte hazırlıyoruz. Birkaç gün içinde büyüklükler açıklanır.

Program açıklanınca normale dönüş olur

Haftasonu gelecek olan IMF heyetiyle pazartesi günü çok yoğun çalışacaklarını belirten Derviş, ‘‘Program açıklanınca belki bir rahatlama değil, ama normal düzene varacağız’’ dedi. Programı işçi sendikalarıyla anlaşmadan çıkarmanın mümkün olmadığını vurgulayan Derviş, ‘‘Onların derdi büyük’’ dedi.

İki üç aylık bir dönemin ardından, asıl olumlu sonuçların yılın ikinci yarısında görüleceğini anlatan Derviş, şöyle konuştu:

‘‘Bu programın avantajı, çok büyük rekabet gücü yaratması. olumlu sonuçları aldıkça herkese güven gelecek. Bundan sonra asıl yapısal sorunlarımıza eğileceğiz. İşin en keyifli tarafı budur, asıl sorunları çözmeye çalışmaktır. Türkiye yüzde 7-8 büyüme oranının yakalayabilir. 10 yıl bu büyümeyi sürdürebilirsek mutlu sosyal adaletin olduğu bir topluma kavuşuruz.’’

Over-shoting nedir?

Kemal Derviş'in 1 milyon 100 bin lira üzerine çıkacak dolar kurunu nitelerken kullandığı ‘‘over-shooting’’ deyimi, özet olarak üzerinde çok çalışılmış, çaba harcanmış bir hedefin aşırı sapması anlamında kullanılıyor.