Dr. Yanıt

Jenerik (Eşdeğer) ilaç nedir?

Jenerik ilaçlar, orijinal ilaçlarla aynı farmakolojik etkilere sahip olduğu, dolayısıyla hasta üzerinde aynı tedaviyi sağladığı bilimsel çalışmalarla kanıtlanan ve orijinal ilaçların koruma süreleri bittikten sonra satışa sunulan ürünlerdir.

Orijinal ilaç nedir?

Orijinal ilaç, dünyada ilk kez ilaç olarak ruhsatlandırılarak pazara verilen yeni bir etkin maddeyi, belirlenen tedavi dozlarında içeren bir üründür.

Kopya ve sahte ilaç nedir?

Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlandığı üzere "sahte ilaç" hiçbir etkin madde içermeyen, sadece dolgu maddeleriyle ilaç formu biçiminde sunulan, tedavi yönü olmayan maddelerdir. Kopya ilaç ise, orijinal ürünün koruma süresi dolmadan piyasaya sürülen ürünlerdir.

Orijinal ilaç ve jenerik ilaç arasındaki temel fark nedir?

Bir jenerik ürünün üretiminden satışa sunulmasına kadar geçen tüm evreler orijinal ürünlerle aynı aşamaları sergilemekte, sadece daha önce orijinal ilaç üreticileri tarafından canlılar üzerinde yapılmış klinik çalışmalar yapılmamaktadır. Günümüzde, bir araştırmacı ilaç üreticisince canlı denekler üzerinde yapılarak başarılı olduğu kanıtlanan klinik çalışmaların jenerik ilaç üreticilerince tekrarlanması gerek etik açıdan, gerekse halk sağlığı bakımından tüm dünyada uygun bulunmamaktadır. Jenerik ilaçlarda, sağlık otoritelerinin gerekli gördüğü tüm inceleme ve araştırmalar yapılmakta, hasta tedavisinde orijinal ürünle aynı tedaviyi sağladığı biyoeşdeğerlilik adı verilen bilimsel çalışmalarla kanıtlanmaktadır.

Jenerik ilaçlar orijinal ürünler kadar güvenli midir?

Evet. Jenerik ilaçlar, orijinal ilaçlarla aynı etkin maddeyi içerir ve aynı farmakolojik etkiye sahiptir. Biyoeşdeğerliğini kanıtlamış bir jenerik ilacın orijinali ile yararı ve riskleri aynıdır.

Biyoeşdeğerlik nedir?

Bir jenerik ilacın orijinal ilaçla biyoeşdeğer olup olmadığının ön koşulu jenerik ilacın aynı etkin maddeyi, aynı miktarda ve aynı farmasötik formda içermesinin yanı sıra aynı yoldan uygulanır olmasıdır. Kana geçiş hızları ve kana geçen miktarları belli sınırlar içinde aynı olan ilaçlar biyoeşdeğer kabul edilir. Orijinal ilaç ile jenerik ilaç bu kapsamda karşılaştırılarak biyoeşdeğer olup olmadıkları saptanır.

Orijinal ilaçlar, jeneriklerinden daha modern koşullarda mı üretilir?

Hayır. Tüm ilaç üretim yerleri, İyi Üretim Uygulamaları (GMP) koşullarına uygun üretim yapmak zorundadır. Ülkemizdeki jenerik ilaç üreticileri, son derece modern, uluslararası standartlara sahip, orijinal ilaç üreticileri için de üretim yapan yetkin tesislere sahiptir ve bu tesislere her yıl yeni yatırımlar yapmaktadır. Bugün dünyadaki hemen hemen tüm büyük orijinal ilaç üreticileri iştirakleri aracılığıyla aynı zamanda jenerik ilaç üreticisi konumundadırlar.

Jenerik ilaçlar neden daha ucuzdur?

Jenerik ilaçlar, orijinal ilaçların yaptıkları klinik araştırmaları tekrarlamak zorunda olmadıkları için maliyet avantajına sahiptirler ve dolayısıyla da satış fiyatları daha düşük olmaktadır.

Kaynak: İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası

Ay’daki tozlar Neil Armstrong’u neden "yutmadı"?

Ay’a ilk inenlerden ünlü astronot Neil Armstrong, Ay yüzeyinde yürümeden önce şöyle bir kaygısını dile getirmişti: "Yüzeydeki milyarlarca yıldır birikmiş toz beni boğabilir". Ama Armstrong’un bu endişesinin gerçekleşmediğini biliyoruz.. Tabii aslında Armstrong’un korkusu yersizdi, çünkü Ay üzerinde toz yoktu! Ay’da tozun olmaması değil, olması şaşırtıcı olurdu...Toz, kayaların aşınması sonucu oluşur, bildiğiniz gibi. Kayalardaki bu aşınmayı su ve rüzgarın sağladığı da ilkokul bilgisi. Ay’da ne atmosfer ne de su bulunduğuna göre, tozun oluşması için de bir neden yoktu..

Et yiyen bakteriler nedir?

Yanıt: İnsanlarda çeşitli enfeksiyonlara yol açan Grup A Streptokok bakterisi “strep boğaz” adı verilen hastalığın da sorumlusudur. Ancak bazı insanlarda bu bakteri hiçbir semptoma yol açmadan varlığını sürdürür.

Rockefeller Üniversitesi Bakteriyel Patogen Laboratuvarı'ndan Dr. Vincent Fichetti, strep boğazın bazı insanları etkilerken, bazılarını etkilememesinin nedenlerini henüz bilemediklerini belirtiyor.

Bu bakteriler üç değişik türde toksin üretiyor. Bu toksin üreten bakteriler açık bir yarada faaliyete geçtiği zaman yağ ve kas dokusunu parçalar. Bilimsel adı “nekrotize fasya iltihabı” olan bu olguya neden olan bakterilere halk arasında “et yiyici bakteriler” denir.

Grup A streptokok bakterileri solunum yolları sıvıları ve yaralardan akan sıvılarla bulaşır. Yara tedavisi ve antibiyotiklerle enfeksiyonun ciddi boyutlara ulaşması engellenir.

Amerikan Hastalık Kontrolü ve Önlemleri Merkezi'nden Tom Skinner, her yıl ABD'de 10 bin ile 15 bin arasında ciddi streptokok enfeksiyonu vakasının tespit edildiğini, bunların 1,500'ünün nekrotize fasya iltihabına dönüştüğünü belirtiyor.

Ancak bunun ürkütücü bir tablo oluşturmadığını ileri süren Huston Hastanesi İntaniye Bölümü Şefi Dr. Daniel Musher, “260 milyonluk bir ülkede 1,500 kişi çok önemli bir sayı oluşturmaz. Bu kişilerin çoğunda kansızlık ve buna bağlı olarak son derece zayıf bir bağışıklık sistemi bulunuyordu” diye konuştu.

Yabanarılarının besin zincirinin içindeki yeri var mı?

Soru: Besin zincirinin içinde potansiyel bir tehlike oluşturan yabanarılarının yeri nedir? Bunları yiyen canlı var mı?

Yanıt: Doğal olarak yabanarılarının da besin zinciri içinde sağlam bir yeri vardır. Sayıları çok olmasa da bu tehlikeli hayvanları da yiyen başka hayvanlar vardır. Omurgasızlardan yusufçuk (Odonata), güve (Lepidoptera); omurgalılardan kuşlar, kokarca, ayı, porsuk, yarasa, sansar, sıçan, fare ve insan yabanarısı yer. Güneydoğu Asya’daki lüks lokantalarda servis edilen tereyağında kızartılmış yabanarısı larvaları bölgenin en favori yiyecekleri arasındadır.