Atatürk Fenerbahçeli miydi yoksa BeÅŸiktaÅŸlı mı?

‘Atatürk de bu maçı izlemiÅŸ olsaydı mutlaka beÄŸenirdi. Çünkü, o da Fenerbahçeli'ydi.’ Eski defterlerin yeniden açılmasının müsebbibi Fenerbahçe Teknik Direktörü Werner Lorant'a ait olduÄŸu iddia edilen bu sözler deÄŸildi elbette. Werner Lorant'ın sözlerine de, spor sayfalarında yapılan ‘‘Atatürk Fenerbahçeli'ydi’’ yorumlarına da Galatasaraylılar'dan pek öyle önemli bir itiraz gelmedi. Çünkü, yorumcuların sevdiÄŸi kelimelerle söylemek gerekirse, ‘‘spor kamuoyu’nda da, onun dışında kalan ‘‘kamuoyu’’nda da üzerinde hemen hiç tartışılmayan ve ortak kabul gören fikir, Atatürk'ün Galatasaraylı olmadığıydı. Galatasaraylı olmamak bir yana, Galatasaray'ı yıkma aÅŸamasına getiren GüneÅŸ Spor Kulübü'nü kendisinin kurdurttuÄŸu da bir sır deÄŸildi. GüneÅŸ'in Atatürk'ün ölümünden birkaç gün sonra kapatılması da bunu doÄŸruluyordu zaten. Dolayısıyla, Atatürk'ün tuttuÄŸu kulübe iliÅŸkin tartışma, yıllardır Fenerbahçelilerle BeÅŸiktaÅŸlılar arasında ve genellikle alttan alta sürüp gidiyordu. DoÄŸrusunu söylemek gerekirse, bu satırların yazarının da taraftarları arasında yer aldığı BeÅŸiktaÅŸlılar, öyle durup dururken bu tartışmayı yeniden gündeme getirip alevlendirmeye niyetli filan deÄŸillerdi. Ancak, Werner Lorant'a ait olduÄŸu söylenen sözler ve kimi spor sayfalarının manÅŸetleri, tarihin tozlu raflarına doÄŸru şöyle bir uzanmayı zaruri hale getirdi.Atatürk'ün Fenerli olduÄŸuna dair rivayet, adı üzerinde rivayetti. Fenerbahçe camiasının önde gelen isimlerinden ve Fenerbahçe Tarihi'nin yazarlarından Cem AtabeyoÄŸlu'nun anlattıklarına göre iÅŸin aslını araÅŸtırmak için Yunanistan'ın baÅŸkenti Atina'ya kadar uzanmak gerekiyordu. RuÅŸen EÅŸref Ãœnaydın'ın Atina Büyükelçisi olduÄŸu yıllardı. Fenerbahçe'nin jimnastik takımı, çeÅŸitli müsabakalar için geldikleri Atina'da son derece baÅŸarılı olmuÅŸtu. Bunun üzerine, Büyükelçi RuÅŸen EÅŸref, kendilerine bir yemek vermiÅŸti. Yemekte bulunanlardan biri de, o dönem Fenerbahçe Yüzme Kulübü'nün kaptanı olan Fenerbahçe Tarihi yazan Rüştü DaÄŸlaroÄŸlu'ydu. Zaten RuÅŸen EÅŸref'in anlattığı anekdotu nakleden de ondan baÅŸkası deÄŸildi:Ä°LK ZÄ°YARET FENERBAHÇE’YEBir Fenerbahçe-Galatasaray maçı sırasında Atatürk ve dostları Dolmabahçe Sarayı'ndadır. Bir ara Atatürk maçın skorunu merak eder. Öğrenip, 'üç-üç' diyorlar. O da, oradaki zevatı göstererek, 'Biz de zaten burada üç-üçüz' diyor. Kimdir onlar, Milli EÄŸitim Bakanı Necati Bey, RuÅŸen EÅŸref ve Necmettin Sadak. Bunların Galatasaraylı olduÄŸu biliniyor. Vasıf Çınar, Tarım Bakanı Sabri Toprak ise FB'li. Peki üçüncü kim, kim olacak Mustafa Kemal elbette! AtabeyoÄŸlu'na göre, kulaktan kulaÄŸa aktarılan bu anekdot, Atatürk'ün Fenerbahçeli olduÄŸunu en azından imá ediyor. AtabeyoÄŸlu baÅŸka örnekler de veriyor: Atatürk'ün 1918 yılında ilk ziyaret ettiÄŸi ve hatıra defterini imzaladığı kulüp Fenerbahçe'dir. Bu ziyaret esnasında, Ä°ngiliz takımlarına karşı kazandığı baÅŸarıdan dolayı Fenerbahçe'yi övmüş, ayrılırken de, 'Fenerbahçe'ye ebedi muvaffakiyetler temenni ederim' demiÅŸtir. Bir diÄŸer örnek de ÅŸu: Yalova'da yüzme havuzu yapıldığı zaman, Atatürk havuzda bir sutopu gösterisi yapılmasını istiyor. 'Kimi çağıralım' diyorlar, o da tereddüt etmeden, 'Fenerbahçe'yi çağırın' diyor. Ãœstelik Fenerbahçe Kulübü o sırada yangın geçirmiÅŸ ve bütün malzemeleri yanmıştır. Bu örnekleri anlattıktan sonra, ‘‘Bütün bunlar, en azından Atatürk'ün Fenerbahçe'ye teveccühü olduÄŸunu gösteriyor’’ diyordu Cem AtabeyoÄŸlu. Ancak bu iddialara yönelik asıl önemli itiraz, Bir BeÅŸiktaÅŸlıdan deÄŸil, yılların Fenerbahçelisi Ergun Hiçyılmaz'dan gelecektir: ‘‘O kadar ÅŸey karşısında gözyaşı dökmemiÅŸ olan ben, Pendik maçındaki yenilgiden sonra aÄŸlayacak kadar Fenerbahçeli'yim. Benim Fenerbahçe'yle ilgili kitabımın adı, 'Ömrüm Seni Sevmekle Nihayet bulacaktır.' Atatürk Fenerbahçeli'dir dersem, bilime ve kültüre ihanet etmiÅŸ olurum. Fenerbahçe'nin Anadolu'ya açılan bir kapı olması, Fenerbahçe ile birlikte Özbekler Tekkesi üzerinden Anadolu'ya silah ve asker sevkiyatı yapılması, Mustafa Kemal'in de dikkatini çekmiÅŸtir. Bu bakımdan Fenerbahçe'ye yakınlık göstermesi son derece doÄŸaldır. Ancak, aynı ÅŸekilde BeÅŸiktaÅŸ'a da yakınlık göstermiÅŸtir.’’BEŞİKTAÅžLILAR BOÅž DURMUYORBeÅŸiktaÅŸlılar da boÅŸ durmuyor, Atatürk'ün BeÅŸiktaÅŸlı olduÄŸunu kanıtlamak için benzer bir çaba içine giriyorlar. Válá Somalı ‘‘Türk Sporunda Bir Asır’’ kitabında gayet net bir biçimde özetliyor fikrini: ‘‘Atatürk gerçek bir BeÅŸiktaÅŸlı idi.’’ Somalı'ya göre, ‘‘Atatürk'ün BeÅŸiktaÅŸ ile ilgisi 1915'de Çanakkale Müdafii olarak adını dünya tarihine yazdırmadan önce baÅŸlamıştı.’’ Dolayısıyla, Atatürk'ün 1918'de ilk kez Fenerbahçe'yi ziyaret ettiÄŸi fikri havada kalıyordu. Bir baÅŸka ÅŸey daha söylüyordu Somalı: ‘‘1914 ile 1920 yılları arasında Akaretler Spor Caddesi'nde BeÅŸiktaÅŸ Kulübü'ne komÅŸu olan Mustafa Kemal Atatürk, görevleri icabı sık sık Ä°tanbul dışına çıktığı günlerde, birlikte oturduÄŸu annesini Siyah-Beyazlı sporcu ve idarecilere emanet etmiÅŸtir, gözü arkada kalmadan...’’, Ä°ddia sahipleri birbirini çürütemiyordu ama görüldüğü kadarıyla, ‘‘Atatürk'ü bir takımın taraftarı gibi göstermek doÄŸru deÄŸildir. Bu tür iddialar hem lüzumsuz tartışmalara sebep olur, hem de Atatürk üzerinde oluÅŸan toplumsal mutabakata zarar verir’’ fikrinde buluÅŸyorlardı.FENERBAHÇELÄ° ARAÅžTIRMACI ERGUN HİÇYILMAZBeÅŸiktaÅŸlı olma ihtimali daha yüksekMustafa Kemal'in BeÅŸiktaÅŸ Akaretler'deki evini, BeÅŸiktaÅŸ Kulübü'yle bir bahçe çiti ayırıyordu. BeÅŸiktaÅŸ'la Atatürk aynı mahallenin çocuklarıdır, dersek, yanlış olmaz. Bir baÅŸka ÅŸey daha var beni böyle düşünmeye sevk eden. BeÅŸiktaÅŸ, liglere çok geç katılmıştır. Çünkü o sırada Ä°stanbul'da Milli Mücadele için çalışıyor ve gençleri örgütlüyordu. Tabii Mustafa Kemal böyle istediÄŸi için. Çok aklı başında Fenerlilerin buna karşı çıkması mümkün deÄŸildi zaten. DiÄŸerlerine ise söylediÄŸim ÅŸudur: Bana bir belge gösterin, ben de ikna olayım. Bir de ÅŸunu söylerim elbette: ‘‘Madem Atatürk'e sahip çıkma konusunda bu kadar gayretlisiniz, neden Fenerbahçe Stadı'nın adını Atatürk Stadı koymadınız da Şükrü SaraçoÄŸlu Stadı koydunuz? 'Atatürk Fenerbahçeli'ydi' demenin ölçütü budur. Â